Skip to main content

Ἀπὸ τὸ Ἁγιολόγιο τοῦ Μηνός: Ὅσιος Μᾶρκος ὁ ἀσκητής, 5 Μαρτίου

Πρωτ. π. Γεωργίου Παπαβαρνάβα

Ο όσιος Μάρκος ο ασκητής έζησε τον 5ο μ. Χ. αιώνα και ήταν μαθητής του αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου, όπως αναφέρει ο Νικηφόρος Κάλλιστος. Επίσης, ήταν σύγχρονος των αγίων Νείλου του ασκητού και Ισιδώρου του Πηλουσιώτου. Έζησε με μεγάλη άσκηση, όπως το φανερώνει και η προσωνυμία «ασκητής», που του δόθηκε από την Εκκλησία. Επειδή ήταν φιλόπονος και φιλομαθής, γι’ αυτό και απέκτησε μεγάλο πνευματικό πλούτο, τον οποίον διανέμει σε όλους εκείνους που μελετούν τους λόγους του, τους «παντοίας παιδεύσεως και ωφελείας μεστούς».

 Ὅσιος Μᾶρκος ὁ ἀσκητής, 5 ΜαρτίουΟ Νικηφόρος Κάλλιστος μνημονεύει τριάντα λόγους του οσίου, οι οποίοι, δυστυχώς, δεν έχουν σωθή. Σώθηκαν, όμως, οκτώ άλλοι λόγοι του. Οι τρεις σημαντικότεροι από αυτούς, ήτοι «Περί Νόμου Πνευματικού», «περί των εξ έργων οιομένων διακαιούσθαι» και «επιστολή προς Νικόλαον μονάζοντα», καταγράφηκαν στον πρώτο τόμο της «Φιλοκαλίας των Ιερών Νηπτικών». Τα συγγράμματα του οσίου Μάρκου του ασκητού μνημονεύονται και από τους αγίους Πέτρο τον Δαμασκηνό, Γρηγόριο τον Παλαμά, Γρηγόριο τον Σιναΐτη και πολλούς άλλους, οι οποίοι μας προτρέπουν στην ανάγνωσή τους.

Η Εκκλησία μας τιμά την μνήμη του οσίου Μάρκου του ασκητού, και ταυτόχρονα προβάλλει και ανακηρύττει τους ασκητικούς αγώνας και τα θαύματά του, την 5η Μαρτίου.

Στην συνέχεια θα παρατεθούν αποσπάσματα από τους λόγους του οσίου, οι οποίοι είναι πάντοτε επίκαιροι, διδακτικοί και ωφέλιμοι.

- «Όπως είναι αδύνατο να συνυπάρξουν το νερό και η φωτιά, έτσι ακριβώς είναι αντίθετα μεταξύ τους η δικαιολογία και η ταπείνωση».

Με άλλα λόγια, εκείνος ο οποίος επιθυμεί να μάθη την αληθινή ταπείνωση πρέπει να σταματήση να δικαιολογείται. Ακόμα και στην περίπτωση που νομίζει ότι έχει δίκαιο, εάν πάρη επάνω του όλη την ευθύνη χωρίς να ξεστομίση την παραμικρή δικαιολογία, θα ωφεληθή ποικιλοτρόπως, αφού με αυτόν τον τρόπο και στην ταπείνωση εξασκείται, αλλά και ο Θεός θα τον ευλογήση και θα τον δικαιώση στον κατάλληλο καιρό.

- «Είδον ιδιώτας έργω ταπεινοφρονήσαντας? και εγένοντο των σοφών σοφώτεροι».

Ο άγιος Μάρκος λέγει ότι γνώρισε απλούς ανθρώπους, οι οποίοι ήσαν αληθινά ταπεινοί και τονίζει ότι έγιναν πιο σοφοί από τους σοφούς. Και αυτό είναι πολύ φυσικό αφού ο Θεός στους ταπεινούς δίδει την Χάρη Του, η οποία τους γεμίζει με αληθινή σοφία και δι’ αυτής γνωρίζουν τα μυστήρια της Βασιλείας του Θεού, καθώς και τα βάθη της καρδίας των ανθρώπων. Είναι γνωστοί οι λόγοι του Χριστού, που απηύθυνε στον Πατέρα Του και αφορούσαν τους μαθητές Του, οι οποίοι εσοφίσθησαν όταν κατήλθε επάνω σ’ αυτούς το Άγιον Πνεύμα, ενώ ήσαν άνθρωποι απλοί, αγράμματοι. «Εξομολογούμαί σοι, πάτερ, κύριε του ουρανού και της γης, ότι απέκρυψας ταύτα από σοφών και συνετών, και απεκάλυψας αυτά νηπίοις» (Ματθ. ι 21).

- «Ο εάν πράξωμεν χωρίς προσευχής και αγαθής ελπίδος, ύστερον επιβλαβές και ατελές τυγχάνει».

Υπάρχουν άνθρωποι που έχουν την καλή συνήθεια να προσεύχονται πριν αρχίσουν οποιοδήποτε έργο, το οποίο θέλουν να πραγματοποιήσουν, επειδή αγαπούν αληθινά τον Θεό και στηρίζουν την ελπίδα τους σ’ Αυτόν. Με αυτό τον τρόπο, κάθε έργο τους ευλογείται από τον Θεό και γίνεται ωφέλιμο και τέλειο. Διαφορετικά, αποβαίνει επιβλαβές και ατελές.

- «Άνθρωπος κακοποιήσαι θέλων, πρότερον προσηύξατο διανοία κατά συνήθειαν, και οικονομικώς εμποδισθείς, ύστερον πολλά ηυχαρίστησεν».

Όταν ο άνθρωπος έχη αποκτήσει την καλή συνήθεια να προσεύχεται πριν από κάθε έργο το οποίο προτίθεται να πράξη, τότε και όταν θέλη να πράξη το κακό, εάν προηγουμένως έχη προσευχηθή σύμφωνα με την συνήθειά του, τότε κατά θείαν οικονομία, εμποδίζεται από τον Θεό να το πράξη. Όταν δε συνειδητοποιήση από τι τον φύλαξε ο Θεός, τότε Τον ευχαριστεί και Τον δοξολογεί με όλη του την καρδιά.

Όταν ο άνθρωπος είναι ανοικτός στον Θεό, δια της προσευχής, τότε δίνει το δικαίωμα στον Θεό να επέμβη και να τον προφυλάξη. Διαφορετικά ο Θεός δεν επεμβαίνει, επειδή σέβεται την ελευθερία του ανθρώπου και δεν την παραβιάζει ποτέ.

Η προσευχή πριν από κάθε έργο, μικρό η μεγάλο, γίνεται πηγή ευλογίας, αλλά και συμβάλλει τα μέγιστα στην αποφυγή πολλών δυσάρεστων γεγονότων, στην διόρθωση σοβαρών λαθών, καθώς και στην νίκη και την κυριαρχία επί των παθών, με αποτέλεσμα να δοξάζεται το Όνομα του Τριαδικού Θεού.

- «Κρείσσον μετ’ ευλαβείας υπερεύχεσθαι τω πλησίον, η ελέγχειν αυτόν επί παντί αμαρτήματι».

Έχουμε συνηθίσει, δυστυχώς, να κατακρίνουμε, με μεγάλη ευκολία, τους άλλους και να τους ελέγχουμε για κάθε τους αμάρτημα. Με τον τρόπο αυτόν, όμως, ούτε τους αμαρτάνοντας ωφελούμε, αλλά ούτε και τον εαυτό μας, αφού ψυχραινόμαστε με τους άλλους και χάνουμε την ειρήνη της ψυχής μας. Αυτό που μας υποδεικνύει ο όσιος Μάρκος να κάνουμε για τους άλλους, όταν εκείνοι αμαρτάνουν, είναι το να προσευχόμαστε πολύ γι’ αυτούς. Έτσι, και εμείς ωφελούμαστε και εκείνοι.

-«Καλόν δια λόγων ωφελείν τους πυνθανομένους• κρείσσον δε το δια προσευχής και αρετής συνεργείν αυτοίς. Ο γαρ δια τούτων εαυτόν προσφέρων Θεώ, βοηθεί και τω πέλας δια του οικείου βοηθήματος ».

Είναι καλό να διδάσκη κανείς τις αλήθειες της πίστεως και να ωφελή με λόγους, όταν φυσικά έχη την δυνατότητα, αυτούς που ζητούν να μάθουν. Ανώτερο, όμως, είναι το να τους βοηθά με την προσευχή και την αρετή του. Αυτός που προσφέρει, με την προσευχή και την αρετή, τον εαυτό του στον Θεό, βοηθά και τους άλλους, αφού πρώτα ωφελείται ο ίδιος.

Η διδασκαλία είναι ωφέλιμη όταν συνεπικουρήται από την προσευχή και το παράδειγμα. Γι’ αυτό και όσοι διακονούν τον λαό του Θεού, πριν από κάθε ομιλία και νουθεσία, καλόν είναι πρώτα να φωτίζουν τους ακροατές με το φωτεινό παράδειγμά τους, αλλά και να τους «λούζουν» με την προσευχή τους. Τότε ο λόγος τους θα έχη απήχηση στις καρδιές και θα είναι αναγεννητικός και ωφέλιμος.–

ΑΓΙΟΛΟΓΙΟ

  • Προβολές: 3414