Γράφτηκε στις .

Ἀπὸ τὸ Ἁγιολόγιο τοῦ μηνὸς: Νεομάρτυρας Ιωάννης ο εξ Ιωαννίνων 18 Απριλίου

Πρωτ. π. Γεωργίου Παπαβαρνάβα

Ο Νεομάρτυρας Ιωάννης γεννήθηκε στα Ιωάννινα από γονείς ευσεβείς, οι οποίοι τον ανέθρεψαν «εν παδεία και νουθεσία Κυρίου». Εξασκούσε το επάγγελμα του ράπτη και τα έσοδα από την εργασία του τα μοίραζε σε τρία ίσα μέρη. Το ένα μέρος το έδινε στους γονείς του, το δεύτερο το έδινε ελεημοσύνη και το τρίτο το κρατούσε για τα δικά του έξοδα. Μετά την κοίμηση των γονέων του μετακόμισε στην Κωνσταντινούπολη, όταν Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως ήταν ο Ιερεμίας ο Α (1525-1545), ο οποίος καταγόταν από τα Ιωάννινα.

Ο άγιος Ιωάννης ήταν ενάρετος νέος, προικισμένος με πολλά σωματικά και ψυχικά χαρίσματα και αυτό προκάλεσε τον φθόνο κάποιων Τούρκων, οι οποίοι τον πίεζαν να αρνηθή την πίστη του και να γίνη μουσουλμάνος. Ο Ιωάννης ζήτησε την ευλογία του Πνευματικού του Πατέρα για να προχωρήση στο μαρτύριο, επειδή καταλάβαινε ότι έφθασε η ώρα να δώση την ομολογία του για τον Χριστό και να την σφραγίση με το αίμα του, αλλά εκείνος τον συμβούλευσε να περιμένη. Τελικά, πείσθηκε ότι αυτό ήταν το θέλημα του Θεού για τον Ιωάννη και του έδωσε την ευλογία του. Εν τω μεταξύ οι Τούρκοι, που δεν έπαυσαν ούτε στιγμή να τον ενοχλούν και να τον πιέζουν να αλλαξοπιστήση, τον συκοφάντησαν ότι τάχα κάποτε στα Τρίκαλα αρνήθηκε τον Χριστό. Ο Ιωάννης τους είπε ότι αυτό δεν έγινε ποτέ, αλλά ούτε και πρόκειται να γίνη στο μέλλον. Τότε εκείνοι εξαγριωμένοι τον συνέλαβαν και τον έσυραν στον δικαστή, μπροστά στον οποίο ομολόγησε και πάλι την πίστη του στον Χριστό και γι’ αυτό βασανίστηκε άγρια και ρίχθηκε στην φυλακή. Μέσα στην φυλακή, γεμάτος εσωτερική γαλήνη, προσευχόταν και υμνούσε τον Θεό και επειδή συνέχισε να παραμένη σταθερός και ακλόνητος στην πίστη του τον καταδίκασαν σε θάνατο.

Ο Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως κατόρθωσε να αναβάλη την εκτέλεσή του, αλλά αργότερα τον κάλεσαν και πάλι να αρνηθή την πίστη του και τότε εκείνος πυρπολημένος από την αγάπη του Χριστού έψαλλε μπροστά τους το «Χριστός Ανέστη». Τότε άναψαν φωτιά για να τον κάψουν ζωντανό, αλλά δεν πρόλαβαν να τον σπρώξουν μέσα, επειδή αναπήδησε μόνος του μέσα στην φωτιά. Την ώρα που καιγόταν, τον απεκεφάλισεν ο δήμιος και έτσι παρέδωσε την αγία ψυχή του στα χέρια του Χριστού, τον Οποίο τόσο πολύ αγάπησε. Ο,τι διασώθηκε από το ιερό λείψανό του, περισυνελέγη από τους Χριστιανούς και διαφυλάχθηκε στον Πατριαρχικό Ναό.

Ο Νεομάρτυς Ιωάννης δεν άργησε να γίνη πασίγνωστος λόγω των πολλών θαυμάτων, τα οποία τέλεσε ο Θεός δια των προσευχών του. Ο βίος και η πολιτεία του μας δίνουν την αφορμή να τονίσουμε τα ακόλουθα:

Πρώτον. Ο ιερός υμνογράφος απευθυνόμενος στον άγιο Ιωάννη του λέγει, μεταξύ των άλλων, και τα εξής: «των γαρ μαρτύρων ζηλώσας την άθλησιν, δια πυρός τον αγώνα ετέλεσας». Δηλαδή, ετέλεσες τον μαρτυρικό σου αγώνα μέσα στην φωτιά, κυριευμένος από τον ίδιο ζήλο που είχαν οι μάρτυρες των πρώτων Χριστιανικών χρόνων. Πράγματι, οι Νεομάρτυρες δεν υστέρησαν σε ζήλο και ανδρεία από τους παλαιούς Μάρτυρες, αλλά, όπως και εκείνοι, προχώρησαν στο μαρτύριο με το ίδιο θάρρος και την ίδια αγάπη για τον Χριστό, αφού είχαν τον ίδιο τρόπο ζωής. Ο άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης, μάλιστα, λέγει ότι οι Νεομάρτυρες όχι μόνον δεν υστέρησαν των παλαιών Μαρτύρων, αλλά θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι ανώτεροι από αυτούς, επειδή «εκείνοι ηγωνίσθησαν κατά της πολυθεΐας και ειδωλολατρείας, η οποία είναι μία προφανής ασέβεια, που δύσκολα μπορεί να απατήση έναν λογικό νουν, ενώ αυτοί ηγωνίσθησαν κατά της των αλλοπίστων μονοπροσώπου μονοθεΐας, η οποία είναι μία κεκρυμμένη ασέβεια οπού ευκόλως δύναται να απατήση τον νουν. Γι’ αυτό και οι Μάρτυρες αυτοί είναι νέοι κατά τους χρόνους, αλλά κατά τα μαρτύρια είναι παλαιοί• είναι έσχατοι κατά την διαδοχήν του γένους, αλλά κατά τους στεφάνους είναι πρώτοι». Και στην συνέχεια, ο άγιος Νικόδημος τονίζει ότι η Ορθόδοξη Εκκλησία είναι η συνέχεια της Πρώτης Εκκλησίας, έχει την ίδια πίστη και τα ίδια δόγματα με αυτήν και σε τίποτα δεν διαφέρει από αυτήν. Γι’ αυτό και έχει άγια Λείψανα, αφού αναδεικνύει συνεχώς ανά τους αιώνας οσίους και μάρτυρας. Και καταλήγει λέγοντας ότι «ούτοι (οι Νεομάρτυρες) είναι τέκνα της Ανατολικής Εκκλησίας, τα δόγματα ταύτης κατέχοντες... καθώς αυτοί είναι Άγιοι και ευάρεστοι τω Θεώ έτσι και η πνευματικώς γεννήσασα αυτούς Ανατολική Εκκλησία, επομένως, είναι Αγία και ευάρεστος τω Θεώ και ταμιούχος της θείας Χάριτος του Αγίου Πνεύματος».

Δεύτερον. Όταν η καρδιά του ανθρώπου καίγεται η μάλλον πυρπολείται από το πυρ του Αγίου Πνεύματος, το οποίο όμως δεν κατακαίει, αλλά δροσίζει, τότε ο άνθρωπος δεν υπολογίζει κόπους και θυσίες, αλλά ούτε και αυτή την ζωή του, την οποία προσφέρει ως ολοκάρπωμα και θυσία στον Άγιο Τριαδικό Θεό, αλλά και προς χάρη των συνανθρώπων του, των έμψυχων εικόνων του Χριστού. Όσο μεγαλύτερη είναι η αγάπη τόσο μεγαλύτερος είναι και ο πόνος, αλλά αυτός ο πόνος μαλακώνει και γλυκαίνει όταν συνοδεύεται από την ευχαριστία και την δοξολογία του ονόματος του Τριαδικού Θεού. Η αληθινή αγάπη μπορεί να κατορθώση το ακατόρθωτο, είναι σε θέση να μετακινήση ακόμη και βουνά. Στην αντίθετη περίπτωση επιστρατεύονται ένα σωρό δικαιολογίες, οι οποίες, στην πραγματικότητα, αποκαλύπτουν την πνευματική ένδεια και γυμνότητα.

Εκείνος ο οποίος φλέγεται από το πυρ της θείας αγάπης, καταφρονεί το πυρ των εφήμερων ηδονών, των αισθησιακών απολαύσεων και των πολυποίκιλων πειρασμών και με την Χάρη του Αναστάντος Χριστού έχει την δυνατότητα να υπερβαίνη όχι μόνον τις καθημερινές δυσκολίες της ζωής, αλλά και αυτόν τον θάνατο και γι’ αυτό βιώνει από την παρούσα ζωή, την «αιώνιον θείαν ζωήν εν τω Φωτί» και χαίρεται αληθινά την ζωή του.

ΑΓΙΟΛΟΓΙΟ