Η΄ καί Θ΄ Σύνοδοι

Οἱ δύο αὐτές Σύνοδοι (τοῦ 879-880 καί 1341-1368, κυρίως ἡ Σύνοδος τοῦ 1351) στήν συνείδηση τῆς Ἐκκλησίας εἶναι Οἰκουμενικές Σύνοδοι, γιατί πέραν τοῦ ὅτι ἔχουν ὅλες τίς κανονικές προϋποθέσεις νά χαρακτηρισθοῦν Οἰκουμενικές, συγχρόνως ἀσχολήθηκαν μέ σοβαρά θεολογικά ζητήματα, ἤτοι τό Πρωτεῖον τοῦ Πάπα, τήν ἐκπόρευση τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καί ἐκ τοῦ Υἱοῦ (Filioque) καί τό actus purus. Καί ἡ Σύνοδος τοῦ 879-880 ἀναγνώρισε τήν Σύνοδο τοῦ 787 ὡς Ζ΄ Οἰκουμενική.

Κι ἄν ἀκόμη μερικοί εἶναι διστακτικοί στό νά ἀναγνωρίσουν τίς Συνόδους αὐτές ὡς Οἰκουμενικές, παρά ταῦτα εἶναι ὑποχρεωμένοι νά θεωρήσουν ὅτι εἶναι Τοπικές Μείζονες Σύνοδοι καί, ἑπομένως, οἱ ἀποφάσεις τους εἶναι δεσμευτικές γιά τήν Ἐκκλησία, ἀφοῦ ἄλλωστε ἀναφέρονται, ὅπως εἴδαμε ἐπανειλημμένως, σέ σοβαρά δογματικά θέματα.

Κανείς δέν μπορεῖ νά ἀρνηθῆ τήν διδασκαλία τῶν Συνόδων αὐτῶν, ὅταν μάλιστα ἡ σχολαστική θεολογία, πού εἶναι ἡ βασική θεολογία τῶν Δυτικῶν, κάνη λόγο γιά τό Πρωτεῖον τοῦ Πάπα ὡς δογματικό θέμα καί ὄχι ὡς κανονικό, υἱοθετῆ τήν αἵρεση τῆς ὑπαρκτικῆς ἐκπορεύσεως τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ἐκ τοῦ Πατρός καί ἐκ τοῦ Υἱοῦ, ἀποδέχεται τήν αἵρεση τοῦ actus purus, δηλαδή ταυτίζη τήν ἄκτιστη οὐσία μέ τήν ἄκτιστη ἐνέργεια τοῦ Θεοῦ, καί κατά συνέπεια ὅλα ὅσα γίνονται μέσα στήν Ἐκκλησία εἶναι ἀποτελέσματα κτιστῶν ἐνεργειῶν, πράγμα πού εἶναι σοβαρή πλάνη, ἀφοῦ κανένα κτιστό δέν μπορεῖ νά σώση καί νά θεώση τόν ἄνθρωπο.

(Ναυπάκτου Ἱεροθέου «Σύνοδος Οὐρανοῦ καί Γῆς»)