Γράφτηκε στις .

Θεολογικό Συνέδριο των Μεταπτυχιακών Φοιτητών: Χαιρετισμός του Προέδρου του Τμήματος Κοινωνικής ΘεολογίαςΕπισκόπου Αβύδου κ. Κυρίλλου

Χαιρετισμός του Θεοφιλ. Επισκόπου Αβύδου κ. Κυρίλλου (Κατερέλλου)

Προέδρου του Τμήματος Κοινωνικής Θεολογίας

…Σε ένα απολογητικό κείμενο του 2ου αιώνα ο Θεόφιλος Αντιοχείας ερωτά και ταυτόχρονα προκαλεί τον αποδέκτη του κειμένου αυτού λέγοντάς του: «Δείξε μου τον άνθρωπό σου για να σου μιλήσω για τον Θεό σου». Η απλή αυτή επισήμανση του Θεόφιλου υποδηλώνει την προφανή αλήθεια ότι οι θρησκευτικές αντιλήψεις διαμορφώνουν αναπόφευκτα ένα σύνθετο σύνολο από γνώσεις, πεποιθήσεις, τέχνες, ήθη, νόμους, έθιμα που όλα αυτά προσδιορίζουν την ανθρώπινη δραστηριότητα και την συμμετοχή των ανθρώπων στην ιστορική δημιουργία.

 Προέδρος του Τμήματος Κοινωνικής Θεολογίας Θεοφιλ. Επίσκοπος Αβύδου κ. Κύριλλος (Κατερέλλος) Είναι κοινός τόπος για όλους εμάς που βρισκόμαστε σήμερα εδώ να αναφέρουμε ότι μέσα στο χώρο της Εκκλησίας, όπου η φθαρτότητα, η ματαιότητα και η θνητότητα υπερβαίνεται, αλλά όπου η ποικιλία των χαρισμάτων διακρίνεται χωρίς κανένα από τα χαρίσματα να είναι ατομικό και ιδιόκτητο να αναφέρουμε ότι η Ορθόδοξη Εκκλησία πάντοτε στην διελκυστίνδα της μέσα στον κόσμο παρήγαγε έναν τεράστιο και λαμπρό πολιτισμό που πέρα από του τομείς που προαναφέρθηκαν αφορά και την μουσική, την ποίηση, την ζωγραφική, την αρχιτεκτονική, τη γραμματεία, τη γλώσσα, αφορά δηλαδή όλες τις πτυχές της ανθρώπινης ζωής, ολόκληρη την ανθρώπινη ζωή.

Μετέχοντας κανείς σε ένα συνέδριο με θέμα: «Εκκλησία και Πολιτισμός» αναμφίβολα θα βοηθηθή να κατανοήση και να συνειδητοποιήση το ύψος και το βάθος της πολιτισμικής μας παρακαταθήκης, μιας ανεκτίμητης κληρονομιάς που αποτελεί την υπαρξιακή κατάσταση των Πατέρων μας, των Πατέρων της Εκκλησίας, των Διδασκάλων, των Μοναχών, των Ασκητών, των Κληρικών, των θεολόγων, όλου του πιστού λαού μέσα στο θησαυρό της πνευματικότητάς του και μέσα στο βίωμα και στην εμπειρία του αποκεκαλυμμένου Θεού, που προσλαμβάνει την ανθρώπινη φύση για να την ανακαινίση και να την μεταμορφώση. Για όλους αυτούς είναι αληθές και αναμφισβήτητο ότι για να σωθή το εφήμερο, το κτιστό και το φθαρτό αγκυροβολούμε στο αιώνιο, το άκτιστο και το άφθαρτο.

Μετέχοντας όμως κανείς σε ένα συνέδριο με θέμα: «Εκκλησία και Πολιτισμός» οφείλει παράλληλα να βοηθηθή και να κατανοήση ότι η Εκκλησία σε σχέση με τον κόσμο βρίσκεται σε σχέση ταυτότητας, με την έννοια ότι προσπαθεί να προσλάβη τον κόσμο, αλλά και διάκρισης, γιατί ο κόσμος δεν είναι βέβηλος. Είναι βεβηλωμένος και παραδεδομένος με τη δική μας συνενοχή στο μηδέν γοητεύοντας, πλανώντας και οικοδομώντας ως αντιδημιουργός τα δαιμονικά θεμέλια του κόσμου τούτου, που συντηρεί την κακοήθεια της ιστορίας.

Στην αρχή του 21ου αιώνα, όπου οι θεοί φαίνεται να ξαναεπιστρέφουν, όπου ο αθεϊσμός έχασε το πάθος και τη ζωτικότητά του υποκαθιστάμενος με τη θρησκευτική αδιαφορία μέσα στο διάχυτο υπαρξιακό κενό της απελπισίας και της μοναξιάς, μέσα στο χάος των πληροφοριών η Εκκλησία συνεχίζει να ισορροπή και να ημερώνει τους διχασμούς. Ανοίγει τις πύλες του ουρανού και της αιωνιότητας, αποτελεί κινητήρια δύναμη πολιτιστικής ανάπτυξης και δημιουργίας.

Οι διαπιστώσεις όμως αυτές για όσους από εμάς στο σύγχρονο κόσμο γίνονται αποδεκτές δεν σημαίνει ότι ο λόγος για ενδεχόμενη σύγκρουση των πολιτισμών, για κρίση του δικού μας πολιτισμού η ακόμα και για κρίση της ίδιας της Εκκλησίας είναι ένας λόγος κενός. Η αλαζονεία της δύναμης, η αλαζονεία του κόσμου, η δική μας ίσως αλαζονεία μας στερεί τη δυνατότητα κοινωνίας και επικοινωνίας με την ετερότητα και είναι ένοχος πολιτιστικών εκτροπών. Η ιστορία μας γράφει συγκλονιστικές ανακαλύψεις, αλλά και ασυγχώρητα λάθη προβάλλοντας την ανθρώπινη ύβρη ως μέτρο αξίας και πολιτισμού κάτω από την κυριαρχία μιας μηχανής που ισοπεδώνει το ανθρώπινο πρόσωπο.

Όσο δύσκολη και επίπονη ήταν η μετάβαση της αλήθειας του Χριστού από τα Ιεροσόλυμα προς την Αθήνα και τη Ρώμη, άλλο τόσο, ίσως και περισσότερο, θα είναι δύσκολη η μετάβασή της από το κατά παράδοση μεσογειακό και ευρύτερο ευρωπαϊκό φυτώριο προς μια πολιτισμική παγκόσμια κοινότητα, που αποτελεί πλέον μια γειτονιά και είτε το θέλουμε είτε δεν το θέλουμε, είτε το καταλαβαίνουμε είτε δεν το καταλαβαίνουμε, βρίσκεται δίπλα μας.

Εάν σκεφτούμε ότι οι Πατέρες μας χρησιμοποίησαν δομές του ελληνικού πνεύματος για να εκφράσουν τη ζωτικότητα και τη γνησιότητα της διδασκαλίας της Εκκλησίας, τότε ίσως αισθανθούμε την ανάγκη να οδηγηθούμε στη χρήση μιας νέας πολιτιστικής γλώσσας που θα καθιστά δυνατή την επικοινωνία με ετερογενείς πολιτισμούς. Δεν είναι ίσως τυχαία η αδυναμία της χριστιανικής ιεραποστολής σε μεγάλες χώρες της Άπω Ανατολής με ισχυρή πολιτιστική ταυτότητα.

Το θέμα του συνεδρίου παρουσιάζει πολλές πτυχές ικανές να καταδείξουν ότι η πολιτιστική μας ταυτότητα δεν είναι μουσειακό απολίθωμα, αλλά είναι ο Χριστός που ποιεί τα πάντα καινά, τον ουρανόν και την γη και που καλεί τον καθένα από μας να περιπατήσωμεν εν καινότητι ζωής και εν καινότητι πνεύματος.

Αξίζουν θερμά συγχαρητήρια στους Μεταπτυχιακούς φοιτητές του Τμήματος Κοινωνικής Θεολογίας, που έλαβαν την πρωτοβουλία για την διεξαγωγή αυτού του συνεδρίου. Θερμές ευχαριστίες σε όσους καθ’ οιονδήποτε τρόπο στήριξαν αυτή την πρωτοβουλία θεολογικού προβληματισμού. Οι εισηγήσεις που θα ακολουθήσουν είτε από εκλεκτούς πανεπιστημιακούς συναδέλφους, είτε από τους ίδιους τους φοιτητές, στους οποίους είμαστε ευγνώμονες, θα οδηγήσουν αδιαμφισβήτητα σε ένα γόνιμο και παραγωγικό διάλογο.

Θερμές ευχαριστίες στο Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου κ. Ιερόθεο, έναν διακεκριμένο Ιεράρχη της Ορθόδοξης Εκκλησίας, για το ήθος και την παιδεία του, γιατί ήρθε συνεργός στην προσπάθεια των φοιτητών μας. Θερμές ευχαριστίες στις τοπικές αρχές και σε όλους εσάς που μας τιμάτε με την παρουσία σας.

Εύχομαι τα αποτελέσματα του συνεδρίου να είναι καρποί δημιουργικοί, γόνιμοι, παραγωγικοί στον αγώνα του καθενός μας στο στίβο της ζωής.

Ευχαριστώ πολύ!