Βιβλιοαυτοκίνητο Παπαχαραλαμπείου

Ἕνα ἀπό τά μεγάλα προβλήματα πού ἀντιμετωπίζουν οἱ σύγχρονοι παιδαγωγοί εἶναι ἡ ἀποξένωση τῶν μαθητῶν ἀπό τά ἀξιόλογα βιβλία καί συγχρόνως ἡ προσκόλλησή τους στίς κάθε εἴδους εἰκόνες. Πρέπει δέ νά σταθοῦμε μᾶλλον κριτικά ἀπέναντι στήν εἰσαγόμενη κινέζικη παροιμία τήν ὁποία ἐπαναλαμβάνουν εἰδικοί καί παραειδικοί: “Μιά εἰκόνα ἀξίζει ὅσο χίλιες λέξεις”. Θά μπορούσαμε μάλιστα, ἀνάλογα μέ τίς προϋποθέσεις, νά ὑποστηρίξουμε τό ἀντίθετο, δηλαδή ὅτι χίλιες εἰκόνες δέν ἀξίζουν ὅσο μία λέξη• διότι ἑκατομμύρια εἰκόνες βλέπουν ὅλα τα ζωντανά, ἀλλά ἡ λέξη ἀνήκει μόνον στόν ἄνθρωπο.

Δέν θέλουμε νά σταθοῦμε στήν ἐπισήμανση αὐτή, ἀλλά ἁπλῶς νά παρουσιάσουμε τό ἔργο τῆς Παπαχαραλαμπείου Βιβλιοθήκης, ἡ ὁποία εἶναι τό καμάρι τῆς Ναυπάκτου, καί συγκεκριμένα τῆς Κινητῆς Βιβλιοθήκης της. Τό ἔργο αὐτό εἶναι νά διατηρῆ ζωντανή τήν ἀγάπη γιά τό βιβλίο, τό βασικό αὐτό μαθησιακό ἐργαλεῖο, τό ὁποῖο εἶναι πηγή καί φορέας γνώσεως καί πολιτισμοῦ.

Ἡ Παπαχαραλάμπειος Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Ναυπάκτου εἶναι μία ἀπό τίς σαράντα (40) Δημόσιες Βιβλιοθῆκες, οἱ ὁποῖες ἀνήκουν, χρηματοδοτοῦνται καί ἐλέγχονται ἀπό τό Ὑπουργεῖο Ἐθνικῆς Παιδείας καί Θρησκευμάτων. Τό κτίριο τῆς Βιβλιοθήκης Ναυπάκτου κτίσθηκε τό 1954 μέ τήν οἰκονομική ἀρωγή τοῦ μεγάλου εὐεργέτη τῆς πόλης μᾶς Δημητρίου Παπαχαραλάμπους, σέ οἰκόπεδο πού εἶχε διαθέσει ὁ ἐπίσης εὐεργέτης Ἀνδρέας Κοζώνης. Ἄρχισε νά λειτουργῆ ὡς Βιβλιοθήκη τό 1960 ὑπό τήν αἰγίδα τοῦ Ὑπουργείου Ἐθνικῆς Παιδείας καί Θρησκευμάτων. Μέχρι σήμερα ἔχει προσφέρει ἀνεκτίμητη πνευματική βοήθιεα σέ χιλιάδες χρῆστες της, ἰδιαίτερα στούς φοιτητές, στούς σπουδαστές καί στούς μαθητές τῆς εὐρύτερης περιοχῆς μας. Τό 1980 ὀνομάσθηκε Κεντρική Βιβλιοθήκη ἐπειδή εἶναι ἡ σημαντικότερη βιβλιοθήκη στήν Δυτική Ἑλλάδα. Τό 1981 ἐντάχθηκε στήν δύναμή της μία κινητή μονάδα, δηλ. ἕνα βιβλιοαυτοκίνητο, τό ὁποῖο κινεῖται μέ βάση ἕνα προγραμματισμό καί δανείζει βιβλία στά χωριά τοῦ νομοῦ Αἰτωλοκαρνανίας, τῆς Ἐπαρχίας Δωρίδας τοῦ νομοῦ Φωκίδας καί τῆς νήσου Λευκάδας. Τό 2000 ἄλλο ἕνα σύγχρονο λεωφορεῖο βιβλιοαυτοκίνητο ἐντάχθηκε στήν δύναμή της καί κινείτα στά Γυμνάσια καί Λύκεια τῆς παραπάνω περιφέρειεας.

Κινητές Βιβλιοθῆκες (βιβλιοαυτοκίνητα) εἶναι εἰδικά διαμορφωμένα ὀχήματα, τά ὁποῖα στό ἐσωτερικό τους ἔχουν στερεωμένα ράφια γιά νά μεταφέρουν καί δανείζουν βιβλία, περιοδικά καί ἄα-ἄαα. Τό ὑλικό αὐτό δανείζεται σέ φορεῖς τῆς τοπικῆς κοινωνίας, στά “δανειστικά κέντρα”, ὅπως ὀνομάζονται. Τά δανειστικά αὐτά κέντρα εἶναι Νηπιαγωγεῖα, Δημοτικά, Γυμνάσια, Λύκεια, κοινοτικές ἤ δημοτικές βιβλιοθῆκες, βιβλιοθῆκες πολιτιστικῶν συλλόγων, παιδικῶν κατασκηνώσεων, στρατοπέδων, φυλακῶν, ΚΑΠΗ καί ὅπου ἀλλοῦ μποροῦν νά δημιουργηθοῦν κομβικοί “σταθμοί βιβλίων”. Μέ τόν τρόπο αὐτό οἱ Κινητές Βιβλιοθῆκες δίνουν τήν εὐκαιρία στούς κατοίκους τῆς περιφερείας νά διαβάσουν, νά ἐνημερωθοῦν καί νά ψυχαγωγηθοῦν.

Ἡ ἀνταπόκριση τοῦ κόσμου τῆς ὑπαίθρου στόν θεσμό τῶν Κινητῶν Βιβλιοθηκῶν εἶναι θετική. Στήν ἀρχή οἱ κάτοικοι τό ὑποδέχονται μέ ἐπιφύλαξη, ἔπειτα τό προσμένουν μέ λαχτάρα. Τήν μεγαλύτερη ἀνταπόκριση συναντᾶμε ἀπό τούς ἐκπαιδευτικούς της πρωτοβάθμιας καί δευτεροβάθμιας ἐκπαίδευσης. Συγκεκριμένα στά σχολεῖα ὅπου δέν ὑπάρχουν ἀξιόλογες Σχολικές Βιβλιοθῆκες, δέν εἶναι ὑπερβολή νά ποῦμε ὅτι οἱ μαθητές τῶν Δημοτικῶν καί Γυμνασίων περιμένουν μέ ἀνυπομονησία τό Βιβλιοαυτοκίνητο, γιά νά δανεισθοῦν βιβλία. Μέ τόν τρόπον αὐτό δίνεται ἡ εὐχέρεια στούς ἐκπαιδευτικούς νά καλλιεργοῦν τό ἐνδιαφέρον τῶν μαθητῶν γιά τό ἐξωσχολικό βιβλίο.

Ὅταν τό Βιβλιοαυτοκίνητο φθάση στό δανειστικό κέντρο, ὁ ὑπεύθυνός της Κοινότητος ἤ τοῦ Σχολείου ἀνεβαίνει στό αὐτοκίνητο καί ἐπιλέγει βιβλία, πού θά ἐπιθυμοῦσε νά δανεισθῆ. Ἡ ἐπιλογή τῶν βιβλίων γίνεται ἀπό τά ὑπάρχοντα βιβλία πού βρίσκονται μέσα στά ράφια τοῦ Βιβλιοαυτοκινήτου. Ἀρκετές φορές ἐκφράζουν ἐπιθυμίες καί προτάσεις γιά συγκεκριμένα βιβλία, τά ὁποῖα φροντίζουμε νά τούς ἐφοδιάζουμε στήν ἑπομένη ἐπίσκεψη τοῦ Βιβλιοαυτοκινήτου στό σχολεῖο τους.

Ὅσον ἀφορᾶ στόν δανεισμό βιβλίων σέ κοινοτικές ἤ δημοτικές βιβλιοθῆκες, βιβλιοθῆκες πολιτιστικῶν συλλόγων καί ὅπου ἀλλοῦ μποροῦν νά δημιουργηθοῦν κομβικοί “σταθμοί βιβλίων”, γίνεται ἀντιληπτό ὅτι καθοριστικό ρόλο γιά τήν περαιτέρω προώθηση τοῦ βιβλίου στούς κατοίκους τῆς ἐπαρχίας παίζει ὁ μηχανισμός τόν ὁποῖο διαθέτει ἡ τοπική κοινωνία γιά τήν ὑποδοχή καί ἀξιοποίηση τῶν βιβλίων πού προσφέρονται πρός δανεισμό.

Τό 1999 ἀνατέθηκε στήν Παπαχαραλάμπειο Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Ναυπάκτου ἡ ὑλοποίηση τοῦ ἔργου “Ὑποστήριξη τῆς Ἐκπαιδευτικῆς Πράξης ἀπό Κινητές Βιβλιοθήκες”, τό ὁποῖο ἔφερε σέ πέρας μέ ἐπιτυχία, ἀναβαθμίζοντας, ἐκτός των ἄλλων, τήν τεχνολογική της ὑποδομή.

Τό καινούριο Βιβλιοαυτοκίνητο ἄρχισε τίς ἐπισκέψεις του σέ σχολεῖα τῆς Δευτεροβάθμιας Ἐκπαίδευσης τό Νοέμβριο τοῦ 2000. Συνολικά ἐπισκέπτεται τριάντα τρία (33) Γυμνάσια καί Λύκεια τοῦ νομοῦ Αἰτωλοακαρνανίας καί τρία (3) Γυμνάσια - Λύκεια τῆς Ἐπαρχίας Δωρίδας, ὅπου φοιτοῦν περίπου τρεῖς χιλιάδες μαθητές καί τά ὁποῖα εἶναι μακριά ἀπό ἀστικά κέντρα χωρίς σχολική βιβλιοθήκη. Ἡ συνεργασία μέ τούς καθηγητές ἦταν ἀρκετά καλή καί οἱ μαθητές ἔδειξαν ἐνδιαφέρον. Ἡ συλλογή τῶν βιβλίων τῆς Κινητῆς Βιβλιοθήκης ἐμπλουτίζεται, ἀνανεώνεται καί εἴμαστε ἕτοιμοί το φθινόπωρο νά συνεχίσουμε τήν πολύ καλή συνεργασία πού ἀρχίσαμε μέ τά σχολεῖα τῆς Δευτεροβάθμιας Ἐκπαίδευσης τοῦ νομοῦ μας.