Skip to main content

Κύριο θέμα: Μια ουσιαστική εκκλησιαστική προσφορά - «Οικολογική» συνείδηση

Καθώς οι πυρκαγιές κατακαίνε το ευλογημένο ελληνικό τοπίο, αναζωπυρώνονται και οι οικολογικές ευαισθησίες μας.

Η Εκκλησία μέσα στα πλαίσια της αβίαστης και μακρόχρονης παιδείας που προσφέρει στα μέλη της, προσφέρει και την καλλιέργεια οικολογικής συνείδησης, και μάλιστα ολοκληρωμένης, με θεολογικό υπόβαθρο.

Περιγράφοντας στην συνέχεια μερικά στιγμιότυπα από την εκκλησιαστική επικαιρότητα του φετινού καλοκαιριού στην Μητρόπολή μας, θα αφήσουμε να φανερωθή αυτή η «οικολογική» παιδεία που παρέχει αδιόρατα, ανάμεσα στα τόσα άλλα δώρα της, η Εκκλησία.

Βαράσοβα

Πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 14 Ιουλίου η καθιερωμένη αρχιερατική θεία Λειτουργία στο σπήλαιο του Αγίου Νικολάου στην Βαράσοβα το οποίο έχει ανασκάψει ο Καθηγητής Αθανάσιος Παλιούρας.

Όπως πολλές φορές έχει συμβή τα προηγούμενα έτη, το μελτέμι που φυσούσε όλη την εβδομάδα κόπασε τόσο όσο να μπορέσουν οι βάρκες ακινδύνευτα να μεταφέρουν τους προσκυνητές από την Κάτω Βασιλική στον όρμο του Αγίου Νικολάου και να επιστρέψουν.

Και αφού η θάλασσα επέτρεψε –πως μπορούσε να κάνη διαφορετικά, αφού θα λειτουργείτο ο Άγιός της, και θα αγιάζονταν όχι μόνον οι πιστοί, αλλά και η κτίση– στους προσκυνητές του αγίου Νικολάου να προσορμισθούν, ήταν σχετικά εύκολη μετά η ανάβαση στο μονοπάτι με την κάπαρη –τόσο πολύτιμη μέσα στα ξηρά βράχια– μέχρι τον θεόρατο εκείνο βράχο που προστάγματι θείω άνοιξε την αγκαλιά του, κατά τους αιώνες της κοσμογονίας, δημιουργώντας ένα αχειροποίητο ιερό για να σκεπάση αργότερα, κατά τους χρόνους του Χριστιανισμού, πολλούς ασκητές που διψούσαν για την αγάπη του Χριστού.

Τους σκέπασε, όντως, η θεία πρόνοια. Αυτό αισθάνεται κανείς, όταν λειτουργήται κάτω από την πέτρινη φυσική σκέπη, που στέκεται για αιώνες πλαγιαστή χωρίς κολόνες και στηρίγματα δημιουργώντας ένα άνοιγμα αρκετό να φιλοξενήση ολόκληρο μοναστήρι! Αφού ολόκληρο το ουράνιο στερέωμα στέκει χωρίς κολόνες και στηρίγματα, τι το θαυμαστό αν συμβαίνη αυτό με ένα βράχο, όσο τεράστιος κι αν είναι;

Στην ομιλία του ο Σεβασμιώτατος αναφέρθηκε στον άγιο Νικόδημο τον Αγιορείτη, που εόρταζε την ημέρα εκείνη και ήταν ένας λαμπρός εκπρόσωπος των οσίων ασκητών, ο οποίος αγάπησε την έρημο και την άσκηση και με τον λόγο του αναδείχθηκε Πατέρας της Εκκλησίας.

Ο Σεβασμιώτατος ευχαρίστησε όσους βοήθησαν να πραγματοποιηθή η θεία Λειτουργία, τον Εφημέριο π. Κωνσταντίνο, τους ιερείς π. Ευθύμιο και π. Νικόλαο, και τα μέλη του Συλλόγου του χωριού. Μετά την θεία Λειτουργία οι πιστοί έλαβαν τον άρτο της αρτοκλασίας και μικρό κέρασμα, συζήτησαν για λίγο κάτω από τον φιλόξενο βράχο, και αφού απήλαυσαν, λειτουργημένοι πια, το εντυπωσιακό τοπίο, αναχώρησαν για τον «κόσμο».

Η ετήσια αρχιερατική θεία Λειτουργία στο σπήλαιο του αγίου, στην βίγλα αυτή του Ιονίου, απ' όπου ο άγιος ευλογή τα πλοία που διαπλέουν τον Κορινθιακό η ταξιδεύουν από και προς το λιμάνι της Πάτρας, θα μας συνοδεύη με την μνήμη της μέχρι την επόμενη χρονιά.

Στον Προφήτη Ηλία στο Κάστρο

Η πανήγυρη του Προφήτου Ηλιού στο Κάστρο της Ναυπάκτου συγκέντρωσε και φέτος πολλούς Ναυπακτίους που παρά τον καύσωνα ανηφόρισαν το καλντερίμι μέσα στο πευκόδασος για να ακούσουν τον εσπερινό και την άλλη μέρα να λειτουργηθούν στο παλαιό εξωκκλήσι.

Φέτος η ανάβαση έγινε εν μέσω των εργασιών αποκατάστασης του Κάστρου δια της 22ας Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων. Όταν περατωθούν με το καλό οι εργασίες, το Κάστρο θα είναι και πάλι η περήφανη κορώνα της πόλεως.

Απολαμβάνοντας την σκια του πευκοδάσους, το μελτέμι της θάλασσας, το ευγενικό εσπερινό φως του ηλίου που αναδεικνύει τα πολυκαιρισμένα χρώματα του κάστρου, δεν μπορούσες παρά να λυπηθής και να αγανακτήσης για τους καπνούς των ανθρωπίνων παθών που έβγαιναν από το απέναντι φλεγόμενο δάσος.

Ο πυρφόρος Προφήτης έδωσε έτσι την αφορμή στον Σεβασμιώτατο να αναφερθή στο κήρυγμά του κατά την διάρκεια του Εσπερινού στον προφήτη Ηλία που κατενίκησε την ασέβεια και το ψεύδος της εποχής του με την πύρινη προσευχή του. Με αφορμή την φωτιά που έπεσε από τον ουρανό, αναφέρθηκε στις φωτιές που βάζουν οι άνθρωποι στην κτίση και μίλησε για την δημιουργία του Θεού και για την αγάπη με την οποία πρέπει να την περιβάλλουμε. Ανέφερε δε παραδείγματα από την ζωή των αγίων που εξέφραζαν με χαριτωμένο διδακτικό τρόπο την υγιή στοργή τους στα δημιουργήματα του Θεού. Στηλίτευσε τα ανθρώπινα πάθη –φιλοκτημοσύνη, εκδικητικότητα, αμέλεια κλπ.– που ευθύνονται για το λεγόμενο οικολογικό πρόβλημα. Χαρακτήρισε δε την καταστροφή του περιβάλλοντος αμαρτία που στρέφεται κατά της δόξης του Θεού, για την οποία αμαρτία δυστυχώς δεν μετανοούμε.

Κατασκηνώσεις Ιεράς Μητροπόλεως

Φέτος οι κατασκηνωτικές περίοδοι στις Κατασκηνώσεις της Ιεράς Μητροπόλεως ήταν αφιερωμένες στον άγιο Ιωάννη τον Χρυσόστομο, του οποίου τα 1600 έτη από την κοίμησή του εορτάζει η Ορθόδοξη Εκκλησία.

Για την περίοδο των κοριτσιών αναφέρονται τα σχετικά στην σελίδα 5 του παρόντος, ενώ η περίοδος των αγοριών βρίσκεται, την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, σε εξέλιξη. Ανάμεσα στα κείμενα του αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου που μελετήθηκαν από τους Κατασκηνωτές εξέχουσα θέση είχαν αυτά που αναφέρονταν την δημιουργία του κόσμου και του ανθρώπου, στην κτίση ως δώρο του Θεού, στον πάνσοφο και θαυμαστό συνδυασμό της δυνάμεως και της αδυναμίας των δημιουργημάτων, στην πίστη μας στην θεία Πρόνοια κλπ.

«Τώρα όμως βλέπεις προς χάρη σου να τεντώνη τον ουρανό, να ανάβη τον ήλιο, να θεμελιώνη την γη, να χύνη την θάλασσα, να απλώνη την ατμόσφαιρα, να ορίζη την τροχιά της σελήνης, να θέτη σταθερούς νόμους για τις εποχές του έτους, και όλα τα άλλα να εκτελούν ακριβώς τον δρόμο τους με μόνο το νεύμα Εκείνου.

…Γενικά όλα κινούνται από το ακούραστο εκείνο χέρι και εξυπηρετούν την ζωή μας όχι μόνο όσο αφορά τα αναγκαία της ζωής, αλλά μας διακονούν από τον εαυτό τους, για να μας κάνουν τιμή». …Θαυμάζω τον Θεό και για τα δύο αυτά: και για το ότι το έκανε φθαρτό και διότι στη φθορά αυτή του σώματος επέδειξε την δύναμή Του και την σοφία Του... Διότι το ευτελές υλικό από το οποίο το εδημιούργησε φανερώνει περισσότερο τον πλούτο και το πολυμήχανο της σοφίας του Θεού, ότι δηλαδή έβαλε στη λάσπη και στην τέφρα τόση αρμονία και τέτοιες αισθήσεις ποικίλες και παντός είδους, ώστε και αυτές να κάνουν φιλοσοφικές σκέψεις».

Με τέτοιους θαυμάσιους λόγους της σοφίας των αγίων προσπαθεί να φέρη σε επαφή τα παιδιά και τους νέους μας η Εκκλησία, μέσα στο όμορφο φυσικό περιβάλλον των κατασκηνώσεων.

Τα θερινά πανηγύρια

Δεν υπάρχει χωριό της Ναυπακτίας που να μη πανηγυρίζη κάποιο Ναό-Ναΰδριο το καλοκαίρι, και το πανηγύρι αυτό να μη κινητοποιή όλο το χωριό.

Για να πραγματοποιηθή το πανηγύρι θα ασχοληθούν οι κάτοικοι του χωριού, με επικεφαλής συνήθως τον Εφημέριο, η ελλείψει αυτού, την Εκκλησιαστική Επιτροπή η κάποιον άλλον φιλόπονο και φίλεργο, ήδη από το τέλος του προηγούμενου καλοκαιρού, για την στεγανοποίηση του Ναϋδρίου. Τον χειμώνα θα «κυνηγήσουν» τον Νομάρχη η τον Δήμαρχο η κάποιον άλλον αρμόδιο για να εξασφαλίσουν λίγα χρήματα για την συντήρησή του, η μια απόφαση για την επισκευή του δρόμου που οδηγεί σε αυτό κλπ. Μόλις έλθη η άνοιξη θα φροντίσουν για τον καλλωπισμό του. Και τις παραμονές του πανηγυριού θα φροντίσουν για το πρόσφορο, τους άρτους, για τα ιερά και τις άλλες δευτερεύουσες λεπτομέρειες, ώστε καθαρό, στολισμένο και έτοιμο να δεχθή τον λειτουργό και τους πιστούς για την μοναδική, μερικές φορές, ετήσια θεία Λειτουργία.

Την λειτουργία αυτή την χαίρονται όλοι οι πιστοί. Και πρώτοι όσοι την προσμένουν με λαχτάρα πνευματική. Ύστερα αυτοί που πόνεσαν, κουράστηκαν για την πραγματοποίησή της. Οι ζώντες και οι κεκοιμημένοι που μνημονεύονται στην πρόθεση και στις προσευχές των Χριστιανών. Την χαίρονται ακόμη και οι περαστικοί φυσιολάτρες.

Την χαίρεται η κτίση όλη, αφού και γι' αυτή θα αναπεμφθούν δεήσεις, για όλα τα δημιουργήματα του Θεού. Η κτίση –που μετά την πτώση του Αδάμ ήθελε συντριβή μαζί με τον παραβάτη βασιλιά της, και θα γινόταν, αν δεν την συγκρατούσε η θεία Πρόνοια– αγιάζεται και συγκρατείται ακόμη στους όρους της χάρη στην φιλανθρωπία του Θεού που εκδυσωπείται από τις προσευχές της Εκκλησίας, τις προσευχές των αγίων.

Συγχρόνως η κτίση ωφελείται και με έναν ακόμη τρόπο από τις θείες λειτουργίες της υπαίθρου: Όσοι συμμετέχουν ενσυνείδητα και με αγαθή καρδιά σε αυτές, είναι αδύνατον μετά να μη σεβαστούν την κτίση, το δώρο του Θεού. Είναι αδύνατον να μην αγαπήσουν το δάσος, ένα από τα ευεργετήματα του Θεού για τον άνθρωπο. Ο άνθρωπος που συγκινήθηκε έστω και μία φορά από τις ημι-υπαίθριες θείες Λειτουργίες στα Ξωκκλήσια των χωριών μας, είναι αδύνατον να σκεφθή να κάνη κακό στην κτίση, είναι αδύνατον να οπλίση το χέρι του με εμπρηστικό δαυλό, είτε είναι δαυλός φιλοκτημοσύνης, είτε εκδικητικότητος, είτε αμελείας.

Βεβαίως, η «οικολογική» αυτή συνείδηση είναι ένα πρώτο μικρό δώρο της θείας Λειτουργίας. Άλλο σημαντικότερο δώρο θα είναι να συγκινηθή ο άνθρωπος ώστε να μη μπορή να κάνη η να σκεφθή κακό για τον συνάνθρωπο, παρά μόνον να επιθυμή το αγαθό.

Από τα πάμπολλα αυτά πανηγύρια των εξωκκλησιών μπορούμε να μνημονεύσουμε αυτό του Προφήτου Ηλιού Ελατούς. Το εξωκκλήσι είναι κτισμένο σε μια κορυφή σε υψόμετρο 1.400 μ. Το έχουν πολύ περιποιημένο και φροντισμένο. Την πρώτη Κυριακή μετά την εορτή του Προφήτου τελείται θεία Λειτουργία στο Ναΰδριο, με κήρυγμα, αρτοκλασία και αγιασμό έξω στην ύπαιθρο. Έπειτα ο Σύλλογος Ελατιωτών δεξιώνεται όλους τους πανηγυριστές κάτω από τα έλατα με την συνοδεία όχι κάποιας τυχαίας ορχήστρας, από αυτές που προσπαθούν να σκεπάσουν τις παραφωνίες και κακοτεχνίες τους με την εκκωφαντική ηλεκτρική ένταση, αλλά επιλεγμένης έντεχνης παραδοσιακής ορχήστρας που γεμίζει το δάσος και τις κορυφές με τις μελωδικές νότες της. Το αξιοσημείωτο είναι ότι στο πανηγύρι αυτό το γεύμα και ο χορός ακολουθεί την θεία Λειτουργία και δεν προηγείται αυτής, όπως δυστυχώς έχει επικρατήσει σε μερικές περιπτώσεις η νέα αλειτούργητη συνήθεια να ξημερώνωνται με φαγητό και χορό όλο το βράδυ και την άλλη μέρα κουρασμένοι και βεβαρημένοι να εκκλησιάζωνται, όσοι εκκλησιάζονται.

*

Η σύντομη αυτή περιήγηση στην εκκλησιαστική επικαιρότητα ενός μόνο μηνός της μικρής μας Μητροπόλεως, έδωσε, πιστεύουμε, μια ιδέα για την μεγάλη πρακτική προσφορά της Εκκλησίας και στο φλέγον θέμα της «οικολογίας».

ΚΥΡΙΟ ΘΕΜΑ

  • Προβολές: 2834