Ἐκκλησιαστικὴ πυξίδα στὴν καταιγίδα τῆς κρίσης

Ολόκληρη η συνέντευξη πού δόθηκε στήν ιστοσελίδα agioritikovima.gr, 28-11-2011.

Σεβ. Μητροπολίτου Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου Ιεροθέου

*

1. Ερώτηση: Σεβασμιώτατε, ο Έλληνας σήμερα καλείται νά ανταπεξέλθη σέ έναν "γολγοθά". Η ανεργία καί η ανέχεια χτυπά όλο καί περισσότερες πόρτες. Αυτό τί αντίχτυπο έχει στήν Εκκλησία; Τί σας λένε οι συνάνθρωποι μας πού σάς πλησιάζουν;

Απάντηση: Όλοι αναγνωρίζουμε τίς δύσκολες ημέρες πού περνάμε, τόν «γολγοθά», όπως τόν χαρακτηρίσατε. Χιλιάδες άνθρωποι υποφέρουν. Κυρίως μέ ανησυχεί η κατάσταση τών νέων ανθρώπων πού βλέπουν τό μέλλον τους ζοφερό, αφού σπουδάζουν, μελετούν, ξοδεύουν χρηματικά ποσά γιά τόν σκοπό αυτό, αλλά δέν βλέπουν μέ αισιοδοξία τό μέλλον τους. Είναι φοβερό νά κτυπιέται η ελπίδα τών νέων ανθρώπων. Γενικά, εκείνο πού λείπει σήμερα από τούς ανθρώπους είναι η ελπίδα τής ανάκαμψης. Οι άνθρωποι εκφράζουν τήν αγωνία τους, τόν πόνο τους γιά τά παιδιά τους, τίς οικογένειές τους, είναι αγανακτισμένοι γιά τούς πολιτικούς πού ενώ έβλεπαν ή έπρεπε νά βλέπουν πιό μακριά, δέν λάμβαναν τά κατάλληλα μέτρα.

Οι ηγέτες δέν πρέπει απλώς νά ικανοποιούν τίς πρόσκαιρες απολαύσεις τής θέσεώς τους, αλλά νά ηγούνται, νά πηγαίνουν μπροστά από τόν λαό καί νά τόν καθοδηγούν σωστά. Όπως οι επιστήμονες δέν ασχολούνται μέ τό παρελθόν ή τό παρόν, αλλά αποβλέπουν στό μέλλον, γι' αυτό καί κάνουν έρευνα καί καταλήγουν σέ νέες εφευρέσεις, έτσι πρέπει νά κάνουν καί οι πολιτικοί πού ασκούν τήν επιστήμη τής πολιτικής. Αυτό σημαίνει ότι δέν πρέπει νά αποβλέπουν στήν ψήφο τού λαού μέ τήν υπόσχεση μιάς προσωρινής ευδαιμονίας, αλλά νά ασχολούνται μέ τό παρόν, νά προβλέπουν τό μέλλον καί νά κατευθύνουν τούς ανθρώπους σέ σωστή κατεύθυνση. Άλλωστε, οι ηγέτες σέ μιά δημοκρατία πρέπει νά αγωνίζωνται γιά τήν ανύψωση τού πολιτικού, κοινωνικού καί πολιτικού επιπέδου τού λαού.

Άς μού επιτραπή νά πώ ότι τής σημερινής οικονομικής κρίσεως προηγήθηκε μιά περίοδος υπερβολικής ευμάρειας, ευδαιμονισμού καί υπερκατανάλωσης, χωρίς σωστές προϋποθέσεις καί χωρίς βάση. Ο άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής έχει δείξει ότι υπάρχει στενός σύνδεσμος μεταξύ ηδονής καί οδύνης, αφού κάθε εκούσια ηδονή επιφέρει ακούσια οδύνη.

Δυστυχώς, σήμερα επικρατεί μιά νέα θρησκεία, δηλαδή, «η θρησκεία τής φιλαργυρίας», όπως ευστόχως έχει χαρακτηρισθή ο καπιταλισμός. Αυτή η νέα θρησκεία έχει τούς δικούς της «ιερείς», πού είναι οι τραπεζίτες, τούς δικούς της «ναούς», πού είναι οι αγορές καί οι τράπεζες, τό δικό της «ευαγγέλιο», πού είναι η προτεραιότητα τού χρηματικού κέρδους, καί τούς δικούς της «πιστούς», πού είναι οι καταναλωτές. Αυτό είναι τό μεγαλύτερο πρόβλημα τής εποχής μας, πού στηρίζεται αποκλειστικά στόν οικονομικό παράγοντα καί όχι σέ πνευματικές καί πολιτισμικές βάσεις.

2. Ερώτηση: Η Εκκλησία μήπως έπρεπε νά συμβάλη περισσότερο στήν στήριξη τών αναξιοπαθούντων;

Απάντηση: Επανειλημμένως έχει γραφή καί λεχθή ότι η Εκκλησία κάνει τό έργο της, εξασκεί φιλανθρωπία, ασχολείται μέ τίς ποικίλες ανάγκες τού λαού, χωρίς νά τήν προτρέπη κανείς νά κάνη αυτήν τήν ποιμαντική, διότι είναι μέσα στά καθήκοντά της. Πολλές Ενορίες είναι οργανωμένες σάν «θεραπευτικές κοινότητες» καί ασχολούνται μέ όλες τίς πνευματικές, ψυχολογικές, κοινωνικές καί οικονομικές ανάγκες τών ανθρώπων. Όπου υπάρχουν Ιερείς πού έχουν ευαισθησία η Ενορία μετατρέπεται σέ μιά ζωντανή οικογένεια καί μιά ζωντανή θεραπευτική κοινόνητα. Άλλωστε, έχει διαπιστωθή ότι η Εκκλησία στήν χώρα μας είναι ο μεγαλύτερος φορέας φιλανθρωπίας, τήν οποία ασκεί μέ τά πολλά ιδρύματα πού έχει καί μέ τήν αγάπη τήν οποία εκδηλώνουν τά μέλη της.

Βέβαια, πρέπει νά σημειωθή ότι ο σκοπός τής Εκκλησίας δέν είναι νά μετατραπή σέ ένα Υπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας ούτε νά γίνη ένα ουμανιστικό φιλανθρωπικό σωματείο. Στήν Δύση παρατηρούμε ότι πολλές προτεσταντικές ομολογίες εξαντλούνται αποκλειστικά καί μόνο στήν θεραπεία τών κοινωνικών καί οικογενειακών προβλημάτων τών ανθρώπων. Ο άνθρωπος, όμως, δέν είναι μόνον σώμα, αλλά έχει καί ψυχή καί είναι επόμενο ότι οι πνευματικές ανάγκες είναι σημαντικότερες από τίς οικονομικές.

Η Εκκλησία πρωτίστως πρέπει νά προσφέρη αγάπη καί στοργή στούς ανθρώπους, νά ικανοποιή τίς πνευματικές καί ψυχικές ανάγκες τους, νά κτυπά υψηλές νότες. Γι' αυτόν τόν λόγο η Εκκλησία έχει τήν θεολογία της, τήν θεία Λειτουργία καί τά Μυστήρια, τήν όλη παράδοσή της, δέν αποβλέπει απλώς στήν «μένουσα», αλλά ενδιαφέρεται γιά τήν «μέλλουσα» πόλη, κατά τόν λόγο τού Αποστόλου Παύλου «ου γάρ έχομεν ώδε μένουσαν πόλιν, αλλά τήν μέλλουσαν επιζητούμεν» (Εβρ. ιγ', 14). Άλλωστε ο ίδιος ο Χριστός είπε: «ουκ επ άρτω μόνω ζήσεται άνθρωπος, αλλ επί παντί ρήματι εκπορευομένω διά στόματος Θεού» (Ματθ. δ', 4).

Επομένως, επειδή ο άνθρωπος αποτελείται από ψυχή καί σώμα δέν παραγνωρίζουμε τίς υλικές ανάγκες του, αλλά καί δέν τίς απολυτοποιούμε, δηλαδή δέν εξαντλούμαστε μόνο σέ μιά κοινωνική προσφορά, αλλά αποβλέπουμε στήν ολοκλήρωση τού ανθρώπου μέ τήν προσφορά τού Θεού σέ αυτόν. Αυτό σημαίνει ότι η Εκκλησία ομιλεί στούς ανθρώπους γιά τόν Θεό, προσεύχεται στόν Θεό γιά τούς ανθρώπους, προσφέρει τό αληθινό νόημα τής ζωής καί μπορεί νά συμβή αυτό τό οποίο λέγανε οι Απόστολοι, ότι είναι οι «μηδέν έχοντες καί πάντα κατέχοντες» (Β' Κορ. ς', 10). Τό πρόβλημα δέν είναι απλώς τό έχειν, αλλά τό είναι.

Είναι γεγονός ότι οι Χριστιανοί είναι μέλη τής Εκκλησίας, αλλά καί πολίτες μιάς συγκεκριμένης χώρας. Ως πολίτες ενδιαφέρονται γιά όλα όσα συμβαίνουν στήν πολιτεία καί ως Χριστιανοί ενδιαφέρονται γιά τό ουράνιο πολίτευμα. Τό λυπηρόν είναι ότι τόν τελευταίο καιρό όλοι ασχολούνται υπερβολικά γιά τήν πιθανή πτώχευση τής χώρας μας ή τήν έξοδο από τήν ευρωζώνη καί δέν μάς απασχολεί η βίωση τού ουρανίου πολιτεύματος ούτε η έκπτωση από αυτό.

3. Ερώτηση: Κάποτε η Εκκλησία είχε πουλήσει καί καντήλια προκειμένου νά βοηθήση τούς πιστούς της...

Απάντηση: Βεβαίως, τό έκανε αυτό όταν υπήρχε πολύ μεγάλη ανάγκη καί θά τό ξανακάνει, όταν η ίδια θά διαπιστώση ότι φθάσαμε στό απροχώρητο καί οι πολιτικοί απέτυχαν πλήρως στό έργο τους. Γιατί είναι αλήθεια ότι οι πολιτικοί ασχολούνται μέ τόν τρόπο διοικήσεως μιάς χώρας, ενώ η Εκκλησία αποβλέπει νά δώση πληρότητα στόν λαό, νά ενώση τούς ανθρώπους μέ τόν Θεό.

Πρέπει νά γίνη κατανοητό ότι παρά τήν κριτική πού ασκείται στούς πολιτικούς, δέν πρέπει νά φθάσουμε στό άλλο άκρο νά υιοθετούμε τακτικές αναρχίας. Προσωπικά ως πολίτης προτιμώ μιά κακή Δημοκρατία, παρά μιά καλή δικτατορία.

Βρίσκω όμως τήν ευκαιρία νά σάς πώ ότι δέν είναι δυνατόν εν ονόματι μιάς οικονομικής δυσκολίας καί μιάς κοινωνικής δυσπραγίας νά πουλάμε τά καντήλια από τούς Ναούς. Τά καντήλια είναι έκφραση προσευχής καί προσφοράς, αλλά καί αναφοράς τού ανθρώπου πρός τόν Θεό καί τό λάδι πού καίει μέσα στήν κανδήλα δείχνει τήν αγάπη μας στόν Θεό καί τήν αναζήτηση τού ελέους Του. Η βοήθεια στούς πτωχούς δέν εξαντλείται μόνον μέ ένα πιάτο φαγητό, αλλά είναι προσφορά τού ελέους καί τής αγάπης.

Έτσι μέσα στήν Εκκλησία δέν υπάρχουν μόνον τά καντήλια καί οι εικόνες, αλλά η πίστη καί η προσευχή, δηλαδή ο σύνδεσμος μεταξύ τού lex crendedi (νόμος τής πίστεως) καί τού lex orandi (νόμος τής προσευχής). Ο άνθρωπος μπορεί νά ζήση χωρίς φαγητό καί ποτό, χωρίς διασκεδάσεις, αλλά δέν μπορεί νά ζήση χωρίς πίστη καί προσευχή. Αυτή είναι η μεγαλύτερη προσφορά τής Ορθοδόξου Εκκλησίας στήν εποχή μας. Όταν η Εκκλησία χάση τήν πίστη καί τήν προσευχή καί ασχολείται μόνον μέ τό κοινωνικό έργο, τότε αυτό είναι καί λέγεται εκκοσμίκευση. Δέν είναι δυνατόν η οικονομική κρίση νά εκκοσμικεύση τήν Εκκλησία. Οι άνθρωποι παρά τίς δυσκολίες θέλουν νά υπάρχουν τά καντήλια αναμμένα ως ικεσία στόν Θεό. Καί η Εκκλησία νά κρατά τήν πίστη καί νά ανταποκρίνεται στήν αποστολή της, πού είναι η νίκη κατά τού θανάτου, τής αμαρτίας καί τού διαβόλου μέ τήν δύναμη τού Χριστού.

Λυπάμαι πού μερικοί Κληρικοί χρησιμοποιούν συνθηματολογικό καί επικοινωνιακό λόγο, προσπαθούν νά εντυπωσιάζουν μέ τά «πυροτεχνήματα» πού χρησιμοποιούν καί τίς κοσμικές πρακτικές χάρη διαφόρων σκοπιμοτήτων. Επί τέλους, δέν πρέπει νά κλειδώνουν τήν ορθόδοξη θεολογία στίς βιβλιοθήκες καί νά παίζουν μέ τούς όρους τού «image making» καί τού «star system».

4. Ερώτηση: Τήν ίδια ώρα μειώνονται καί τά έσοδα τών παγκαριών, σύμφωνα μέ εκτιμήσεις. Εσείς τί εικόνα έχετε;

Απάντηση: Αυτό είναι αλήθεια, διότι όταν μειώνονται τά έσοδα τών ανθρώπων, τότε προσφέρουν λιγότερα στούς Ναούς. Είναι δέ γνωστόν ότι κάθε Ναός γιά νά μπορή νά είναι ανοικτός καί νά λειτουργή έχει πολλές ανάγκες, πού πρέπει νά ικανοποιούνται, όπως είναι οι ψάλτες, οι νεωκόροι, οι ευπρεπίστριες, κλπ. Θά πρέπει δέ νά καταλάβουμε ότι ένας ανοικτός Ναός είναι, όπως λέγει ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, ένα λιμάνι μέσα σέ ένα πέλαγος, είναι τό κέντρο τής Ενορίας καί η αναφορά τών ανθρώπων σέ δύσκολες καταστάσεις.

Όμως άς μού επιτρέψετε νά πώ ότι τό κάθε παγκάρι είναι στήν είσοδο τού Ιερού Ναού, στήν είσοδο τής δυτικής πύλης τού Ναού καί διαθέτει τά κεριά πού τά ανάβουν οι Χριστιανοί ως ικεσία καί προσευχή πρός τόν Θεό. Όμως, τό κέντρο τού Ναού δέν είναι τό παγκάρι, αλλά είναι τό ανατολικό μέρος τού Ναού, δηλαδή τό ιερό Βήμα, η αγία Τράπεζα, όπου γίνεται η θεία Λειτουργία καί οι άνθρωποι κοινωνούν τό Σώμα καί τό Αίμα τού Χριστού. Έτσι, ο θησαυρός τής Εκκλησίας δέν είναι τά παγκάρια καί τά κεριά καί τά άλλα αντικείμενα, αλλά ο ίδιος ο Χριστός, τό Σώμα καί τό Αίμα τού Χριστού, η πίστη καί η ζωή τής Εκκλησίας. Αυτά δέν πρόκειται ποτέ νά εξαντληθούν. Καί θά ενθυμήσθε ασφαλώς ότι σέ περιόδους διωγμού οι Χριστιανοί γιά νά απολαύσουν αυτόν τόν πνευματικό θησαυρό κατέβαιναν καί στά έγκατα τής γής, στίς κατακόμβες.

Επίσης, ένας μεγάλος θησαυρός τόν οποίο έχει η Εκκλησία μας είναι ο εκκλησιαστικός λεγόμενος πολιτισμός, οι εκκλησιαστικές τέχνες, δηλαδή η βυζαντινή μας μουσική, η υμνογραφία, η βυζαντινή αγιογραφία κλπ. Πρέπει νά βλέπουμε τήν Εκκλησία καί μέσα από αυτήν τήν προοπτική, ότι κουβαλάει έναν ολόκληρο πολιτισμό τού παρελθόντος, αλλά καί βιώνει τήν εσχατολογική θεία Λειτουργία στό παρόν. Είναι χαρακτηριστικό ότι η Αποκάλυψη τού Ιωάννου μάς περιγράφει τήν ουράνια θεία Λειτουργία πού είδε ο Ευαγγελιστής καί επί τή βάσει αυτής καταρτίσθηκε τό τυπικό μέ τό οποίο τελείται η θεία Λειτουργία καί εδώ στήν γή.

Επομένως, τό κέντρο τού Ναού δέν είναι τό παγκάρι, αλλά η αγία Τράπεζα, καί ό,τι προσφέρει αυτή, αλλά καί όλος ο πολιτισμός πού κουβαλάει η Εκκλησία καί τόν προσφέρει στούς ανθρώπους, γιά νά νοηματοδοτή τόν βίο τους.

Ακόμη, πλούτος τής Εκκλησίας είναι οι Χριστιανοί της καί μάλιστα εκείνοι πού έχουν ανάγκες καί όσοι χύνουν τόν ιδρώτα καί τό αίμα τους γιά νά συντηρήσουν τήν οικογένειά τους καί νά μεγαλώσουν τά παιδιά τους.

5. Ερώτηση: Πολλοί ναοί ανά τήν χώρα είναι χωρίς Ιερείς. Γιατί άραγε οι νέοι μας σήμερα αρνούνται τήν επιλογή τής Ιερωσύνης; Ποιός ευθύνεται γιά αυτό;

Απάντηση: Όλοι ευθύνονται γιά τήν έλλειψη Ιερέων, δέν μπορεί κανείς νά αποδώση ευθύνες μόνον σέ μιά πλευρά. Άν τό δούμε δέ στήν ολότητα θά διαπιστώσουμε ότι εκείνο πού ευθύνεται περισσότερο είναι η ευδαιμονία πού επικρατεί στήν κοινωνία μας καί η φιλαυτία σέ αντιδιαστολή μέ τήν Ιερωσύνη πού συνδέεται μέ τήν θυσία. Ο Ιερεύς είναι έκφραση τής θυσιαστικής αγάπης τού Χριστού, είναι τό άλογο τού Θεού, όπως έλεγε ο Βιργίλλιος Γκεωργίου, πού συνεχώς πρέπει νά μεταφέρη τόν Θεό στούς ανθρώπους, είναι φορεύς τής μαρτυρικής Ιερωσύνης τού Χριστού. Έτσι, λοιπόν, σέ μιά εποχή ευδαιμονίας είναι δύσκολο κανείς νά επιδιώκη τήν θυσία, τήν προσφορά, τήν αφιέρωση, τήν σταύρωση, τήν προσφορά τής αγάπης, πού είναι η αποστολή τών Κληρικών.

Όμως, τό νά είναι κάποιος Ιερεύς είναι καί ευλογία, δέχεται καί προσφέρει μεγάλη χαρά καί πληρότητα καί γίνεται συνεργός τού Θεού στήν σωτηρία τών ανθρώπων. Όποιος καταλάβει τήν μεγάλη ευλογία τής Ιερωσύνης, τότε μπορεί νά θυσιάση τά πάντα, γιά νά ζήση αυτήν τήν Χάρη καί ευλογία. Δυστυχώς, η κατάσταση πού υπάρχει στήν κοινωνία μας, η προτεραιότητα τής ηδονής καί τής ικανοποίησης, η αυτάρκεια καί η φιλαυτία είναι εκείνα πού εμποδίζουν τούς ανθρώπους νά αναλάβουν αυτήν τήν διακονία καί νά βοηθήσουν αποτελεσματικά τούς αδελφούς τους.

6. Ερώτηση: Καί νά πάμε στό Άγιον Όρος. Τά έργα αναστήλωσης τών Μονών έχουν σταματήσει καθώς "παγώσανε" τά προγράμματα από τήν Ευρωπαϊκή Ένωση λόγω εμπλοκής μέ τόν ρόλο τού ΚΕΔΑΚ. Τά τελευταία δυό χρόνια τό Άγιον Όρος απαξιώθηκε πλήρως από τήν Ελληνική πολιτεία. Τό σχόλιό σας;

Απάντηση: Τό Άγιον Όρος είναι ένας μεγάλος θησαυρός, είναι ένα κομμάτι τής Ρωμηοσύνης πού διατηρείται από τό παρελθόν καί διαφυλάσσει όλους τούς καρπούς τής ρωμαίϊκης αυτής εκκλησιαστικής παράδοσης. Είναι ένας χώρος ποτισμένος μέ δάκρυα, αίματα καί ιδρώτα. Κάθε κτίσμα καί κάθε μονοπάτι είναι κατασκευασμένο μέ κόπο, πόνο καί προσευχή καί από όλα αυτά αναδύεται μιά χάρη καί ευλογία. Τό Άγιον Όρος είναι ό,τι εκλεκτότερο έχουμε στήν Ελλάδα, είναι τά άγια τών αγίων τής πίστεώς μας καί τής ζωής μας. Άλλωστε, ο πολιτισμός μιάς χώρας είναι εκείνος πού τήν εκφράζει. Ως Ελλάδα δυστυχώς δέν έχουμε τίποτε σημαντικό νά προσφέρουμε σήμερα στόν κόσμο, ούτε επιστήμη ούτε τεχνολογία ούτε ανάπτυξη, αλλά εκείνο πού έχουμε νά προσφέρουμε είναι ο πολιτιστικός θησαυρός από τόν οποίον είναι γεμάτο τό Άγιον Όρος.

Αυτός είναι ο λόγος γιά τόν οποίο η Πολιτεία θά πρέπει νά ενδιαφέρεται γιά τήν διατήρηση τής εξωτερικής μορφής τών Μονών, τών κελλιών κλπ. τού Αγίου Όρους, γιατί μιά χώρα όταν χάνη τήν πολιτιστική της ταυτότητα, χάνει καί τήν αυτοσυνειδησία της, παθαίνει ένα πολιτιστικό αλτσχάϊμερ.

Όμως, δέν πρέπει νά ξεχνάμε ποτέ ότι ο μεγαλύτερος θησαυρός τού Αγίου Όρους είναι η λατρεία καί η προσευχή, οι αγρυπνίες τών μοναχών καί η ευχή τού Ιησού, τό «Κύριε, Ιησού Χριστέ, ελέησόν με». Αυτή η ευχή είναι ο μυστικός κτύπος τής καρδιάς τού Αγίου Όρους. Όποιος επισκέπτεται τό Άγιον Όρος καί δέν ακούει αυτήν τήν μυστική ευχή, τήν εσωτερική κραυγή, τήν αέναη ικεσία πρός τόν Θεό, σημαίνει ότι είναι κωφός πνευματικά καί δέν μπορεί νά καταλάβη τίποτε από τήν μυστική ζωή τού Αγίου Όρους ούτε καί από τήν Ορθόδοξη Εκκλησία.

Προσωπικά χαίρομαι τόν τρόπο ανοικοδομήσεως τών Μονών καί τών Κελλιών τού Αγίου Όρους, αλλά περισσότερο χαίρομαι τούς αγιασμένους μοναχούς πού είναι οι πραγματικοί καί φυσιολογικοί άνθρωποι, αφού έχουν ψυχή καί σώμα, πού είναι γεμάτα από τό Άγιον Πνεύμα καί ζούν μέ τέτοιον τρόπο πού μάς θυμίζουν αναλογικά τήν ζωή τών Πρωτοπλάστων στόν Παράδεισο πρίν τήν πτώση. Τουλάχιστον έτσι αισθάνομαι τό Άγιον Όρος, ωσάν μιά μεγάλη πνευματική δύναμη τής κατά Χριστόν ζωής, όπου βιώνεται η ησυχαστική παράδοση, η έμπρακτη φιλοκαλία τών ιερών καί νηπτικών, η αδιάλειτη προσευχή πρός τόν Θεό. Γνώρισα τέτοιους μοναχούς καί δοξάζω τόν Θεό γι' αυτό, γιατί μπορώ μέ τέτοια πρότυπα νά υπερβαίνω κάθε κρίση.

7. Ερώτηση: Καί νά πάμε στήν Μητρόπολή σας. Τί κάνετε προκειμένου νά προσελκύσετε νέους ανθρώπους στήν Εκκλησία;

Απάντηση: Κάνουμε ό,τι μπορούμε μέσα στό κλίμα τής σύγχρονης εποχής, δηλαδή, επικοινωνούμε μέ τά Σχολεία, γίνονται εκκλησιασμοί τών παιδιών, γίνονται συναντήσεις σέ τακτές ημέρες καί ώρες, κατά καιρούς γίνονται συναντήσεις μέ φοιτητές, τό καλοκαίρι Κατασκηνώσεις κλπ. Τό πρόβλημα δέν είναι τί κάνουμε καί πόσοι έρχονται στίς εκδηλώσεις αυτές, αλλά πώς πλησιάζουμε τούς νέους ανθρώπους, μέ τί ευαισθησία καί μέ ποιό περιεχόμενο, καί άν μπορούμε νά συλλάβουμε τίς μυστικές τους αναζητήσεις, αλλά καί τί απαντήσεις δίνουμε σέ αυτές, πώς ανταποκρινόμαστε στίς αγωνίες τους.

Οι νέοι σήμεροι είναι σκανδαλισμένοι από τήν διαγωγή τών μεγάλων, από τόν κόσμο τόν οποίο έχουμε ετοιμάσει καί τούς καλούμε νά ζήσουν, έναν κόσμο αδικίας, συγκρούσεων, ευδαιμονίας, ανασφάλειας κλπ. Γιά όλα αυτά έχουμε ευθύνη εμείς οι μεγαλύτεροι. Πώς νά τούς μιλήσης γιά τήν ειρήνη, όταν στήν κοινωνία μας υπάρχουν συνεχώς πολεμικές συγκρούσεις; Πώς νά τούς μιλήσης γιά τήν αγάπη, όταν επικρατεί τό δίκαιο τού ισχυροτέρου καί επιπολάζει η αδικία; Πώς νά τούς μιλήσης γιά τόν Θεό, όταν βλέπουν στά πρόσωπα τών εκκλησιαστικών ανθρώπων τήν απουσία τού Θεού; Πώς νά ακούσουν τούς Κληρικούς, όταν εξισώνωνται μέ τούς πολιτικούς καί μιλάνε τήν ίδια γλώσσα; Πώς νά τούς μιλήσης, όταν εξαναγκάζωνται νά ζούν σέ έναν κόσμο μίζερο, σέ μιά φυλακή πού εμείς δημιουργήσαμε;

Θά ήθελα νά σάς πώ ότι η Εκκλησία μέ όλη τήν θεολογία της ταιριάζει πολύ στούς νέους ανθρώπους, είναι επαναστατική εναντίον κάθε κατεστημένου, δέν συμβιβάζεται μέ τήν αδικία, τό ψέμα καί τήν επιπεδοποίηση τής ζωής. Όταν οι νέοι άνθρωποι καταλάβουν αυτό τό βαθύτερο πνεύμα τής εκκλησιαστικής ζωής, τότε θά τήν αναζητήσουν καί θά θελήσουν νά τό ζήσουν στήν προσωπική τους ζωή. Δυστυχώς, εμείς οι μεγαλύτεροι εκκλησιαστικοί παράγοντες δέν προσφέρουμε στούς νέους μας αυτό τό αληθινό μήνυμα τής Εκκλησίας μας, αλλά εκείνο τό οποίο μεταδίδουμε είναι οι συμβιβασμοί, οι αλληλοϋπονομεύσεις, η εκκοσμίκευση, η ταύτιση μέ τό κατεστημένο κλπ.

Γενικά, η Εκκλησία είναι η μόνη παρηγοριά τών ανθρώπων σήμερα, όχι όμως εξωτερικά, αλλά εσωτερικά μέ τήν ζωή της, τήν θεολογία της, τόν πολιτισμό της καί μακάριοι όσοι βλέπουν τά πράγματα μέσα από αυτήν τήν διάσταση. Ο άγιος Ιγνάτιος ο Θεοφόρος έκανε λόγο γιά τό μυστήριο τής κραυγής πού γίνεται μέσα στήν σιωπή καί μακάρι νά δούμε αυτό τό μυστήριο, αυτήν τήν εσωτερική μυστική ζωή τής Εκκλησίας, η οποία είναι ένα πνευματικό ηφαίστειο πού μπορεί νά κάνη τήν μεγαλύτερη επανάσταση. Γιατί ο Χριστός δέν ήλθε στόν κόσμο γιά νά φέρη ένα νέο λίπασμα πού θά συντηρήση τό κατεστημένο πού βρήκε, αλλά γιά νά γίνη μιά πνευματική βόμβα πού θά ανατινάξη τό παλαιό καί θά τό κάνη καινούριο, νά γίνη μιά φωτιά πού θά κάψη τά πάντα. Ο Ίδιος είπε: «πύρ ήλθον βαλείν επί τήν γήν, καί τί θέλω ει ήδη ανήφθη!» (Λουκ. ιβ', 49).

Καθημερινά στά δελτία ειδήσεων παρακολουθούμε τήν οικονομική κατάσταση τής χώρας, τά περί πτωχεύσως, τά περί υφέσεως κλπ. Θά ήταν καλό όμως ως Χριστιανοί καθημερινά νά διαβάζουμε τούς βίους τών αγίων γιά νά δίνουμε τήν άλλη διάσταση στήν ζωή μας, πού είναι οπωσδήποτε πληρέστερη καί ανώτερη. Ο «μονοδιάστατος άνθρωπος» πού ζή μέ ψεύτικες ανάγκες είναι τραγικός ο ίδιος καί μεταδίδει τήν τραγικότητα στούς γύρω του. Χρειαζόμαστε ένα άλλο επίπεδο ζωής πού δέν θά κυριαρχή τό ψέμα, αλλά η αλήθεια.–