Γράφτηκε στις .

Μοναχοῦ π. Θεοκλήτου Διονυσιάτου: Β' Ἐπιστολὴ γιὰ τὴν Ἱερὰ Μονὴ Μεταμορφώσεως Ναυπάκτου

Στὸ 91ο τεῦχος, Σεπτεμβρίου 2003, εἴχαμε δημοσιεύσει τὴν ἀνοικτὴ ἐπιστολὴ τοῦ Ὀσιολογιωτάτου Ἁγιορείτου Μοναχοῦ π. Θεοκλήτου, στὴν ὁποία ἐντόπιζε τὰ βασικὰ αἴτια τῆς ἀντιεκκλησιαστικῆς τακτικῆς τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Μεταμορφώσεως καὶ τοῦ Ἡγουμένου αὐτῆς.

Ἡ ἐπιστολὴ ἐκείνη, ἀπ' ὅ,τι φαίνεται ἀπὸ τὰ γραφόμενα τοῦ π. Θεοκλήτου, προκάλεσε μιὰν ἀπάντηση ἀπὸ ὁρισμένους Ναυπακτίους, οἱ ὁποῖοι προσπάθησαν νὰ ὑπερασπιστοῦν τὴν Μονή. Ἔτσι, ὁ π. Θεόκλητος ἀναγκάστηκε νὰ στείλη μιὰ δεύτερη ἐπιστολή, τὴν ὁποία ἐπιγράφει "Ἀπάντηση πρὸς Ναυπακτίους ἐπιστολογράφους".

Τὴν ἐπιστολὴ αὐτὴ δημοσιεύουμε ἐν συνεχείᾳ.

***

Ἐὰν οἱ δύο ἐπιστολές, τῶν ἐν Χριστῷ ἀδελφῶν Ναυπακτίων, δὲν ἐξέφραζαν καὶ τὶς ἴδιες ἀντιρρήσεις "πολλῶν Ναυπακτίων Χριστιανῶν", ἴσως νὰ μὴ ἔγραφα τὴν ἀπάντησή μου στὴν φιλόξενη "Παρέμβαση", ἀλλὰ θὰ περιοριζόμουν σὲ δύο ἐπιστολὲς προσωπικές. Ἀναχωρῶντας, λοιπόν, ἀπὸ τὶς "ἀντιρρήσεις τῶν πολλῶν...." στὸ δημοσίευμά μου στὸ ἴδιον Περιοδικόν, περὶ τοῦ Μοναστηρίου τῆς Μεταμορφώσεως καὶ τῶν χρονίων τριβῶν μεταξὺ τῶν διαδεχομένων Ἐπισκόπων καὶ τοῦ ἡγουμένου π. Σπυρίδωνος, εἶμαι ὑποχρεωμένος νὰ ἐπαναλάβω τὰ ἑξῆς:

1) Δὲν θὰ ἐπενέβαινα, γιὰ δεύτερη φορά, στὶς μεταξὺ τοῦ Μητροπολίτου καὶ τοῦ ἡγουμένου ἀντιλογίες, ἂν δὲν μὲ τρόμαζεν ἡ ἐκφρασθεῖσα ἀγανάκτηση τοῦ Σεβασμιωτάτου κατὰ τοῦ π. Σπυρίδωνος. Γνωρίζοντας δὲ τὴν δύναμη καὶ τὶς συνέπειες τῆς δικαίας ὀργῆς τοῦ Ἀρχιερέως, ἔσπευσα νὰ συστήσω στοὺς συμπολῖτες μου Ναυπακτίους τὸν κίνδυνον, ποὺ διατρέχουν ὑποστηρίζοντες τὶς παρὰ τοὺς Ἱεροῦς Κανόνες, ἐνέργειες καὶ πράξεις τοῦ ἡγουμένου, ὅσον καὶ ἂν φαίνονται στοὺς ἀγνοοῦντες καλές.

2) Πρέπει νὰ διαβεβαιώσω τοὺς ἐπιστολογράφους μου καὶ κατ' ἐπέκταση τοὺς συμφωνοῦντας μὲ αὐτούς, ὅτι καὶ τὸν π. Σπυρίδωνα ἀγαπῶ καὶ τοὺς ἀδελφοὺς τῆς Μονῆς, ὅπως ἀπέδειξαν οἱ πρὸ ἐτῶν συμβουλές μου, ὡς πρεσβυτέρου στὴν ἡλικίαν καὶ στὸν μοναστικὸν βίον, ἀλλὰ καὶ ἡ τελευταία παρέμβασή μου ἐγένετο ἐξ ἀγάπης καὶ μόνον, δίδοντας ἀφορμὲς ἀναθεωρήσεως τῆς συμπεριφορᾶς ἔναντι τοῦ Ἐπισκόπου τοῦ κατὰ τ' ἄλλα καλοῦ π. Σπυρίδωνος, ὁ ὁποῖος ἐρρίφθη στὴν περιπέτειαν νὰ γίνη κοινοβιάρχης χωρὶς τὰ ἀπαραίτητα προσόντα. Καί, ὡς ἦτο ἑπόμενον, νὰ ἐμπαίζεται ὑπὸ τῶν δαιμόνων.

3) Εἶχαν τὴν καλωσύνην, οἱ ἐπιστολογράφοι μου, νὰ μοῦ ἀποστείλουν τὸ τεῦχος τῶν Χριστουγέννων "Ἡ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν", γιὰ νὰ θαυμάσω τὴν δραστηριότητα τοῦ ἁγίου ἡγουμένου, ὥστε νὰ μὴ ἀνησυχῶ γιὰ τὴν πορείαν του, ὅπως εἶχα γράψει. Πρὶν σχολιάσω τὸ περιεχόμενον, θὰ συνιστοῦσα ἀδελφικῶς στοὺς καλοὺς Ναυπακτίους νὰ συγκρατοῦν τὸν ἐνθουσιασμόν των γιὰ τὴν "σπουδαίαν δραστηριότητα" τοῦ π. Σπυρίδωνος, ποὺ προβάλλει τὸ Περιοδικόν, γιὰ τὸν λόγον ὅτι ἡ δραστηριότης τῶν Μοναχῶν δὲν κρίνεται μὲ τὰ κοσμικὰ κριτήρια, ἀλλὰ μέσα στὰ πλαίσια τῆς μοναστικῆς πνευματικῆς παραδόσεως. Ἑπομένως, ποίαν ἀξίαν ἔχουν οἱ ἐπαινετικὲς κρίσεις ἑνὸς κοσμικοῦ δημοσιογράφου γιὰ τὸ μοναστήρι καὶ τοὺς μοναχούς; Ἀντιθέτως, μάλιστα, οἱ ἔπαινοι ἑνὸς κοσμικόφρονος, κρίνοντος μὲ ἐγκόσμια κριτήρια, δὲν πρέπει νὰ ἀνησυχήσουν τοὺς ἐπαινεθέντες; ἀφοῦ ὁ κόσμος φιλεῖ ὅ,τι εἶναι κοσμικόν, σαρκικόν, ἐμπαθές, γήϊνον, ἀπατηλόν;

4) Ἂς ἔλθωμεν τώρα στὰ ἐπαινεθέντα ἔργα: Γράφετε γιὰ τὴν αἴγλη τοῦ μοναστηρίου ἀπὸ τὸ συνέδριο τῶν δικαστῶν, (μᾶλλον δικαστίνων, γιατί οἱ μὲν ἄνδρες ἦσαν ὀλίγοι, οἱ δὲ γυναῖκες πλῆθος πολύ). Ὥστε φρονεῖτε ὅτι, ὅταν ἕνα ἱερὸν μοναστήριον ἀνδρῶον παρέχει αἴθουσες καὶ φιλοξενίαν σὲ ἕνα τόσον μεγάλον ἀριθμὸν νεαρῶν δικαστίνων (ὅπως δείχνει ἡ ἔγχρωμη φωτογραφία) στεφανοῦται ὑπὸ αἴγλης; Ξέρετε τί λέτε, ἐκθέτοντες τὴν σοβαρότητά σας; Ὥστε τὰ πλήθη τῶν Ὀρθοδόξων μοναστηρίων, ἀνὰ τοὺς αἰῶνας, ποὺ δὲν εἶχαν συνεδριακὲς διευκολύνσεις, ὅπως ὁλόκληρον τὸ Ἅγιον Ὅρος, στεροῦνται τῆς λαμπρᾶς αὐτῆς αἴγλης, ὅτι εἶναι ἀτελῆ; Ὕστερ' ἀπὸ τέτοιες κρίσεις καὶ ἀξιολογήσεις δύναται νὰ συνομιλήση μαζί σας ἕνας χριστιανός, ποὺ γνωρίζει τί σημαίνει ὀρθόδοξον μοναστήριον; Τὸ ἀπελπίζον εἶναι, κατὰ τὴν δήλωσή σας, ὅτι πολλοὶ φρονοῦν τὰ ἴδια μὲ σᾶς. Μία ἀδελφική-γεροντικὴ σύσταση: Φαίνεσθε κάτοχοι κάποιας παιδείας, πῶς ἐπιτρέπετε στὸν ἑαυτόν σας νὰ ἐκφέρη γνώμην γιὰ ἕναν θεσμόν, ποὺ ἀγνοεῖτε; Γι' αὐτὸ θὰ σᾶς συνιστοῦσα ἢ νὰ διαβάσετε τοὺς Ἁγίους Ἀσκητικοὺς Πατέρας, γιὰ νὰ μάθετε τί εἶναι ὁ Ὀρθόδοξος Μοναχισμὸς (σκοπός, τρόπος ζωῆς, πνευματικὲς ἐμπειρίες) ἢ τοὐλάχιστον μὴ ἐκφέρετε γνώμην καὶ ἐνθουσιάζεσθε γιὰ μίαν τραγικὴν πραγματικότητα, ποὺ ἕνα Ὀρθόδοξον μοναστήρι, μετεβλήθη σὲ ἀκαθόριστον κέντρον ἐγκοσμίων ἐνδιαφερόντων μὲ τὸ συνέδριον τῶν δικαστῶν τώρα, πέρυσι δὲ μὲ τὸ συνέδριον τῶν κοσμικοτάτων ἱσπανίδων, θαυμαστριῶν τοῦ μετρίου ποιητοῦ Θερβάντες, ὅπου –ὅπως ξανάγραψα– οἱ ἀρνησίκοσμοι μοναχοὶ μετεβλήθησαν σὲ λακέδες τῶν ἡμιγύμνων ἱσπανίδων. Καί, ἀγαπητοί μου συντοπῖτες, μοῦ στείλατε τὴν φωτογραφία γιὰ νὰ ἰδῶ καὶ νὰ θρηνήσω τὸ κατάντημα ἡγουμένου, χειροκροτοῦντος τί; Τοὺς συνέδρους, ἀξιοσέβαστους μέν, ἀσχέτους δὲ πρὸς τὸν μοναχισμόν μας, ἀναπτύσσοντας ἀπόψεις περὶ τῶν τροχαίων δυστυχημάτων, μὴ ὑποπτευόμενος οὔτε τὸν ἀξιοθρήνητον προσωπικὸν τοῦ ἐκτροχιασμόν, οὔτε τοῦ εὑρισκομένου ἐν ἐκτροχιασμῷ ἀπὸ ἐτῶν μοναστηρίου ποὺ φέρεται ὁλοταχῶς κατὰ κρημνῶν! Ἑπομένως, μὴ σεμνύνεσθε γιὰ κάτι ποὺ θρηνεῖται ἀπὸ τοὺς σώφρονας μοναχοὺς καὶ λαϊκοὺς καὶ προκαλεῖ χαρὰν στοὺς πανούργους δαίμονες.

5) Στὴν συνέχεια μοῦ συνιστᾶτε νὰ θαυμάσω τὸ "οἰκοδομικὸν ἀριστούργημα", τὸν ἰερὸν ναόν, καὶ νὰ "μακαρίσω" τὸν δημιουργόν του π. Σπυρίδωνα. Καὶ πάλιν θὰ διαφωνήσω μαζί σας καὶ μὲ τοὺς σωφρονούντας Ἐπαχτίτες. Δὲν εἶναι ἡ πρώτη φορά, ποὺ ἔγραψα ὅτι δὲν "δένει" ὁ ἰερὸς ναὸς μὲ τὸ σύνολον τοῦ μοναστηρίου. Καὶ ὄχι μόνον αὐτό, ἀλλὰ ὁρώμενος ὁ τεράστιος ἰερὸς ναὸς ἐντὸς τοῦ μοναστηριακοῦ χώρου, ἀποτελεῖ κραυγαλέαν παραφωνίαν λόγῳ ἀσυμμετρίας. Ἀλλὰ καὶ μεταφερόμενος στὸ κέντρον τῆς μικρᾶς πόλεως τῆς Ναυπάκτου καὶ πάλιν θὰ βοᾶ γιὰ τὴν ἀσυμμετρίαν του. Ἕνας ἰ. ναός, ποὺ ἐνθυμίζει Ἀγιὰ Σοφιά, γίνεται ἁρμονικὸς μόνον σὲ μεγαλόπολη. Οἱ ἰ. ναοί, ἀδελφοὶ μοῦ ἐν Χριστῷ, κτίζονται ἀναλόγως τῶν ἀναγκῶν, δηλαδὴ γιὰ συγκεκριμένους, ὡς ἔγγιστα ἀριθμοὺς ἐκκλησιαζομένων. Ἕνας ναὸς χωρητικότητος 4-5.000 πιστῶν, μὲ προορισμὸν νὰ στεγάση 20 μοναχούς, προκαλεῖ ἐρωτήματα. Ἀλλὰ ἴσως εἰπῆτε, ὅτι ἐσχεδιάσθη μὲ προοπτικὴν τοῦ ἐκκλησιασμοῦ καὶ λαϊκῶν ἀμφοτέρων τῶν φύλων. Καὶ αὐτὸ εἶναι προφανές, ἀφοῦ ὄχι μόνον ἄβατον δὲν εἶναι ταῖς γυναιξίν, ἀλλὰ καὶ ὡς ἐχόντων ἀγγελικὴν ἀπάθειαν τῶν μοναχῶν, ὁ ἡγούμενος προσκαλεῖ τὶς γυναῖκες, ὡς γνωστόν, νὰ συναναστρέφονται τοὺς μοναχοὺς ἀδελφικῶς καὶ ἀκινδύνως! Πάντως, ὁ ἀτελὴς ἤδη τεράστιος ἰ. ναός, ὡς ἀκατάλληλος γιὰ τοὺς 20 μοναχούς, πιθανὸν νὰ χρησιμοποιηθῇ ὑπὸ τοῦ οἰκείου Ἐπισκόπου ὡς μητροπολιτικὸς εἰς τὸ μέλλον. Καὶ αὐτὴ εἶναι ἡ ὠφέλιμη πλευρά του ἐκ κενοδοξίας κτίσματος. Ἐγὼ πάντως ἐκουράσθην ν' ἀσχολοῦμαι μὲ ἕνα ἀνιαρὸν θέμα, ποὺ μὲ ὑποχρεώνει σὲ ἔντονη προσευχὴ νὰ φωτίση τὸν δυστυχῆ ἀδελφὸν Σπυρίδωνα ὁ Κύριος καὶ τὴν ἀτυχῆ ἀδελφότητα, ὅπως ἐν ταπεινώσει ἀκολουθήσουν τὴν ὁδὸν τῶν Ἁγίων Πατέρων, ἀμήν.

Ἅγιον Ὅρος 16/29.ΧΙΙ.03

Θεόκλητος Μοναχὸς Διονυσιάτης, παπποῦς ἐτῶν 90-2

Υ.Γ Γράφοντας γιὰ ἐκτροχιασμὸν τοῦ ἐν Χριστῷ ἀδελφοῦ καὶ τοῦ μοναστηρίου, κυριολεκτῶ, ἔχοντας ὑπ' ὄψει μου τὴν διδασκαλίαν τῆς Ἐκκλησίας περὶ τοῦ ἐπισκοπικοῦ ἀξιώματος καὶ περὶ τοῦ Ὀρθοδόξου Μοναχισμοῦ. Ὅταν λοιπὸν οἱ Ἅγιοι Πατέρες λέγουν ὅτι "ἐκεῖνος ποὺ ἐνεργεῖ ἐν ἀγνοίᾳ τοῦ Ἐπισκόπου, τῷ διαβόλῳ δουλεύει", καὶ ὅταν ὑπάρχη πλῆθος Ι. Κανόνων, ποὺ εἰς οὐδένα κληρικὸν ἐπιτρέπουν νὰ ἐνεργῆ ἄνευ τῆς γνώμης τοῦ Ἐπισκόπου, τότε ἡ χρονία σύγκρουση μετὰ τῶν ἑκάστοτε Ἐπισκόπων του π. Σπυρίδωνος, τί ἄλλο εἶναι ἀπὸ ἐκτροχιασμός; Καὶ ἡ Μονή, λειτουργοῦσα ἐν ἐκτροπῇ ἀπὸ τὴν διδασκαλίαν τῶν Ἁγίων Πατέρων, τί ἄλλο εἶναι ἀπὸ ἐκτροχιασμός, μὲ ἀπόληξη τὸν ψυχικὸν κρημνόν, ὅπως μάλιστα περιγράφει σχετικὴν σκηνὴν ὁ Πνευματικὸς π. Ἀρσένιος Κομπούγιας, καθ' ἥν ὁ π. Σπυρίδων εἶχεν ἐξαγριωθῇ; Ἐὰν ὁ Ἱεροκῆρυξ π. Σπυρίδων ἤθελε δραστηριότητες, πρὸ καθάρσεως καὶ ἁγιασμοῦ, ἱεραποστολικῆς ἐξωτερικῆς προσφορᾶς, ἄριστα ἠδύνατο νὰ συγκροτήση μίαν ἀδελφότητα ἐκ λαϊκῶν, διὰ νὰ ἔχη ρ/κὸν σταθμόν, συνεδριακὸν κέντρον καὶ τράπεζες μὲ ἐλευθέραν ἀνάμειξη μὲ γυναῖκες κοσμικές. Οὐδεὶς θὰ ἠδύνατο νὰ ψέξη τὸν Ἱερομόναχον. Ἐφαρμόζοντας ὅμως τὰ σχέδιά του αὐτὰ ἐπὶ μοναστηρίου, γίνεται εὐθὺς ἔνοχος ἀντορθοδόξων καινοτομιῶν. Ὁπότε ἡ πρὸς ἀποκατάσταση τῆς τάξεως ἐπέμβαση τῶν οἰκείων Ἐπισκόπων ἀποτελεῖ καθῆκον των πρὸς διάσωση τῆς γνησιότητος τοῦ μοναχικοῦ θεσμοῦ.

Τελειώνοντας τὶς ἐξ ἀγάπης καὶ πόνου παρατηρήσεις μου ἐπιθυμῶ νὰ εἰσηγηθῶ κάποιες λύσεις στὴν χρόνιαν διάσταση μεταξὺ τῶν Μητροπολιτῶν καὶ τῆς Ι. Μονῆς, χωρὶς νὰ γνωρίζω σὲ ποιό μέτρον συμφωνεῖ ὁ οἰκεῖος Μητροπολίτης. Ὑποθέτω ὅτι μὲ ὀλίγην καλὴν διάθεση καὶ ἐν φόβῳ Θεοῦ, ἀλλὰ καὶ χάριν τῆς ὁμονοίας τῶν Ναυπακτίων Χριστιανῶν θὰ ἐξετοπίζοντο τὰ αἴτια τῶν συγκρούσεων ποὺ βλάπτουν τὶς ψυχές: 1) Ὁ τεράστιος ἰερὸς Ναὸς πρὸς χρήση τῶν μοναχῶν ἀποτελεῖ σαφέστατη ἀνορθογραφίαν. Ἀνατιθέμενος ὅμως ὡς Μητροπολιτικὸς στὴν Μητρόπολιν Ναυπακτίας, ἀξιοποιεῖται καὶ ἀποκτᾶ, ἐπί τέλους, Μητροπολιτικὸν Ναὸν ἡ πόλη. Αὐτονόητον εἶναι ὅτι θὰ ἀναλάβη ἡ Ἱερὰ Ἐπισκοπὴ τὰ τεράστια ἔξοδα πρὸς ἀποπεράτωσιν του. 2) Τὸ ἀμφιθέατρον τοῦ συνεδριακοῦ κέντρου νὰ μεταβληθῆ σὲ αἴθουσαν ὁμιλιῶν. 3) Ὁ Ρ/κὸς Σταθμὸς νὰ ὑπαχθῇ στὴν ἱερὰ Μητρόπολη. 4) Ἡ Ἱερὰ Μονὴ νὰ ἐφαρμόση τὸ ἄβατον, περιτειχιζομένη. 5) Ἡ ἰχθυοτροφικὴ μονάδα νὰ μεταφερθῆ μακρὰν τοῦ μοναστηρίου, ὁπότε οἱ μοναχοὶ θὰ περιορισθοῦν στὴν πνευματικὴν ἀποστολήν των, προσευχόμενοι, μελετῶντες, ἁγνιζόμενοι καὶ ἁγιαζόμενοι βάσει τῶν μοναχικῶν Κανόνων. 6) Λησμόνησα νὰ ἀναφερθῶ στὸ θλιβερὸν Γηροκομεῖον, ποὺ διαφημίζει τὸ Περιοδικὸν τῆς Μονῆς. Ἡ Ναύπακτος δὲν ἔχει γηροκομεῖον; Πρὸς τί ὁ πρόσθετος αὐτὸς κενόδοξος ἀκτιβισμός; Οἱ μοναχοὶ νὰ περιορισθοῦν στὶς διακονίες των, στὴν μελέτη θεολογικῶν καὶ πνευματικῶν βιβλίων καὶ κυριότατα στὴν ἀδιάλειπτον προσευχήν, ὥστε ἐν ταπεινώσει νὰ "διανοιγοὺν οἱ ὀφθαλμοὶ τῆς ψυχῆς των", ὁπότε θὰ κλαύσουν γιὰ τὸν ἀπωλεσθέντα χρόνον καὶ γιὰ τὴν μεγάλην ἁμαρτίαν τοῦ διχασμοῦ τοῦ λαοῦ, ποὺ πρέπει νὰ εἶναι ἑνωμένος τῷ Ἐπισκόπω.

Ἐλπίζω καὶ προσεύχομαι νὰ εἰσακουσθῶ. Ἀλλὰ πρέπει νὰ βοηθήσουν καὶ ὅσοι σχετίζονται μὲ τὴν μονὴν καὶ τοὺς μοναχούς, ὥστε νὰ ἐφαρμοσθῇ ὁ λόγος τοῦ Κυρίου: "νεκρὸς ἥν καὶ ἀνέστη· ἀπολωλὸς καὶ εὑρέθη". Τὸ ἀκροτελεύτιον ἄρθρον τοῦ Ἑλληνικοῦ Συντάγματος λέγει, ἂν θυμᾶμαι καλά, τὸ 114, ὅτι "ἡ τήρηση τοῦ παρόντος ἀνατίθεται στὴν φιλοπατρίαν τῶν Ἑλλήνων". Καὶ ἐν προκειμένῳ ἡ φροντίδα εἰρηνεύσεως ἀνατίθεται στὴν φιλοτιμίαν τῶν φιλοχρίστων Ναυπακτίων. Ταῦτα ἔγραψα ἀπὸ τὴν μοναστικὴν πεῖραν 63 ἐτῶν.

Θ.μ.δ.

ΜΟΝΗ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΩΣ, ΜΟΝΗ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΩΣ - ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ