Γιά τούς Κληρικούς πού διακονούν στά Σωφρονιστικά Καταστήματα καί τούς χώρους Κράτησης

Διορθόδοξο Κέντρο, Ἱερᾶς Μονῆς  Πεντέλης, 10 Νοεμβρίου 2011

Χαιρετισμός τού Σεβ. Μητροπολίτου Ναυπάκτου καί Αγίου Βλασίου Ιεροθέου

*

Κατά καιρούς διατυπώνω τήν άποψη ότι τό έργο τού Επισκόπου καί κατ' επέκταση τών Κληρικών είναι διπλό, ήτοι η ομολογία τής ορθοδόξου πίστεως καί η ποιμαντική τού ανθρώπου. Η ομολογία αναφέρεται στίς αλήθειες τής Αποκαλύψεως, όπως εμπεριέχονται στήν Αγία Γραφή, τά ομολογιακά κείμενα, τήν λειτουργική ζωή καί τά κείμενα τών Αγίων Πατέρων, καί η ποιμαντική αναφέρεται στήν προσπάθεια τών Κληρικών νά καθοδηγούν τούς ανθρώπους, ώστε νά βιώνουν στήν πράξη τό περιεχόμενο τών ομολογιακών κειμένων.

Ένας από τούς ευαίσθητους χώρους ποιμαντικής διακονίας είναι τά Σωφρονιστικά Καταστήματα καί οι χώροι Κράτησης, όπου ευρίσκονται γιά διάφορους λόγους Χριστιανοί πού ανήκουν στό ποίμνιό μας. Οι λόγοι πού βρίσκονται εκεί ποικίλουν, από μιά απλή παραβατική ενέργεια μέχρι μεγάλα ποινικά αδικήματα. Έτσι, οι άνθρωποι αυτοί γιά ένα χρονικό διάστημα τής ζωής τους –μικρό ή μεγάλο– ζούν κάτω από ιδιαίτερες συνθήκες, στερούνται τήν προσωπική τους ελευθερία, ζούν στό περιθώριο τής κοινωνικής καί οικογενειακής ζωής καί γενικά είναι μέλη μιάς ιδιαίτερης κοινωνίας πού έχει τούς δικούς της κανόνες καί τούς δικούς της όρους διαβίωσης.

Έχω υπ' όψη μου μιά εκκλησιαστική κοινότητα στήν Αμερική πού εργάζεται μέ σοβαρότητα σέ φυλακές υψίστης ασφαλείας, έχει συγκροτήσει μιά ιδιαίτερη Ενοριακή Κοινότητα στίς φυλακές, μέ κέντρο τόν Ιερό Ναό, όπου γίνονται οι ιερές Ακολουθίες, έχοντας ένα ιδιαίτερο τυπικό ζωής, μέ βάση τό μοναστηριακό τυπικό. Εκτός από τίς ιερές Ακολουθίες, γίνεται καθοδήγηση, μέσα από αγιογραφικές καί πατερικές μελέτες, όταν χρειάζεται γίνεται εισδοχή νέων μελών μέ κατήχηση καί Βάπτιση καί γενικότερα βιώνεται η Ενορία σέ χώρους κοινωνικού περιθωρίου.

Η Ιερά Σύνοδος τής Εκκλησίας τής Ελλάδος, μέ τήν ευθύνη τής Ειδικής Συνοδικής Επιτροπής επί Ειδικών Ποιμαντικών Θεμάτων καί Καταστάσεων, τής οποίας έχω τήν τιμή νά προεδρεύω καί στήν οποία συμπεριλαμβάνονται μέλη αξιόλογα, μέ επιστημονική επάρκεια καί εμπειρία, διοργανώνει τήν παρούσα Ημερίδα, γιά νά μελετηθή τό κρίσιμο καί σημαντικό αυτό θέμα καί νά εντοπισθούν τά προβλήματα πού υπάρχουν καί οι δικές μας παρεμβάσεις.

Σημειωτέον, τό ποιμαντικό μας ενδιαφέρον εστιάζεται στά Σωφρονιστικά Καταστήματα, αλλά καί στούς χώρους Κράτησης πού λειτουργούν στά κατά τόπους Αστυνομικά Τμήματα καί υπάρχουν σέ όλες τίς πόλεις, όπου εργάζονται οι Ιερές Μητροπόλεις. Η ενασχόλησή μας μέ τό αντικείμενο αυτό υπάγεται στά καθήκοντά μας, διότι ο Χριστός κατά τήν Δευτέρα Παρουσία Του θά πή: «εν φυλακή (ήμην), καί ουκ επεσκέψασθέ με» (Ματθ. κε', 43). Διότι καί οι κρατούμενοι, παρά τίς παραβατικές ενέργειές τους, είναι δημιουργήματα τού Θεού καί όσοι είναι βαπτισμένοι καί χρισμένοι είναι μέλη τής Εκκλησίας, έστω δυνάμει, καί έχουμε υποχρέωση νά τά βοηθήσουμε νά γίνουν καί ενεργεία μέλη τής Εκκλησίας. Οι χώροι κράτησης καί φυλάκισης είναι ευαίσθητοι, καί μπορούν νά οδηγήσουν τόν άνθρωπο σέ συναίσθηση, σέ προβληματισμό, σέ ανάνηψη, αλλά καί μπορούν νά τόν ωθήσουν καί σέ χειρότερες καταστάσεις.

Τό πρόγραμμα τής Ημερίδος έχει καταρτισθή από τήν Επιτροπή μας μέ ιδιαίτερη φροντίδα καί προσοχή, στήν προσπάθεια νά συνδυασθή η θεωρία μέ τήν πράξη, η επιστημονική επάρκεια μέ τήν εμπειρία. Έτσι, η εισαγωγική ομιλία θά γίνη από έναν ταπεινό καί σεβαστό εργάτη τής Εκκλησίας στόν χώρο τών Σωφρονιστικών Καταστημάτων, τόν Αρχιμ. π. Γερβάσιο Ραφτόπουλο, ο οποίος γιά πολλά χρόνια εργάζεται στόν ευαίσθητο αυτόν τομέα δραστήρια, αποδοτικά καί ευαγγελικά, μέ τήν βοήθεια εξαιρέτων συνεργατών. Μέ τήν εισαγωγική αυτή ομιλία επιθυμούμε συγχρόνως νά τόν θέσουμε σέ κεντρική θέση καί νά τόν τιμήσουμε γιά τό έργο του. Είναι τό λιγότερο πού θά μπορούσαμε νά κάνουμε.

Οι άλλες εισηγήσεις θά αναφερθούν σέ ποικίλα θέματα, όπως η ποιμαντική Διακονία τής Εκκλησίας (1994-2011) σέ σχέση μέ τίς μεταβολές στόν πληθυσμό τών κρατουμένων καί τών χώρων κράτησης, πού θά γίνη από τήν Καθηγήτρια Εγκληματολογίας κ. Σπινέλλη, μέλους τής Επιτροπής μας ο ρόλος τού ορθοδόξου Κληρικού μπροστά στό φαινόμενο τής πολυπολιτισμικότητος τών κρατουμένων πού θά γίνη από τόν Πρωτοπρ. π. Παναγιώτη Σαββόπουλο, ψυχίατρο η συμβολή τών οργανώσεων καί τών εθελοντών ομάδων στήν συμπαράσταση τών κρατουμένων καί ενδεών αποφυλακισμένων πού θά γίνη από τόν Πρωτοπρ. π. Θεόδωρο Μπατάκα τής Ιεράς Μητροπόλεως Δημητριάδος, πού έχει αναπτύξει μεγάλη δραστηριότητα στόν τομέα αυτό καί η εξέταση τού χώρου τών κρατουμένων, οι εμπειρίες από τίς ανάγκες τών κρατουμένων, πού θά γίνη από τόν κ. Σταμάτη Σπύρου, διδάκτορα πού είναι υπάλληλος τού Υπουργείου Δικαιοσύνης, κοινωνιολόγο τού Καταστήματος Κράτησης στήν Θήβα.

Ευχαριστώ όλους τούς Εισηγητές, αλλά καί όλους τούς Συνέδρους καί αναμένουμε μέ ενδιαφέρον νά ακούσουμε τίς απόψεις τους.
Άς ευχηθούμε ο Χριστός, πού έζησε έστω καί γιά λίγες ώρες σέ χώρο κράτησης, νά ευλογήση καί αυτήν τήν προσπάθειά μας.