Γράφτηκε στις .

«Ο Ορθόδοξος Μοναχισμός ως προφητική, αποστολική και μαρτυρική ζωή» στά αγγλικά

Πρόλογος γιά τήν αγγλική έκδοση

Ένα σημαντικό πρόσωπο στό μεταίχμιο μεταξύ Παλαιάς καί Καινής Διαθήκης είναι ο Τίμιος Πρόδρομος, ο άγιος Ιωάννης ο Βαπτιστής. Η ζωή καί η πολιτεία του μάς θυμίζει τούς Προφήτες τής Παλαιάς Διαθήκης, αλλά συγχρόνως μάς θυμίζει καί ασκητές τής ερήμου πού έζησαν στήν Εκκλησία. Έτσι, ο άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος είναι εκείνος πού συνδέει τήν προφητική μέ τήν αποστολική καί τήν μοναχική ζωή.

Ο Τίμιος Πρόδρομος ζούσε στήν έρημο, κήρυσσε τήν μετάνοια ως προϋπόθεση τής βιώσεως τής Βασιλείας τού Θεού, ενδυόταν καί τρεφόταν μέ μεγάλη λιτότητα καί προσήλκυε τήν προσοχή καί τό ενδιαφέρον τών Ιουδαίων τής εποχής του, οι οποίοι άκουγαν τό κήρυγμά του πού απέβλεπε στήν διόρθωση τού βίου τους καί τήν προετοιμασία γιά τήν έλευση τού Χριστού (Ματθ. γ', 1-12. Μάρκ. α', 1-8. Λουκ. γ', 1-18). Οι μοναχοί, διά μέσου τών αιώνων, μέσα στήν Εκκλησία έχουν ως πρότυπο τόν άγιο Ιωάννη τόν Πρόδρομο, ως πρός τόν τρόπο ζωής καί τό κήρυγμα τής μετανοίας. Στό πρόσωπό του βλέπουν τούς Προφήτες τής Παλαιάς Διαθήκης, τούς Αποστόλους τού Χριστού, πού ζούσαν έναν ανάλογο βίο, αλλά καί τούς μάρτυρες τής πίστεως, οι οποίοι έδιναν τήν μαρτυρία τής νέας ζωής πού έφερε στόν κόσμο ο Χριστός καί μαρτύρησαν, χύνοντας τό αίμα τους γι’ αυτήν τήν ένδοξη μαρτυρία.

Άλλωστε, ο Χριστός τόν αποκάλεσε «Προφήτην» «καί περισσότερον Προφήτου» καί είπε: «αμήν λέγω υμίν, ουκ εγήγερται εν γεννητοίς γυναικών μείζων Ιωάννου τού βαπτιστού». Η δέ βασιλεία τού Θεού «βιάζεται» καί «οι βιασταί αρπάζουσιν αυτήν», «από τών ημερών Ιωάννου τού βαπτιστού έως άρτι» (Ματθ. ια', 7-15).

Έτσι, η μοναχική ζωή είναι Χριστιανική ζωή, προφητική, αποστολική καί μαρτυρική. Είναι στήν πραγματικότητα ευαγγελική ζωή, ως ζωή μετανοίας καί τηρήσεως τών εντολών τού Χριστού, στόν κατά τό δυνατόν, τέλειον βαθμό. Ο Χριστός δίδαξε αυτήν τήν ζωή μέ τήν επί τού όρους ομιλία, μέ τίς προτροπές γιά εγρήγορση καί προσοχή, γιά απόλυτη πίστη στόν Θεό καί αποφυγή τής αγωνιώδους μέριμνας κλπ. (Ματθ. κεφ. ε', κ.εξ.). Αυτός συχνά ανέβαινε στό όρος γιά προσευχή κατ’ ιδίαν, (Ματθ. ιδ', 23. Μάρκ. στ', 46. Ιω. στ', 15) όχι γιατί τό είχε ανάγκη, αλλά γιά νά μάς διδάξη αυτόν τόν τρόπο ζωής. Ο Ίδιος μάς προέτρεψε νά προσευχόμαστε στό «ταμιείον» καί αφού κλείσουμε τήν «θύραν» του νά προσευχόμαστε στόν Πατέρα μας «τώ εν τώ κρυπτώ» (Ματθ. στ', 6).

Βεβαίως, η μοναχική ζωή δέν είναι ο μοναδικός τρόπος σωτηρίας, αφού η Εκκλησία ευλογεί καί τόν εν Χριστώ γάμο, κατά τόν λόγο τού Αποστόλου Παύλου, «θέλω γάρ πάντας ανθρώπους είναι ως εμαυτόν άλλ’ έκαστος ίδιον χάρισμα έχει εκ Θεού, ός μέν ούτως, ός δέ ούτως» (Α' Κορ. ζ', 7). Όμως, τό πνεύμα καί ο τρόπος τής μοναχικής ζωής μπορεί νά βιωθή από όλους, οπουδήποτε καί άν ευρίσκωνται καί οποιονδήποτε δρόμο καί άν ακολουθούν. Σέ όλους τούς χώρους υπάρχουν βαθμίδες αθλήσεως. Γιά παράδειγμα, η άθληση τού σώματος γίνεται καί γιά φροντίδα τής υγείας, καί γιά τήν συμμετοχή σέ αθλητικούς αγώνες στήν Χώρα πού ζή ο αθλητής καί γιά ηπειρωτικούς, παγκόσμιους καί ολυμπιακούς αγώνες. Σέ όλες τίς περιπτώσεις υπάρχει άσκηση-άθληση μέ διάφορες προσαρμογές. Αυτό συμβαίνει καί μέ τήν Χριστιανική ζωή. Η άσκηση είναι απαραίτητη γιά όλους τούς Χριστιανούς, αλλά στόν αγώνα αυτό αναδεικνύονται οι πρωταθλητές καί οι ολυμπιονίκες, όπως τό βλέπουμε στούς Αποστόλους, τούς Μάρτυρες καί τούς μεγάλους ασκητές.

Δυστυχώς, ο κόσμος έχει μιά διαφορετική άποψη γιά τόν μοναχισμό, ότι δήθεν είναι μιά αλλοίωση τού Χριστιανισμού, ή είναι επίδραση επιρροών πού προέρχονται έξω από τόν Χριστιανικό χώρο. Επίσης στήν δύση δημιουργήθηκε μιά άρνηση τού μοναχισμού, επειδή είτε κακοποιήθηκε από διάφορες ιδεολογίες είτε αποβλήθηκε από τήν ζωή τών Χριστιανικών ομολογιών. Όμως, η μοναχική ζωή είναι η προφητική, αποστολική καί μαρτυρική ζωή, όπως περιγράφεται στό παρόν βιβλίο.

Η μετάφραση τού βιβλίου αυτού στήν αγγλική γλώσσα καί η κυκλοφορία του στόν δυτικό κόσμο θά δώση τήν δυνατότητα νά αντιμετωπισθή ο ορθόδοξος μοναχισμός μέσα από τήν ευαγγελική προοπτική. Έτσι γνώρισα προσωπικά τόν μοναχισμό από μικρό παιδί καί αργότερα στό Άγιον Όρος, αλλά καί έτσι τόν κατάλαβα μέ τήν συνάντησή μου μέ ανθρώπους πού ζούσαν στόν κόσμο καί βίωναν τό πνεύμα τής μοναχικής ζωής.

Θέλω νά ευχαριστήσω τήν μοναχή Πελαγία πού μετέφρασε τό παρόν βιβλίο, μέ πολλή διάθεση καί ζήλο, καί μέ αρίστη γνώση τών δύο γλωσσών (ελληνική-αγγλική), αλλά καί τήν Γερόντισσα τής Ιεράς Μονής Γενεθλίου τής Θεοτόκου τής Ιεράς Μητροπόλεως Θηβών καί Λεβαδείας μοναχή Σιλουανή, μέ τήν εν Χριστώ αδελφότητά της, πού επιμελήθηκε τήν έκδοση, όπως καί τήν Έφη Μαυρομιχάλη πού ήλεγξε τήν μετάφραση.

Εύχομαι νά ακούσουμε όλοι μας τό κήρυγμα τού αγίου Ιωάννου τού Προδρόμου «μετανοείτε ήγγικε γάρ η βασιλεία τών ουρανών» (Ματθ. γ', 2), ώστε διά τής μετανοίας νά δούμε τόν Χριστό στήν δόξα Του, πού είναι η Βασιλεία τού Θεού.

Έγραφα στήν Ναύπακτο

τήν 4η Φεβρουαρίου 2011,

μνήμη τού οσίου Πατρός

ημών Ισιδώρου τού Πηλουσιώτου

† Ο Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου ΙΕΡΟΘΕΟΣ

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ