Εἰδήσεις - Φωτογραφικὰ στιγμιότυπα Ὀκτωβρίου 2025
Δηλώσεις στὸν Τύπο.
Γιά τήν διδασκαλία τῶν Θρησκευτικῶν
Θεωρῶ ὅτι εἶναι ἀναγκαία ἡ διδασκαλία τοῦ μαθήματος τῶν Θρησκευτικῶν στούς μαθητές, γιατί ὁ Μάξ Βέμπερ ὅπως καί ὁ Χάντιγκτον θεωροῦν ὅτι ἡ θρησκεία εἶναι τό κέντρο κάθε πολιτισμοῦ. Δέν μπορεῖ κανείς νά ἀρνηθῆ αὐτήν τήν πραγματικότητα. Δέν ὑπάρχει πολιτισμός χωρίς ἀναφορά στόν Θεό, ὅπως φαίνεται καί στήν ἀρχαία ἑλληνική φιλοσοφία καί τήν σύγχρονη δυτική παράδοση. Ἔπειτα στήν σύγχρονη ἐποχή ὑπάρχει μιά θρησκευτικότητα ἡ ὁποία εἶναι ἐγκληματική μέ καταστροφικές λατρεῖες, ὅπως φαίνεται στίς διάφορες σέκτες πού ἀποπρασανατολίζουν τόν ἄνθρωπο. Ἑπομένως, κάθε δημοκρατική πολιτεία ἔχει ὑποχρέωση νά ἐλέγχη τήν παραθρησκευτικότητα γιά νά μήν ὑπάρχουν ἐκτροπές μέ φανατισμούς καί μίση, ὅπως ἐπανειλημμένως ἔχει ἀποφανθῆ τό Εὐρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Βέβαια, ἄλλο εἶναι τό θέμα τό πῶς θά διδάσκωνται τά Θρησκευτικά στά Σχολεῖα καί ὅτι ὑπάρχει διαφορά μεταξύ Θρησκείας καί Ἐκκλησίας. Καί ὅσοι θέλουν νά ἀπαλλαχθοῦν ἀπό τά Θρησκευτικά πρέπει νά διδάσκωνται ἄλλο μάθημα πού ἔχει σχέση μέ τόν πολιτισμό καί τήν ὀρθή κοινωνική συμπεριφορά. Παρατηρῶ ὅτι στήν σημερινή ἐποχή καλλιεργεῖται μιά ἀποχριστιανοποίηση τῆς κοινωνίας, ἡ ὁποία προέρχεται καί ἀπό τούς πολίτες ἀλλά καί ἀπό τήν ὑπεύθυνη ἡγεσία, λόγῳ ἄγνοιας καί μιᾶς ψευδοῦς ἑρμηνείας τοῦ μοντερνισμοῦ καί τοῦ μεταμοντερνισμοῦ. Ἐν πάσῃ περιπτώσει οἱ ἡγέτες πρέπει νά ἡγοῦνται τοῦ λαοῦ καί νά τόν κατευθύνουν σωστά καί ὄχι νά ἄγωνται ὑπό τοῦ λαοῦ.–
Γιά τόν λεγόμενο «χωρισμό Κράτους-Ἐκκλησίας»
Γίνεται συνεχῶς, καί τελευταῖα, λόγος γιά χωρισμό Κράτους καί Ἐκκλησίας, χωρίς νά γίνεται κατανοητό σέ τί συνίσταται αὐτός ὁ χωρισμός, καί γι' αὐτό προκαλεῖται μεγάλη σύγχυση. Κατ' ἀρχάς δέν μπορεῖ νά γίνεται λόγος γιά χωρισμό, γιατί κανένας στό Κράτος δέν μπορεῖ νά εἶναι χωρισμένος ἀπό αὐτό, ὅλοι κάποια σχέση πρέπει νά ἔχουν μαζί του. Κάθε Σύλλογος, κάθε Σωματεῖο ἔχει μιά νομική συγκρότηση, ἕνα καταστατικό πού δηλώνει τήν σχέση πού ἔχει μέ τά μέλη του καί τό Κράτος. Κανένας δέν μπορεῖ νά εἶναι «κράτος ἐν κράτει». Ἔτσι, ἀντί νά ὁμιλοῦν γιά χωρισμό Κράτους καί Ἐκκλησίας, πρέπει νά ὁμιλοῦν γιά σχέση, καθορίζοντας τό εἶδος τῆς σχέσης. Γιά παράδειγμα, τό Βατικανό εἶναι Κράτος, ἀλλά ἔχει συνάψει κονκορδᾶτο, πού καταγράφει τήν σχέση πού ἔχει μέ τό Ἰταλικό Κράτος.
Ἔπειτα δέν μποροῦμε νά κάνουμε λόγο γιά σχέση Κράτους καί Ἐκκλησίας, ἀλλά γιά καθορισμό σχέσεως μεταξύ κρατικῆς καί ἐκκλησιαστικῆς διοίκησης. Γι' αὐτό ὅσοι γνωρίζουν καλά τά πράγματα καί δέν διακατέχονται ἀπό ἰδεολογικές καί συνθηματολογικές ἀγκυλώσεις ὁμιλοῦν γιά ὁριοθέτηση ἤ ἐξορθολογισμό σχέσεων Κρατικῆς καί Ἐκκλησιαστικῆς διοίκησης. Αὐτή εἶναι ἡ ἀκριβής φράση γιά τό θέμα αὐτό. Μέ αὐτό τό πρίσμα ὑφίσταται ἡ «διακριτότητα τῶν ρόλων ἐκκλησιαστικῆς καί πολιτικῆς διοίκησης», ὅπως ἐπισημαίνεται σαφῶς στό 3ο ἄρθρο τοῦ Συντάγματος, τό ὁποῖο ὅμως εἶναι «ὑποκείμενο» στό 13ο ἄρθρο τοῦ Συντάγματος, πού ἀναφέρεται στήν θρησκευτική ἐλευθερία. Μπορεῖ μιά ἐπιτροπή εἰδημόνων ἀπό τίς δύο πλευρές νά ἐντοπίση μέ νηφαλιότητα ἐλάχιστα θέματα στά ὁποῖα μπορεῖ νά γίνη εὐκρινέστερη ὁριοθέτηση τῶν σχέσεων, τά ὁποῖα ἐπανειλημμένως ἔχω ἐντοπίσει στά κείμενά μου, καί τίποτε περισσότερο. Καί οὐσιαστικά εἶναι οἱ νόμοι περί τοῦ Καταστατικοῦ Χάρτου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος καί περί τῶν Ἐκκλησιαστικῶν Δικαστηρίων. Ἐν πάσῃ περιπτώσει δέν εἶναι ἐπιτρεπτό νά τραυματίζεται ἡ ἑνότητα τοῦ λαοῦ μας ἀπό ἀνεπίτρεπτες συγχύσεις καί ἰδεολογικές ἀγκυλώσεις, ἀλλά καί ἀπό ἄγνοια.
(Δημοσιεύθηκε στήν « Ἐφημερίδα τῶν Συντακτῶν»)
Ἁγιασμός ἔναρξης νέας σχολικῆς χρονιᾶς
Τελέσθηκε σήμερα, 11 Σεπτεμβρίου, ο αγιασμός της έναρξης της νέας σχολικής χρονιάς 2015-16. Στά Λύκεια και τα Γυμνάσια της Ναυπάκτου τον αγιασμό τέλεσε ο Μητροπολίτης κ. Ιερόθεος. Συγκεκριμένα τέλεσε με την σειρά τον αγιασμό στο 1ο Λύκειο και το 1ο Γυμνάσιο, στο ΕΠΑΛ, στο 2ο Λύκειο και το 2ο Γυμνάσιο και στο 3ο Γυμνάσιο Ναυπάκτου. Σε κάθε Σχολείο απηύθυνε έναν σύντομο λόγο προς τους μαθητές. Η κύρια έννοια γύρω από την οποία ομιλούσε ήταν η σχέση μεταξύ Παιδείας και Δημοκρατίας.
Στο 1ο Λύκειο και το 1ο Γυμνάσιο μίλησε για την Αθηναϊκή Δημοκρατία που οφείλει την λάμψη της στο ότι η Παιδεία της ήταν σε υψηλό επίπεδο σε σχέση με τους άλλους λαούς. Αυτό φαίνεται στον «επιτάφιο του Περικλέους», στην «Πολιτεία του Πλάτωνος» και στην «Αθηναίων Πολιτεία» του Αριστοτέλους. Στην συνέχεια ανέλυσε εν ολίγοις τον σκοπό της ελληνικής Παιδείας, που ήταν να κάνη τον πολίτη «καλόν καγαθόν». Η έννοια του καλού συνδέεται με το κάλλος, την καλλονή, την ομορφιά του όλου ανθρώπου, και του αγαθού με την έννοια της ευεργεσίας, της γενναιότητος κλπ. Υπάρχει αλληλοπεριχώρηση μεταξύ των δύο αυτών εννοιών.
Στο Επαγγελματικό Λύκειο ο Σεβασμιώτατος ανέπτυξε μια σύγχρονη παιδαγωγική αρχή «θέλω να σε μάθω να μαθαίνης», που σημαίνει ότι η Παιδεία είναι δια βίου μάθηση. Δεν είναι συσσώρευση γνώσεων, αλλά αξιολογική ιεράρχηση των πληροφοριών. Σε μια εποχή πληροφόρησης και πληροφορίας, που πνίγει τον άνθρωπο, χρειάζεται κριτική σκέψη και ελεύθερη επιλογή του καλού. Αυτό είναι θέμα παιδείας και δημοκρατίας
Στο 2ο Λύκειο και το 2ο Γυμνάσιο αναφέρθηκε στον λόγο ενός παλαιότερου στοχαστή, που έπαιξε ρόλο στα ελληνικά γράμματα, ότι «οι νέοι είναι η καινούρια μαγιά που ανανεώνει την ζύμη του λαού» και αρτοποιεί όλες τις αξίες που διέπουν την κοινωνία. Σε αυτό συντελεί η ολοκληρωμένη Παιδεία, η οποία προφυλάσσει τον άνθρωπο από το να γίνη θύμα των δημαγωγών, των λαοπλάνων και των «λαοφάγων». Μέ την παιδεία ο άνθρωπος αποκτά αληθινή αγάπη και ολοκληρωμένη ελευθερία.
Στο 3ο Γυμνάσιο ανέφερε έναν «δεκάλογο» του «νέου σχολείου», που πρέπει να είναι σχολείο δημοκρατικό, σχολείο για όλους και για όλη την ζωή, κριτικό και δημιουργικό, συνεργατικό, κλπ. Χρειαζόμαστε σωστά Σχολεία που προσφέρουν αληθινή παιδεία, είπε ο Σεβασμιώτατος, ώστε να ολοκληρώνωνται οι μαθητές και να γίνωνται οι αυριανοί ηγέτες που θα ηγούνται του λαού και όχι θα άγωνται από τον λαό και έτσι να δημιουργηθούν δημοκρατικές κοινωνίες με δικαιοσύνη και ισότητα.
Ο Σεβασμιώτατος με την ευκαιρία ευχήθηκε και στους νέους Διευθυντές των Σχολείων που ορίσθηκαν με το σύστημα της εκλογής και μοριοδότησης. Σε κάθε αγιασμό, εκτός από τους μαθητές, τους εκπροσώπους των γονέων και κηδεμόνων και τους Καθηγητές, παρευρέθησαν και απηύθυναν χαιρετισμό ο Δήμαρχος Ναυπακτίας κ. Παναγιώτης Λουκόπουλος ή ο Αντιδήμαρχος κ. Κώστας Καρακώστας και Σχολικοί Σύμβουλοι της Εκπαίδευσης. Μετά τον αγιασμό ο Διευθυντής και οι Καθηγητές κάθε Σχολείου προσέφεραν μικρή δεξίωση στους παρόντες και ο Σεβασμιώτατος είχε σύντομες συζητήσεις με τους Εκπαιδευτικούς λειτουργούς.
Πανήγυρη Γοργοεπηκόου
Τήν 1η Ὀκτωβρίου πανηγύρισε τό Ἱερό Ἡσυχαστήριο Παναγίας Γοργοεπηκόου στήν Ναύπακτο, τό ὁποῖο ἵδρυσε ὁ ἀείμνηστος π. Ἀρσένιος Κομπούγιας μέ πρώτην ἡγουμένη τήν ἀδελφή του ἀείμνηστη μοναχή Μακρίνα. Πολλοί πιστοί, πού ἀπολαμβάνουν τήν εὐλογία καί εὐεργεσία τῶν προσευχῶν καί τῆς πνευματικῆς ἀναστροφῆς τῶν μοναχῶν, ἐκκλησιάσθηκαν στό γραφικό Μοναστηράκι. Ὁ Σεβασμιώτατος τέλεσε τήν ἀρχιερατική θεία Λειτουργία, ὁμιλώντας γιά τίς θαυματουργές εἰκόνες τοῦ Ἁγίου Ὄρους.
Ὁμιλία στήν Ἀθήνα γιά τόν ἅγιο Παΐσιο
Τήν Πέμπτη 8 Ὀκτωβρίου ἐ.ἔ. στήν αἴθουσα τῆς Ἀρχαιολογικῆς Ἑταιρείας στήν Ἀθήνα, ὁ Σύλλογος Φίλων τοῦ Ἁγίου Ὄρους διοργάνωσε ἐκδήλωση γιά τόν ἅγιο Παΐσιο τόν Ἁγιορείτη, μέ ὁμιλητές τόν Σεβ. Μητροπολίτη μας κ. Ἱερόθεο μέ θέμα «Τά θεολογικά κριτήρια τῆς ἁγιότητος τοῦ ὁσίου Παϊσίου τοῦ Ἁγιορείτου», τόν Ἡγούμενο τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Κουτλουμουσίου Ἀρχιμ. π. Χριστόδουλο μέ θέμα τίς σχέσεις τοῦ Ἁγίου μέ τήν Ἱερά Μονή του, καί τόν Ἱερομόναχο π. Χριστόδουλο Κουτλουμουσιανό πού διηγήθηκε πολλές θαυμαστές ἱστορίες μέ τόν ἅγιο Παΐσιο πού δείχνουν τόν φιλάνθρωπο, εὐαίσθητο καί μοναδικό τρόπο μέ τόν ὁποῖο μιλοῦσε ὁ Ἅγιος στίς καρδιές τῶν ἀνθρώπων.
Συνάντηση Κατηχητῶν
Τήν Παρασκευή 16 Ὀκτωβρίου ἐ.ἔ. πραγματοποιήθηκε στό Νεανικό Πνευματικό Κέντρο ἡ συνάντηση τῶν Κατηχητῶν τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεώς μας. Ὁ ὑπεύθυνος Νεότητος Ἱεροκήρυκας π. Καλλίνικος Γεωργᾶτος εἰσηγήθηκε τήν πραγματοποίηση τῶν διαφόρων δραστηριοτήτων πού ἔχουν προγραμματισθῆ γιά ἐφέτος, ὁ π. Θωμᾶς Βαμβίνης εἰσηγήθηκε τήν πραγματοποίηση τῶν φετινῶν διαγωνισμῶν πού θά ἀπευθύνονται σέ μαθητές καί ὁ π. Πολύκαρπος Θεοφάνης εἰσηγήθηκε τό θέμα «Παραδοσιακοί καί σύγχρονοι τρόποι συμμετοχῆς τῶν νέων στήν ζωή τῆς Ἐνορίας». Ὁ Σεβασμιώτατος κ. Ἱερόθεος παρακολούθησε τίς εἰσηγήσεις, ἔδωσε κατευθύνσεις στά ζητήματα πού τέθηκαν, μετέδωσε τίς γνώσεις καί τήν πείρα του στά θέματα αὐτά, εὐλόγησε καί εὐχήθηκε τούς Κατηχητές γιά καλή ἐπιτυχία στό ἔργο τους.
Ἀρχιερατικό Συλλείτουργο καί Ὁμιλία Μητροπολίτου Ναυπάκτου στά Ἰωάννινα
Τήν Κυριακή 18 Ὀκτωβρίου ἐ.ἔ. ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ναυπάκτου κ. Ἱερόθεος ἐπισκέφθηκε τά Ἰωάννινα, προσκεκλημένος τοῦ οἰκείου Ποιμενάρχου κ. Μαξίμου, προκειμένου νά ὁμιλήση στά πλαίσια τῶν ἑσπερινῶν ὁμιλιῶν τῆς Κυριακῆς πού διοργανώνει ἡ Ἱερά Μητρόπολη στήν πόλη τῶν Ἰωαννίνων. Ἡ ὁμιλία τοῦ Σεβασμιωτάτου κ. Ἱεροθέου εἶχε θέμα «Τό μυστήριο τῆς προσευχῆς» καί ἔγινε κατά τήν διάρκεια τοῦ Ἑσπερινοῦ στόν Ἱερό Ναό Περιβλέπτου Ἰωαννίνων, ὅπου ἔχει ὁρισθῆ νά γίνωνται ἐφέτος οἱ ἑσπερινές αὐτές ὁμιλίες. Ὁ Σεβασμιώτατος κ. Ἱερόθεος ἀνέπτυξε τό θέμα του σέ τέσσερεις ἑνότητες, ἤτοι:
- ὁ ὁρισμός τῆς προσευχῆς,
- ὁ Χριστός προσευχόμενος,
- ἡ διάκριση λογικῆς καί νοερᾶς προσευχῆς,
- ὁ συνδυασμός τῆς λογικῆς καί τῆς νοερᾶς προσευχῆς.
Ἡ ὁμιλία εἶχε μυσταγωγικό χαρακτήρα καί κράτησε ἀμείωτο τό ἐνδιαφέρον τῶν ἀκροατῶν πού γέμισαν τόν Ἱερό Ναό. Ὁ Σεβασμιώτατος κ. Μάξιμος ἐξῆρε τήν προσφορά τοῦ ὁμιλητή κ. Ἱεροθέου στά θεολογικά γράμματα καί γενικότερα στήν Ἐκκλησία καί τόν εὐχαρίστησε γιά τά πνευματικά ἐφόδια πού ἔδωσε στό ποίμνιό του. Προτέτρεψε δέ πατρικά τούς ἀκροατές νά συμμετέχουν στίς συνάξεις αὐτές γιά νά ὠφελοῦνται ἀπό τόν πλοῦτο τῆς Ἐκκλησίας καί νά προοδεύουν πνευματικά.
*
Στά πλαίσια τῆς ἐπίσκεψής του στά Ἰωάννινα, ὁ Σεβασμιώτατος κ. Ἱερόθεος συλλειτούργησε τό πρωΐ τῆς Κυριακῆς μέ τόν νέο Μητροπολίτη Κεφαλληνίας κ. Δημήτριο, ὁ ὁποῖος καί προεξῆρχε τῆς θείας Λειτουργίας, καί μέ τόν οἰκεῖο Ποιμενάρχη κ. Μάξιμο, στόν Ἱερό Ναό τοῦ Ἀρχιμανδρείου, ὅπου διετέλεσε ἐφημέριος ὁ νέος Μητροπολίτης Κεφαλληνίας. Ἔτσι, κατά ἀγαθή συγκυρία τήν σημαντική αὐτή ἡμέρα λειτούργησε ὁ Μητροπολίτης μας στά Ἰωάννινα τόπο καταγωγῆς του μέ τόν νέο Μητροπολίτη Κεφαλληνίας, πού ἔζησε ἀπό τά μαθητικά του χρόνια στά Ἰωάννινα καί ὑπηρέτησε ἐκεῖ, καί τόν οἰκεῖο Ποιμενάρχη Ἰωαννίνων. Τό Συλλείτουργο ἦταν κατά κάποιον τρόπο ἕνας ἀποχαιρετισμός τοῦ νέου Μητροπολίτου Κεφαλληνίας πρός τούς Ἐνορίτες του, τούς ὁποίους διηκόνησε ἐπιτυχῶς ἐπί δεκαετίες. Ὁ κ. Δημήτριος μίλησε μέ πατρικά λόγια ἀγάπης πρός τούς πρώην Ἐνορίτες τους, τούς ἔδωσε σημαντικές συμβουλές, ζήτησε καί ἔδωσε συγχώρηση γιά τυχόν παρεξηγήσεις καί τούς ἔδωσε τίς εὐχές του. Τόν κ. Δημήτριο προσφώνησε στό τέλος τῆς θείας Λειτουργίας μέ θερμά λόγια ὁ οἰκεῖος Ποιμενάρχης κ. Μάξιμος. Ὁ μεγάλος Ναός τοῦ Ἀρχιμανδρειοῦ ἦταν ἀσφυκτικά γεμάτος ἀπό Χριστιανούς πού πολλές φορές ξέσπασαν σέ ἐπευφημίες, ἐνῶ ἐκκλησιάστηκαν καί οἱ ἄρχοντες τῆς πόλεως, μέ πρῶτο τόν Περιφερειάρχη Ἠπείρου κ. Ἀλ. Καχριμάνη.
* * *
Στόν ἑορτάζοντα Μητροπολίτη Ἐδέσσης κ. Ἰωήλ
Τήν Δευτέρα 19 Ὀκτωβρίου, ἑορτή τοῦ προφήτου Ἰωήλ, ὁ Σεβασμιώτατος κ. Ἱερόθεος ἐπισκέφθηκε τήν Ἔδεσσα γιά νά συνεορτάση μέ τόν ἑορτάζοντα Ἱεράρχη. Συλλειτούργησαν πολλοί Ἀρχιερεῖς κυρίως τῆς Μακεδονίας, ἐνῶ ὁμίλησαν στόν Ἑσπερινό ὁ Σεβ. Μητροπολίτης Καστορίας κ. Σεραφείμ καί στήν θεία Λειτουργία ὁ Σεβ. Μητροπολίτης Νέας Κρήνης κ. Ἰουστῖνος. Ὁ Σεβασμιώτατος κ. Ἱερόθεος προσεφώνησε τόν ἑορτάζοντα κατά τήν διάρκεια τοῦ γεύματος, τονίζοντας τήν πνευματική σημασία τοῦ χαρίσματος τῆς Ἀρχιερωσύνης καί πῶς αὐτό ἀξιοποιεῖται ἀπό τόν ἑορτάζοντα κ. Ἰωήλ, μέ τόν ὁποῖον εἶναι «παραδελφοί» ἀφοῦ εἶχαν κοινούς Γέροντες, τούς ἀειμνήστους Ἐδέσσης Καλλίνικο καί π. Ἐπιφάνιο Θεοδωρόπουλο.
Στά «Δημήτρια» τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ Ἁγίου Δημητρίου Μπραχαμίου
Τήν Τετάρτη 21 Ὀκτωβρίου τό ἀπόγευμα ὁ Σεβ. Μητροπολίτης Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου κ. Ἱερόθεος ὁμίλησε στόν Ἱερό Ναό Ἁγίου Δημητρίου Μπραχαμίου, στά πλαίσια τῶν ἐκδηλώσεων «Δημήτρια 2015» πού διοργανώνει ἡ ὁμώνυμη Ἐνορία. Τό θέμα τῆς ὁμιλίας του ἦταν «Καί ὁ ἅγιος ἁγιασθήτω ἔτι». Ὁ Σεβασμιώτατος διάρθρωσε τήν ὁμιλία του σέ τέσσερεις ἑνότητες. Στήν πρώτη ἔδωσε τόν ὁρισμό τῆς ἁγιότητας. Στήν δεύτερη ἀνέλυσε τήν προτροπή τοῦ ἀγγέλου πού καταγράφεται στήν Ἀποκάλυψη τοῦ Ἰωάννου «καί ὁ ἅγιος ἁγιασθήτω ἔτι», ὡς κάλεσμα γιά τήν ἀτέλεστη τελειότητα καί ἄληκτη πρόοδο στόν ἁγιασμό. Στήν τρίτη μίλησε γιά τίς φανερώσεις τῆς ἁγιότητας, δηλαδή γιά τά κριτήρια καί τίς ἐπιβεβαιώσεις τῆς ἁγιότητας. Καί τέλος ἀναφέρθηκε σέ συγχρόνους ἁγίους τῆς Ἐκκλησίας μας πού τούς ζήσαμε καί τούς «ψηλαφήσαμε». Μετά τήν ὁμιλία στήν κατάμεστη αἴθουσα τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ, ἀκολούθησε στήν ὑπόγεια αἴθουσα ζωηρή συζήτηση μέ τούς ἀκροατές, μέ ἀπαντήσεις τοῦ ὁμιλητοῦ σέ ἐρωτήσεις ὅπως:
- Τί εἶναι ἡ θεοεγκατάλειψη.
- Τί εἶναι ὁ «ἔσω ἄνθρωπος», πῶς νά τόν ἀνακαλύψουμε καί πῶς νά εὐεργετηθοῦμε ἀπό αὐτόν;
- Πῶς καλλιεργεῖται ἡ προσευχή καί ἡ ἁγιότητα σέ σχέση μέ τά παιδιά μας καί τήν ἀνατροφή τους σέ ἕνα ἐκκοσμικευμένο περιβάλλον;
Ἡ ὁμιλία καί ἡ συζήτηση μεταδόθηκαν ἀπευθείας ἀπό τό διαδικτυακό κανάλι τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ, ἐνῶ ἀναρτήθηκαν καί στήν ἱστοσελίδα του, ὅπως ὅλες οἱ ὁμιλίες τῶν «Δημητρίων».
* * *
Στήν Ἱερατική Σύναξη τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Πειραιῶς
Τήν Πέμπτη 22 Ὀκτωβρίου τό πρωΐ ὁ Σεβασμιώτατος κ. Ἱερόθεος ὁμίλησε στήν Ἱερατική Σύναξη τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Πειραιῶς καί Φαλήρου, μετά τήν πρόσκληση τοῦ οἰκείου Ποιμενάρχη κ. Σεραφείμ νά ἀναλύση στούς Ἱερεῖς τῆς Μητροπόλεώς του τήν εἰσήγησή του στήν Ἱεραρχία τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος μέ θέμα «Ἡ θεολογική κρίση τῆς ἐποχῆς μας». Ὁ Σεβασμιώτατος κ. Ἱερόθεος ἔλαβε ἀφορμή ἀπό τήν εἰσήγησή του στήν Ἱεραρχία, ἀλλά ἀνέπτυξε τό θέμα του μέ ἄλλη μορφή.
Στό πρῶτο μέρος τῆς εἰσηγήσεώς του ἀναφέρθηκε συνοπτικά στήν ἱστορία τῆς σημερινῆς θεολογικῆς κρίσεως, πού ἀποτελεῖ ἀπομάκρυνση ὁρισμένων θεολόγων ἀπό τήν θεολογία τῶν θεουμένων Προφητῶν, Ἀποστόλων καί Πατέρων. Ὅπως ἀνακοίνωσε αὐτή ἡ ἱστορία ἀναλύεται διά πολλῶν στήν νέα ὀγκώδη μελέτη του πού βρίσκεται ὑπό ἔκδοση. Μετέφερε δέ στούς Ἱερεῖς τά βασικά συμπεράσματα τῆς μελέτης του αὐτῆς, ὅτι:
- στήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία ὁ κανόνας τῆς πίστεως (lex credendi) συνδέεται ἀναπόσπαστα μέ τόν κανόνα τῆς προσευχῆς (lex orandi),
- ἀνά τούς αἰώνας παρατηροῦνται δύο μεγάλα ρεύματα στήν ἱστορία: Τῶν θεουμένων, Προφητῶν, Ἀποστόλων, Πατέρων, πού φθάνει μέχρι τίς ἡμέρες μας μέ τούς ἡσυχαστές καί φιλοκαλικούς Πατέρες, πού διασώζουν ὅλοι τήν πίστη τῶν Οἰκουμενικῶν Συνόδων, καί τό ρεῦμα τῶν στοχαζομένων, πού ἀπό τούς πρώτους αἱρετικούς, συνεχίσθηκε μέ τόν σχολαστικισμό, τήν ρωσική θεολογία καί ἔφθασε στήν Ἑλλάδα μετά τήν συγκρότηση τοῦ νέου Κράτους. Βασική θέση τοῦ δεύτερου αὐτοῦ ρεύματος εἶναι ὅτι ἡ σχολαστική θεολογία ξεπέρασε τήν πατερική θεολογία καί ἡ ρωσική θεολογία ὑπερέβαλε τίς ἄλλες δύο.
- Ὑπάρχει ἀναπόσπαστη σχέση θεολογίας καί ἱστορίας.
Στό δεύτερο μέρος τῆς εἰσηγήσεώς του ἀναφέρθηκε σέ τρία συγκεκριμένα παραδείγματα στά ὁποῖα ἐντοπίζεται μεταξύ ἄλλων ἡ θεολογική κρίση τῆς ἐποχῆς μας. Εἶναι ἡ θεολογία ἤ ὀντολογία τοῦ προσώπου, ἡ εὐχαριστιακή ἐκκλησιολογία καί ἡ διάσπαση τῆς θεολογίας τῆς δόξης ἀπό τήν θεολογία τοῦ Σταυροῦ. Παρουσίασε δέ τίς συνέπειές τους στήν ἐκκλησιαστική ζωή.
Ἀκολούθησε συζήτηση στήν ὁποία συμμετεῖχαν οἱ Ἱερεῖς καί βεβαίως ὁ οἰκεῖος Ποιμενάρχης κ. Σεραφείμ, ὁ ὁποῖος ἐπήνεσε τόν ὁμιλητή καί τόν εὐχαρίστησε γιά τήν πολύ σημαντική ὁμιλία του.
Ἔναρξη Ἁγιογραφικῶν Συνάξεων
Τήν Τετάρτη, 21 Ὀκτωβρίου ἐ.ἔ. πραγματοποιήθηκε στήν αἴθουσα τοῦ Πνευματικοῦ Κέντρου τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως στήν Ναύπακτο ἡ ἔναρξη τῶν Ἁγιογραφικῶν Συνάξεων. Μετά τόν Ἁγιασμό μίλησε στούς παρευρισκομένους ὁ ὑπεύθυνος τῶν Συνάξεων π. Θωμᾶς Βαμβίνης, ὁ ὁποῖος, ἀφοῦ μετέφερε τίς εὐχές τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου μας κ. Ἱεροθέου, ὁ ὁποῖος τήν ἴδια ὥρα ὁμιλοῦσε στόν Ἅγιο Δημήτριο Μπραχαμίου, γιά καταρποφορία πνευματική αὐτῶν τῶν Συνάξεων, ἀνέπτυξε στήν συνέχεια τό πρῶτο θέμα τῆς φετινῆς σειρᾶς. Φέτος στίς Ἁγιογραφικές Συνάξεις θά ἀναλύονται τά ἀποστολικά ἀναγνώσματα τῶν Κυριακῶν.
Ἐπέτειος Ἱεροῦ Ναοῦ Ἁγίου Νικολάου Ἀντιρρίου
Ἡ Ἐνορία Ἁγίου Νικολάου Ἀντιρρίου μέ τήν εὐκαιρία τῆς συμπλήρωσης 40 ἐτῶν ἀπό τήν θεμελίωση τοῦ νέου Ἱεροῦ Ναοῦ, διοργανώνει ἐφέτος διάφορες ἐκδηλώσεις. Ἡ ἔναρξη ἔγινε μέ τήν Ἀρχιερατική θεία Λειτουργία καί δοξολογία, πού τελέσθηκε τήν Κυριακή 25 Ὀκτωβρίου, ἀπό τόν Σεβ. Μητροπολίτη κ. Ἱερόθεο, κατά τήν ὁποία τιμήθηκαν Ἱερεῖς καί λαϊκοί πού ἐργάσθηκαν στήν ἀνέγερση τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ καί τήν ἐν γένει λειτουργία τῆς Ἐνορίας. Ὁ Σεβασμιώτατος στό κήρυγμά του, λαμβάνοντας ἀφορμή ἀπό τό εὐαγγελικό ἀνάγνωσμα γιά τόν δαιμονιζόμενο τῶν Γαδαρηνῶν πού δέν ἔμενε σέ οἰκία, ἀλλά στά μνήματα καί στίς ἐρήμους, εἶπε ὅτι αὐτό τό φαινόμενο παρατηρεῖται καί σέ ψυχολογικό ἐπίπεδο, δηλαδή πολλοί ἄνθρωποι μέ διάφορα προβλήματα δέν μποροῦν καί δέν θέλουν νά μένουν στό σπίτι τους, ἀλλά προτιμοῦν νά γυρίζουν ἔξω ἀπό αὐτό, ἀλλά καί σέ πνευματικό ἐπίπεδο, δηλαδή ὅσοι Χριστιανοί ἔχουν πάθη καί ἐπηρεάζονται ἀπό τούς δαίμονες φεύγουν μακριά ἀπό τήν Ἐκκλησία, ἀπό τούς Ἱερεῖς καί τούς Ἐπισκόπους. Ὅταν ὅμως θεραπευθοῦν, τότε εἰσέρχονται καί πάλι στήν Ἐκκλησία καί φοροῦν τό ἔνδυμα τῆς θείας Χάριτος.
Στό τέλος τῆς θείας Λειτουργίας καί τῆς δοξολογίας, μίλησε ἐπίσης γιά τήν ἀξία τῆς Ἐνορίας καί τοῦ Ναοῦ ὡς κέντρο ζωῆς τῆς Ἐνορίας καί ἐπήνεσε τόν Ἐφημέριο Ἀρχιμ. π. Πολύκαρπο καί τούς συνεργάτες του γιά τήν μεγάλη προσπάθεια πού καταβάλλουν γιά τήν καλή λειτουργία καί ἑνότητα τῆς Ἐνορίας. Ὁ π. Πολύκαρπος μετά τήν δοξολογία, εὐχαρίστησε καί τίμησε ἕναν πρός ἕναν ὅλους ὅσοι ἐργάσθηκαν γιά τόν Ἱερό Ναό τά σαράντα αὐτά χρόνια ἀπό τήν θεμελίωσή του, Ἱερεῖς, Ἐκκλησιαστικούς Ἐπιτρόπους, Ἱεροψάλτες, Νεωκόρους, προσφέροντάς τους μιά ἀναμνηστική γκραβούρα τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ. Ἐνδεικτικά ἀναφέρονται οἱ Ἱερεῖς π. Γεώργιος Παπαμιχαήλ καί π. Σωτήριος Φουσέκης, ὁ Ἱεροψάλτης κ. Γιάννης Μπιλιάνης, ἡ νεωκόρος κ. Ἀθηνᾶ Χατζηανδρέου καί ἡ ἀρχιτέκτονας Λ. Παπαμιχαήλ. Ἐπίσης εὐχαρίστησε τόν Σεβασμιώτατο γιά τήν ὅλη μέριμνά του γιά τήν Ἐνορία, ἐπιδίδοντάς του καί συμβολικό ἀναμνηστικό δῶρο τῆς Ἐνορίας γιά τήν 20ετία τῆς ἀρχιερωσύνης του. Ἡ Ἐνορία ἔχει προγραμματίσει καί ἄλλες ἐκδηλώσεις γιά νά ἑορτάση τήν σημαντική αὐτή ἐπέτειο.
Ἡ ἑορτή τοῦ Πολιούχου τῆς Ναυπάκτου
Μέ λαμπρότητα ἑορτάσθηκε ἡ ἑορτή τοῦ ἁγίου Δημητρίου πολιούχου καί τῆς πόλεως τῆς Ναυπάκτου.
Φωτογραφίες ἀπὸ τὶς λατρευτικὲς ἐκδηλώσεις
*
Τήν παραμονή τῆς ἑορτῆς τοῦ ἁγίου Δημητρίου τελέσθηκε μέγας Ἀρχιερατικός Ἑσπερινός μέ ἀρτοκλασία, χοροστατοῦντος τοῦ Σεβασμιωτάτου κ. Ἱεροθέου, μέ τήν συμμετοχή πολλῶν Ἱερέων, τοῦ χοροῦ Ἱεροψαλτῶν τῆς Μητροπόλεως καί πλῆθος κόσμου. Ὁ Σεβασμιώτατος στό κήρυγμά του ἔλαβε ἀφορμή ἀπό τήν μνήμη τοῦ μεγάλου σεισμοῦ πού μνημονεύει ἡ Ἐκκλησία τήν ἡμέρα τῆς ἑορτῆς τοῦ ἁγίου Δημητρίου. Εἶπε ὅτι ἐκτός ἀπό τούς φυσικούς σεισμούς, ἀπό τούς ὁποίους παρακαλοῦμε τόν Θεό νά μᾶς προφυλάξη, γίνονται μεταφορικά καί ἄλλοι σεισμοί στήν ζωή μας, σεισμοί ψυχολογικοί, οἰκογενειακοί, κοινωνικοί πού προκαλοῦνται ἀπό διάφορα γεγονότα ἤ λόγους. Γίνονται ὅμως καί πνευματικοί σεισμοί. Ἀναφέρθηκε συγκεκριμένα στόν λόγο τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου γιά τούς δύο μεγάλους σεισμούς – μεταθέσεις πού γνώρισε ὁ κόσμος: τήν μετάθεση ἀπό τήν εἰδωλολατρεία στόν νόμο, πού εἶναι ἡ Παλαιά Διαθήκη, καί τήν μετάθεση ἀπό τήν νόμο στό Εὐαγγέλιο, πού εἶναι ἡ Καινή Διαθήκη. Ἀλλά ὁ ἅγιος ἀναφέρει καί μιά ἄλλη μετάθεση, τήν μετάθεση ἀπό τά «ἐντεῦθεν» στά «ἐκεῖσε», ἀπό τά φθειρόμενα καί σαλευόμενα πρός τά οὐράνια καί ἀσάλευτα. Ἐμεῖς λαμβάνουμε γεύση τῶν πνευματικῶν σεισμῶν-μεταθέσων αὐτῶν, ὅταν συμμετέχουμε σέ ἱερές Ἀκολουθίες καί στήν θεία Λειτουργία, πού τελοῦνται στήν Ἐκκλησία μέ τίς κατάλληλες κανονικές καί πνευματικές προϋποθέσεις, ὅπως ἔγινε καί στήν συγκεκριμένη ἀκολουθία τοῦ ἑσπερινοῦ, τήν ὁποία χαρακτήρισε «τέλεια» ἀπό ἀνθρώπινης πλευρᾶς. Ὁ ἅγιος Δημήτριος, εἶπε ὁ Σεβασμιώτατος, ἔζησε καί τούς τρεῖς πνευματικούς σεισμούς. Γι' αὐτό δέν ὑπολόγισε κανέναν κίνδυνο, ἀφιέρωσε τά πάντα στόν Θεό καί ἁγίασε ὥστε καί τά ὀστᾶ του νά μυροβλύζουν. Καί εὐχήθηκε νά μᾶς ἐνδυναμώνη γιά νά γνωρίσουμε καί νά ζήσουμε καί ἐμεῖς ὅλους αὐτούς τούς πνευματικούς σεισμούς, καί νά φλογίζεται ἡ καρδιά μας ἀπό τήν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ.
*
Τήν κυριώνυμη ἡμέρα τελέσθηκε πανηγυρική ἀρχιερατική θεία Λειτουργία, μέ τήν συμμετοχή πλειάδας Ἱερέων καί τοῦ χοροῦ τῶν Ἱεροψαλτῶν τῆς Μητροπόλεώς μας, μέ μεγάλη προσέλευση πιστῶν, καί μέ τόν ἐκκλησιασμό ὅλων τῶν ἀρχῶν τοῦ τόπου, μέ ἐπικεφαλῆς τόν Βουλευτή Αἰτωλοακαρνανίας κ. Κων. Καραγκούνη, τόν Περιφερειάρχη Δυτικῆς Ἑλλάδος Ἀπ. Κατσιφάρα, τόν Δήμαρχο κ. Παν. Λουκόπουλο καί τό Δημοτικό Συμβούλιο Ναυπακτίας. Ὁ Σεβασμιώτατος στόν λόγο του πῆρε ἀφορμή ἀπό τό δοξαστικό τοῦ ἑσπερινοῦ γιά τόν ἅγιο Δημήτριο «ἔχει ἡ θειοτάτη σου ψυχή καί ἄμωμος τήν οὐράνιον Ἱερουσαλήμ κατοικητήριον», καί τό ἀνέλυσε μέ βάση τόν λόγο τοῦ ἁγίου Μακαρίου τοῦ Αἰγυπτίου γιά τήν χρίση τῆς ψυχῆς τοῦ ἁγίου μέ τό θεῖο καί οὐράνιο χρίσμα, τό ὁποῖο ἁγίασε καί τήν ψυχή καί τό σῶμα τοῦ ἁγίου, τό ὁποῖο μυρόβλυσε. Καί στό τέλος τῆς θείας Λειτουργίας εὐχήθηκε στούς ἄρχοντες καί τόν λαό νά ἔχουν τήν εὐλογία τοῦ Θεοῦ καί διά πρεσβειῶν τοῦ ἁγίου Δημητρίου νά μᾶς προστατεύη ἀπό κάθε κακό. Ἀκολούθησε πάνδημη λιτανεία μέ τήν συμμετοχή καί τῆς Παπαχαραλαμπείου Φιλαρμονικῆς τοῦ Δήμου καί τά μέλη τοῦ χορευτικοῦ καί πολιτιστικοῦ συλλόγου «Ναύς», μέχρι τόν λιμένα τῆς πόλεως, ὅπου καί ἔγινε δέηση γιά ὅλη τήν πόλη καί τούς ἀποδήμους Ναυπακτίους.
*
Ἡ ἑορτή τοῦ πολιούχου τῆς Ναυπάκτου σηματοδοτεῖ καί τήν ἔναρξη τῆς μεγάλης καθιερωμένης ἐμποροπανήγυρης πού διαρκεῖ μιά ἑβδομάδα.
Φωτογραφίες ἀπὸ τὶς λατρευτικὲς ἐκδηλώσεις
Προσφορά γάλακτος στήν Μητρόπολή μας
Ἡ Ἱερά Μητρόπολή μας παρέλαβε ἀπό τήν Περιφέρεια Δυτικῆς Ἑλλάδος 24 κοῦτες γάλα junior καί 18 κοῦτες γάλα neslac, γιά παιδιά ἕως τριῶν ἐτῶν, πού ἀνήκουν σέ οἰκογένειες οἱ ὁποῖες βρίσκονται, λόγῳ οἰκονομικῆς ἀδυναμίας, στήν μέριμνα τῶν Ἐνοριακῶν Συνδέσμων Ἀγάπης τῆς Μητροπόλεώς μας. Ἡ προσφορά αὐτή ἦταν μέρος ἀπό τήν δωρεά τῆς ἑταιρείας NESTLE πρός τήν Περιφέρεια Δυτικῆς Ἑλλάδος. Τήν προσφορά, ἡ ὁποία διανεμήθηκε ἀμέσως μέσῳ τῶν Συνδέσμων Ἀγάπης, παρέλαβε ὁ π. Θωμᾶς Βαμβίνης, βοηθούμενος ἀπό τόν π. Ἰωάννη Πολύζο, παρουσίᾳ τοῦ Ἀντιπεριφερειάρχη Ὑγείας καί Κοινωνικῆς Ἀλληλεγγύης κ. Ἀντωνίου Χαροκόπου, ὁ ὁποῖος ἔδειξε μεγάλη προθυμία καί ἐνδιαφέρον γιά συνεργασία μέ τήν Μητρόπολή μας σέ θέματα Ἀλληλεγγύης.
Πρωτοπρεσβύτερος π. Ἀδαμάντιος Αὐγουστίδης: «Ἡ ἀνατροφή τῶν ... γονέων»
Τήν Τετάρτη 28 Ὀκτωβρίου, στήν αἴθουσα ἐκδηλώσεων τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ Ἁγίου Δημητρίου Ναυπάκτου, πραγματοποιήθηκε ἐκδήλωση γιά τούς γονεῖς καί ἐκπαιδευτικούς, μέ ὁμιλητή τόν Πρωτοπρ. π. Ἀδαμάντιο Αὐγουστίδη, μέ θέμα «Ἡ ἀνατροφή τῶν ...γονέων». Ὁ Πρωτοπρεσβύτερος π. Ἀδαμάντιος Αὐγουστίδης εἶναι καθηγητής τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς Ἀθηνῶν καί Ψυχίατρος ὑπηρετεῖ τήν Ἐκκλησία καί τήν ἐπιστήμη του ἀπό διάφορες ἐπιτελικές θέσεις. Τήν ἐκδήλωση διοργάνωσε ἡ Ἐνορία τοῦ Ἁγίου Δημητρίου Ναυπάκτου, μέσα στήν γιορτινή ἀτμόσφαιρα τῆς πανήγυρης τοῦ Ἁγίου Δημητρίου, ἀλλά καί στά γενικότερα πλαίσια τῆς Σχολῆς Γονέων τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεώς μας, πού περιλαμβάνει σειρά ὁμιλιῶν πού θά πραγματοποιηθοῦν φέτος καί ἀπευθύνονται κυρίως στούς γονεῖς γιά νά τούς βοηθήση στό ἔργο τῆς διαπαιδαγώγησης τῶν παιδιῶν καί τῶν νέων.
Ὁ π. Ἀδαμάντιος εἶπε ὅτι οἱ γονεῖς δέν γίνονται γονεῖς ἀκούοντας ἁπλῶς κάποια μαθήματα, ἀλλά ἀνατρέφονται γιά νά γίνουν καί αὐτοί γονεῖς. Καί ἡ ἀνατροφή τους αὐτή ἀρχίζει ἐκ κοιλίας μητρός τους, ἀπό τίς προσδοκίες πού εἶχαν οἱ δικοί τους γονεῖς, πρίν ἀκόμη τούς φέρουν στόν κόσμο. Στήν συνέχεια λαμβάνουν ἀνατροφή καί ἐπηρεάζονται ἀπό πολλά πρόσωπα, τά ὁποῖα διέκρινε σέ δύο κατηγορίες, τούς φυσικούς γονεῖς καί τούς θεσμικούς γονεῖς, πού εἶναι οἱ συγγενεῖς, οἱ ἐκπαιδευτικοί, τά μέσα ψυχαγωγίας καί ἐνημέρωσης ἡ Ἐκκλησίακ.λπ. Ὑπογράμμισε δέ ὅτι μεῖζον θέμα τῆς ἐποχῆς μας εἶναι πῶς ἀνατρέφουμε, ὡς κοινωνία, τούς αὐριανούς γονεῖς. Γι' αὐτό πρέπει νά προσέξουμε τά στοιχεῖα πού ἀποτελοῦν τήν ταυτότητά μας καί νά μετανοοῦμε γιά ὅσα λάθη κάνουμε στόν τομέα τῆς εὐθύνης μας. Κατά τήν συζήτηση ἀπάντησε σέ πολλά ἐρωτήματα, ὅπως γιά τήν κακοποίηση τῶν παιδιῶν, γιά τήν ἀντίθεση μεταξύ παραδείγματος φυσικῶν γονέων καί παραδείγματος διαφόρων θεσμικῶν γονέων, γιά ποιό λόγο γίνεται ἡ ἀγωγή, πῶς μεταφέρονται οἱ ἐπιρροές ἀπό γενιά σέ γενιά καί πῶς μπορεῖ νά σταματήση ἡ μετάδοση ἀπό γενιά σέ γενιά τῶν τραυματικῶν ἐμπειριῶν, τί γίνεται μέ τά «ὑπερπροστατευτικά παιδιά», ποιός πρέπει νά εἶναι ὁ χαρακτήρας τοῦ μαθήματος τῶν Θρησκευτικῶν, περί τοῦ χάσματος τῶν γενεῶν κλπ.
Ὁ Σεβασμιώτατος κ. Ἱερόθεος κλείνοντας τήν ἐκδήλωση, διαπίστωσε τήν ἐπιτυχία της καί τήν ὠφέλεια γιά τούς ἀκροατές, ἀπό τήν συμμετοχή τοῦ κόσμου καί ἀπό τίς πολλές ἐρωτήσεις, εὐχαρίστησε τόν π. Ἀδαμάντιο γιά τήν ἀνταπόκριση καί τόν κόπο, ἀλλά καί γιά τήν πολύχρονια συνεργασία σέ διάφορα ζητήματα μέ τόν ἴδιο καί τήν Ἱερά Μητρόπολη Ναυπάκτου. Ἐπήνεσε τήν Ἐνορία γιά τήν προσπάθεια καί τήν καλή ἀρχή στίς ἐκδηλώσεις τῆς Σχολῆς Γονέων τῆς Ἱ. Μητροπόλεως. Στό τέλος προσφέρθηκε δεξίωση στούς συμμετέχοντες ἀπό τά μέλη τοῦ Συνδέσμου Ἀγάπης τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ.
- Προβολές: 3198