Γραπτά Κηρύγματα: Τά πραγματικά συμφέροντά μας

Κυριακή 7 Αυγούστου

Συχνά ακούμε τούς ανθρώπους νά αναφέρωνται στά συμφέροντά τους. Η λέξη συμφέρον σημαίνει τήν ωφέλεια πού αποκομίζει κανείς από κάτι πού επιδιώκει, κυρίως σέ ατομικό επίπεδο. Υπάρχουν συμφέροντα ατομικά, συμφέροντα οικογενειακά, συμφέροντα κοινωνικά, συμφέροντα εθνικά. Συνήθως, η λέξη συμφέρον χρησιμοποιείται σέ ατομικό-προσωπικό επίπεδο καί αφορά υλικά αγαθά. Λέμε: «αυτό δέν μέ συμφέρει νά τό πράξω», «αυτό απειλεί τά συμφέροντά μου».

Γιά συμφέροντα κάνει λόγο καί η λειτουργική γλώσσα, αλλά εννοεί άλλα συμφέροντα, αγαθά, πού αναφέρονται στήν ψυχή μας: «Τά καλά καί συμφέροντα ταίς ψυχαίς ημών καί ειρήνην τώ κόσμω, παρά τού Κυρίου αιτησώμεθα», δηλαδή άς ζητήσουμε από τόν Κύριο νά μάς δώση τά καλά καί ωφέλιμα στήν ψυχή μας καί ειρήνη στόν κόσμο.

Η χρησιμοποίηση τής λέξεως ψυχή εδώ δέν σημαίνει ότι παρακάμπτεται καί υποτιμάται τό σώμα, αφού ο άνθρωπος είναι μία ενότητα ψυχής καί σώματος καί ολόκληρος ο άνθρωπος θά σωθή ή θά καταστραφή. Κυρίως εννοούνται οι πνευματικές ωφέλειες, τά πνευματικά συμφέροντα, όχι τά υλικά. Ο άνθρωπος δέν μπορεί νά περιορίζεται αποκλειστικά στά σωματικά, υλικά, κοινωνικά συμφέροντα, αλλά πρέπει νά βλέπη καί τά πνευματικά του συμφέροντα.

Υπάρχουν περιπτώσεις πού αγωνιζόμαστε γιά τά βιοτικά, τά υλικά, τά επαγγελματικά, καί αυτό δέν μάς προσφέρει εσωτερική ειρήνη, αλλά μάλλον μεγαλώνει τήν ανασφάλειά μας. Όταν κανείς αποκλειστικά προσκολλάται στά εξωτερικά καί αφήνη έρημο τόν εσωτερικό ψυχικό του κόσμο, γρήγορα αισθάνεται ένα κενό στήν ζωή του. Ακριβώς γι’ αυτό απαιτείται προσπάθεια γιά τήν ψυχική, πνευματική ωφέλεια.

Ποιές είναι αυτές οι ψυχικές, πνευματικές ωφέλειες; Όπως τό σώμα έχει αισθήσεις καί διάφορες σωματικές ανάγκες, έτσι καί η ψυχή έχει ψυχικές αισθήσεις καί ψυχικές ανάγκες. Αυτές είναι η πίστη στόν Θεό, η προσευχή, πού είναι η αναπνοή τής ψυχής, η αγάπη, η θεία Κοινωνία τού Σώματος καί τού Αίματος τού Χριστού. Γενικά η πραγματική ανάγκη τών ανθρώπων είναι Αυτός ο ίδιος ο Θεός. Όταν αυτές οι ψυχικές ανάγκες δέν ικανοποιούνται, τότε αγριεύει ο εσωτερικός κόσμος, παραμένει πεινασμένος, ανεκπλήρωτοι είναι οι μεγάλοι του πόθοι, ο άνθρωπος καθίσταται δυστυχής.

Μαζί μέ τά «συμφέροντα ταίς ψυχαίς ημών», ζητάμε από τόν Θεό νά δώση καί ειρήνη στόν κόσμο. Ο άνθρωπος δέν μπορεί νά αισθάνεται μόνος του στήν κοινωνία, δέν μπορεί νά ενδιαφέρεται μόνον γιά τόν εαυτό του καί νά αδιαφορή γιά τόν κόσμο. Η ψυχή δέν είναι απομονωμένη καί ο άνθρωπος δέν είναι αποξενωμένος από τήν κοινωνία καί τόν κόσμο. Οι ψυχικές καί πνευματικές ανάγκες πρέπει νά συνδέωνται καί μέ τήν ειρήνη πού πρέπει νά επικρατή στόν κόσμο.

Βεβαίως, δέν αρκεί μόνον η προσευχή καί δέν μπορεί νά βοηθήση μόνος Του ο Θεός, άν καί εμείς δέν ενδιαφερθούμε, άν δέν αγωνισθούμε, δέν πονέσουμε, δέν επιδιώξουμε νά αποκτήσουμε τά πραγματικά μας συμφέροντα καί δέν αγωνισθούμε γιά τήν επικράτηση τής ειρήνης στόν κόσμο. Πάντως, όσο εμείς είμαστε καλά ψυχικά καί πνευματικά, τόσο καί βελτιώνονται τά κοινωνικά μας πράγματα. Η ειρήνη στόν κόσμο δέν έρχεται απλώς μέ ιδέες, συστήματα, πιέσεις, αλλά κυρίως μέ ανθρώπους πού αισθάνονται εσωτερική πληρότητα.

Ο Μητροπολιτης

† Ο Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου ΙΕΡΟΘΕΟΣ