Skip to main content

Κατάλογος Ἐπισκόπων καὶ Μητροπολιτῶν Ναυπάκτου

Ἀρχιμανδρίτου π. Ειρηναίου Κουτσογιάννη

Στό τεῦχος αὐτό τῆς “Ἐκκλησιαστικῆς Παρέμβασης” ὁλοκληρώνεται ὁ κατάλογος τῶν Μητροπολιτῶν Ναυπάκτου καί Ἄρτης. Στό προηγούμενο τεῦχος, ὁ κατάλογος Μητροπολιτῶν πού δημοσιεύθηκε κάλυπτε τήν χρονική περίοδο 1367-1600, ἐνῶ ὁ κατάλογος πού ἀκολουθεῖ καλύπτει τήν χρονική περίοδο 1600-1833.

  • Γαβριήλ Ἐ’ 1601-1632. Τό ὄνομά του ἀναφέρεται σέ πολλά Σιγίλλια καί Συνοδικές ἀποφάσεις, στά ὁποῖα ὑπέγραφε, ὅπως σέ Σιγίλλιο τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου Κυρίλλου περί ἁγιοποιήσεως τοῦ ὁσίου Γερασίμου Κεφαλληνίας (Ἰούλιου 1622).Παρθένιος Γ’ 1632. Ἐξελέγη μετά τόν Γαβριήλ ὡς Μητροπολίτης Ναυπάκτου καί Ἄρτης, ἀλλά τό ἴδιο ἔτος μετετέθη στήν Μητρόπολη Ἰωαννίνων.
  • Ζαχαρίας ὁ Γεργανός ἤ Γαργάνος, 1632. Λόγιος Ἱεράρχης ἀπό τήν Ἄρτα, διετέλεσε Μητροπολίτης Ναυπάκτου καί Ἄρτης γιά σύντομο χρονικό διάστημα.
  • Λαυρέντιος ὁ ἀπό Διδυμοτείχου, 1633-1637. Παραιτήθηκε τόν Ἰούλιο τοῦ 1637.
  • Ἀκάκιος Β’, 1637-1640 καί 1641-1643. Διετέλεσε Ἐπίσκοπος Βουδίτζης (Βονίτσης) καί κατόπιν Βελλᾶς καί, μέ τήν ὑπόδειξη τοῦ παραιτηθέντος Μητροπολίτου Λαυρεντίου, ἐξελέγη Μητροπολίτης Ναυπάκτου καί Ἄρτης.
  • Θεοδόσιος Β’, 1640-1641, ὁ γνωστός Ἀριστοτελικός φιλόσοφος καί συγγραφέας μέ τό κοσμικό ὄνομα Θεόφιλος Κορυδαλλεύς.
  • Γαλακτίων ὁ ἀπό Σερρῶν, 1643-1647. Παραιτήθηκε στίς 27 Ἰανουαρίου 1647, “ἐπειδή δέν μπορεῖ ν’ ἀνταποκριθῆ στά χρέη τῆς ἐπαρχίας του• διατηρεῖ ὅμως τό ἀξίωμα τῆς ἀρχιερωσύνης”.
  • Γαβριήλ Στ’ ὁ Βλάσιος 1647-1660.
  • Βαρθολομαῖος 1660-1692. Διετέλεσε Πρωτοσύγκελλος τοῦ Γαβριήλ Βλασίου καί ἐξελέγη Μητροπολίτης στίς 18 Ἰουλίου 1660.
  • Μελέτιος Μήτρου, 1692-1697. Καταγόταν ἀπό τά Ἰωάννινα καί ὑπῆρξε σπουδαῖος ἐκκλησιαστικός ἱστορικός καί γεωγράφος.
  • Μακάριος Β’ ὁ ἀπό Μετρῶν, 1697. Λόγω ἀντιδράσεων κατοίκων τῆς ἐπαρχίας του, παραιτήθηκε συντόμως τόν Ἰούλιο τοῦ 1697.
  • Γρηγόριος Β’, 1697-1703.
  • Νεόφυτος ὁ Μαυρομμάτης, ὁ ἀπό Σαντορίνης, 1703-1722. Σπουδαῖος καί ἱκανός Ἱεράρχης καί συγγραφεύς.
  • Ἀνατόλιος 1722.
  • Ἰωαννίκιος ὁ ἀπό Βελλᾶς, 1722-1727. Λόγιος Ἱεράρχης τοῦ ὁποίου σώζονται ἐπιστολές, “ἀνήρ φιλότιμος καί φιλοκοσμος”.
  • Παρθένιος Δ’, 1727-1756. Διετέλεσε Πρωτοσύγκελλος τοῦ Μητροπολίτου Λαρίσης. Τό ὄνομά του ἀναφέρεται σέ ἰδρυτική ἐπιγραφή τοῦ 1740, τῆς Μονῆς Δρυμοναρίου Φλωριάδος Βάλτου.
  • Παΐσιος 1756-1769.
  • Ἰάκωβος Β’, 1769-1779. Διετέλεσε Πρωτοσύγκελλος τοῦ Παϊσίου.
  • Μακάριος Γ’, 1779-1794.
  • Ἰγνάτιος ὁ κατόπιν Οὐγγροβλαχίας, 1794-1805. Καταγόταν ἀπό τήν Λέσβο καί ὑπῆρξε λόγιος Ἱεράρχης, ἕνας ἀπό τούς πλέον διαπρεπεῖς ἄνδρες τῆς προεπαναστατικῆς περιόδου.
  • Πορφύριος (τό Α) 1806-1808. Καταγόταν ἀπό τήν Βιθυνία καί διετέλεσε Ἀρχιδιάκονος τῆς Μεγάλης του Χριστοῦ Ἐκκλησίας. Ἐξελέγη Μητροπολίτης Ναυπάκτου καί Ἄρτης τόν Ἀπρίλιο τοῦ 1806, ἀλλά τόν Ἰούνιο τοῦ 1808 μετετέθη στήν Μητρόπολη Ἐλασσῶνος, ἐφ’ ὅσον ἡ Μητρόπολη Ναυπάκτου καί Ἄρτης, μέ ἀπαίτηση τοῦ Ἀλῆ Πασᾶ τῆς Ἠπείρου, ἑνώθηκε μέ τήν Μητρόπολη Ἰωαννίνων, ὑπό τόν Μητροπολίτη Ἱερόθεο (Τρέμουλα).
  • Ἱερόθεος ὁ Τρέμουλας, 1808-1810. Καταγόταν ἀπό τήν Νάξο καί ἦταν ἀνηψιός τοῦ Ἄγ. Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτου.
  • Γαβριήλ Ζ’ ὁ Γκάγκας, ὁ ἀπό Λαρίσης, 1810-1813.
  • Πορφύριος (τό Β) 1813-1820. Τόν Ἰούνιο τοῦ 1813 ἡ Μητρόπολη Ναυπάκτου καί Ἄρτης ἱδρύθηκε καί πάλι, ἀφοῦ ἀποσπάσθηκε ἀπό τήν Μητρόπολη Ἰωαννίνων καί ὁ Πορφύριος ἐπανῆλθε ἀπό τήν Ἐλασσώνα στήν προηγούμενη ἕδρα του, μέχρι τό 1820, ὁπότε παύθηκε καί ἐξορίσθηκε στό Ἅγιον Ὄρος, λόγω τῆς ἐθνικῆς του δράσεως.
    Ἄνθιμος, 1820-1822. Ἐξελέγη τόν Σεπτέμβριο τοῦ 1820, ἀλλά ἀπό τίς 25-2-1822 μέ ἀπόφαση τῆς Γερουσίας Δυτικῆς Ἑλλάδος καταργήθηκε ἡ δικαιοδοσία του ὡς Ναυπάκτου καί Ἄρτης καί διορίσθηκε ὁ πρώην Ναυπάκτου καί Ἄρτης, Πορφύριος ὡς Ἀρχιεπίσκοπος τῆς ἐλευθέρας Δυτικῆς Ἑλλάδος, ὁ δέ Ἄνθιμος ἐποίμανε μέχρι τό 1826 τίς Τουρκοκρατούμενες περιοχές τῆς Μητροπόλεως Ναυπάκτου καί Ἄρτης.
  • Πορφύριος (τό Γ), 1822-1833. Μέχρι τό 1828 ὁ Πορφύριος ἐποίμανε τά ἐλεύθερα μέρη τῆς Μητροπόλεως Ναυπάκτου καί Ἄρτης τῆς ὁποίας ὑπῆρξε ὁ τελευταῖος Μητροπολίτης. Μετά τήν ἀπελευθέρωση ὀνομάσθηκε Ναυπάκτου καί Μεσολογγίου (1829-1833).
  • Προβολές: 3117