Γράφτηκε στις .

Ἀπὸ τὸ Ἁγιολόγιο τοῦ μηνός: Μάρτυρες Ἕρμυλος καί Στρατόνικος, 13 Ἰανουαρίου

Μάρτυρες Ἕρμυλος καί Στρατόνικος, 13 ἸανουαρίουΟἱ ἅγιοι Ἕρμυλος καί Στρατόνικος ἔζησαν στά χρόνια τοῦ αὐτοκράτορα Λικίνιου (308-322 μ.Χ.), ὁ ὁποῖος γιά νά εὐχαριστήση τούς εἰδωλολάτρες πού ἀντιπαθοῦσαν τόν Μέγα Κωνσταντῖνο διέταξε διωγμό ἐναντίον τῆς Ἐκκλησίας καί τῶν μελῶν της. Ἔκλεισε καί γκρέμισε Ἱερούς Ναούς καί θανάτωσε πολλούς Χριστιανούς, ἀφοῦ πρῶτα τούς ὑπέβαλε σέ σκληρά καί ἀπάνθρωπα βασανιστήρια. Ὁ Διάκονος Ἕρμυλος διαμαρτυρήθηκε γιά τήν ἐξόντωση τόσων ἀθώων ἀνθρώπων, οἱ ὁποῖοι ἦσαν καθ’ ὅλα ἔντιμοι καί νομοταγεῖς πολίτες. Ὅπως ἦταν φυσικό, συνελήφθη, βασανίσθηκε σκληρά καί γεμάτος πληγές ρίφθηκε στήν φυλακή. Μέσα στήν φυλακή προσευχόταν καί ἔψαλλε ὕμνους δοξολογίας στόν Θεό, καί ἦταν εἰρηνικός καί γαλήνιος, ἀφοῦ ἦταν «πλήρης Πνεύματος Ἁγίου». Ἐπειδή παρέμεινε σταθερός στήν πίστη του, ἀλλά καί ἀλώβητος, ὑπεβλήθη σέ νέα σκληρότερα βασανιστήρια. Ἐκεῖ κοντά του ἦταν καί ἕνας στενός φίλος του, ὁ Στρατόνικος, ὁ ὁποῖος βλέποντας τό μαρτύριο τοῦ φίλου του δάκρυσε. Μόλις τόν εἶδαν οἱ δήμιοι νά δακρύζη τόν βασάνισαν. Ἔδωσε καί αὐτός τήν ὁμολογία τῆς πίστεώς του, καί στήν συνέχεια θανάτωσαν καί τούς δύο μαζί. Ἔτσι, ἀξιώθηκαν ἀπό κοινοῦ νά λάβουν τό ἀμάραντο στεφάνι τοῦ μαρτυρίου.

Ὁ βίος καί ἡ πολιτεία τους μᾶς δίνουν τήν ἀφορμή νά τονίσουμε τά ἀκόλουθα:

Ἡ ἀληθινή φιλία εἶναι ὄντως ἱερό πράγμα. Ἑτυμολογικά ἡ λέξη φιλία σημαίνει, ἀγάπη, εὐμένεια, εὔνοια. Φιλῶ σημαίνει ἀγαπῶ, καί ἡ λέξη φίλος «δηλώνει αὐτόν πού ἀγαπᾶ καί ἐπιδιώκει τήν ἐξασφάλιση τῆς εἰρήνης». Στήν Ἁγία Γραφή ἀναφέρεται τό ρῆμα φιλῶ, καθώς καί τό οὐσιαστικό φιλία. Ὅταν ὁ Χριστός δάκρυσε γιά τόν θάνατο τοῦ φίλου του Λαζάρου, παρά τό ὅτι ἐπρόκειτο μετά ἀπό λίγο νά τόν ἀναστήση, οἱ Ἑβραῖοι εἶπαν «ἴδε πῶς ἐφίλει αὐτόν» (Ἰω. ια΄, 36). Μέ τόν τρόπο αὐτόν ὁ Χριστός ἔδειξε ὅτι εἶναι καί τέλειος ἄνθρωπος, ἀλλά ἐπίσης φανέρωσε καί τό πόσο ἀγαποῦσε τόν φίλο του. Ἐπίσης, μέ τό οὐσιαστικό φίλος ὁ Χριστός καθόρισε τήν σχέση Του μέ τούς Μαθητές καί Ἀποστόλους Του, τούς ὁποίους ὀνομάζει φίλους. Δέν τούς ἀποκαλεῖ δούλους, ἐπειδή ὁ δοῦλος δέν γνωρίζει τί ποιεῖ ὁ Κύριός του, ἀφοῦ τήν ἐποχή ἐκείνη οἱ δοῦλοι ἐθωροῦντο ὡς ἀντικείμενα καί ὄχι ὡς ἄνθρωποι. Ἀποτελοῦσαν περιουσιακά στοιχεῖα τῶν κυρίων τους, οἱ ὁποῖοι μποροῦσαν νά τούς μεταχειρισθοῦν ὅπως θέλουν, καί ἀνά πᾶσαν στιγμή νά τούς θανατώσουν, χωρίς νά εἶναι ὑποχρεωμένοι νά δώσουν λόγο γι’ αὐτήν τήν πράξη τους. Φίλοι δέ ἀληθινοί τοῦ Χριστοῦ εἶναι ὅσοι τόν ἀγαποῦν καί τηροῦν τίς ἐντολές Του. Ἄλλωστε, ἀληθινός φίλος εἶναι αὐτός πού εἶναι ἀνοικτός στούς φίλους του, μοιράζεται μέ αὐτούς τίς λύπες του καί τίς χαρές του καί ἀκόμη εἶναι ἕτοιμος νά θυσιασθῆ γι’ αὐτούς. Στό κατά Ἰωάννην Εὐαγγέλιον γράφεται ὅτι ὁ Χριστός εἶπε στούς Μαθητές Του: «Δέν ἔχει κανείς μεγαλύτερη ἀγάπη ἀπό αὐτήν, ἀπό τό νά θυσιάση τήν ζωή του γιά τούς φίλους του. Σεῖς εἶσθε φίλοι μου, ἐάν κάνετε ὅσα ἐγώ σᾶς παραγγέλλω. Δέν σᾶς ὀνομάζω πλέον δούλους, διότι ὁ δοῦλος δέν γνωρίζει τί κάνει ὁ Κύριός του, ἀλλά σᾶς ὠνόμασα φίλους, διότι ὅλα ὅσα ἄκουσα ἀπό τόν Πατέρα μου, σᾶς τά ἐγνώρισα» (Ἰω. ιε΄, 13-15).

Ἡ φιλία γιά νά ἀναπτυχθῆ πρέπει νά ὑπάρχη ἀνταπόκριση καί ἀπό τόν ἄλλον ἄνθρωπο, σέ ἀντίθεση μέ τήν ἀγάπη, ἡ ὁποία μπορεῖ νά ὑπάρξη καί χωρίς τήν συμβολή τῶν ἄλλων. Δηλαδή, ἡ ἀγάπη θέλει ἕναν, ἐνῶ ἡ φιλία θέλει περισσότερους ἀπό ἕναν. Μέ ἄλλα λόγια, μπορεῖ κανείς νά ἀγαπᾶ καί ὅταν δέν ἀγαπᾶται, ἐνῶ γιά νά εἶναι φίλος μέ κάποιον θά πρέπει νά τό θέλη καί ἐκεῖνος. Χαρακτηριστικά γνωρίσματα τῆς ἀληθινῆς φιλίας εἶναι ἡ ἀνοχή μέ ἀγάπη, ἡ ἀλληλοκατανόηση καί ἡ συγχωρητικότητα. Αὐτό σημαίνει ὅτι, ἐάν ἀπό ἀνθρώπινη ἀδυναμία συμβῆ κάποια παρεξήγηση μεταξύ δύο φίλων, τότε σπεύδουν ἀμέσως καί οἱ δύο γιά νά διορθώσουν τά πράγματα καί νά κρατήσουν ζωντανή τήν φιλία τους.

Ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Σιναΐτης, ὁ συγγραφέας τῆς Κλίμακος, ὅταν προτρέπη τούς μοναχούς, καί γενικότερα ὅλους τούς Χριστιανούς, νά ἀγαπήσουν τόν Θεό, τούς ὑποδεικνύει καί τόν τρόπο, λέγοντάς τους ὅτι θά πρέπει νά ἀγαποῦν τόν Θεό, ὅπως ἀγαποῦν καί σέβονται τούς φίλους τους. Γράφει: «Ἄς ἀγαπήσουμε τόν Κύριον, ὅπως ἀγαποῦμε καί σεβόμεθα τούς φίλους μας. Εἶδα πολλές φορές ἀνθρώπους πού ἐλύπησαν τόν Θεόν καί δέν ἀνησύχησαν καθόλου γι’ αὐτό. Ὅταν ὅμως συνέβη νά πικράνουν ἀγαπητά τους πρόσωπα, ἔστω καί σέ κάτι μικρό, ἔκαναν τό πᾶν, ἐχρησιμοποίησαν κάθε τέχνασμα, ἐσκέφθηκαν κάθε τρόπο, ὑπεβλήθησαν σέ κάθε θλίψη, ὡμολόγησαν τό σφάλμα τους, καί παρεκάλεσαν εἴτε αὐτοπροσώπως εἴτε μέ φίλους εἴτε μέ δῶρα, προκειμένου νά ἀποκαταστήσουν τήν πρώτη ἀγάπη τους». Ἐπίσης, ὁ ἅγιος προτρέπει τούς πιστούς νά ἀποκτήσουν φιλία μέ τούς ἀγγέλους, γιά νά τούς βοηθοῦν στήν ἀρετή, ἀλλά καί γιά νά τούς ἔχουν συμπαραστάτες τήν ὥρα τῆς ἐξόδου τους ἀπό τόν παρόντα πρόσκαιρο βίο. Γράφει: «Εἶναι καλό νά ἀποκτήσης φίλους τούς «νοερούς» φίλους (τούς ἀγγέλους), διότι κανείς ἄλλος δέν μᾶς βοηθᾶ τόσο πολύ στήν ἀρετή». Καί σέ ἄλλο σημεῖο τονίζει: «Ὡς φίλους (ἔχε) τίς ἅγιες ἀγγελικές δυνάμεις, οἱ ὁποῖες μποροῦν νά σέ βοηθήσουν τήν ὥρα τοῦ θανάτου σου, ἐφ’ ὅσον γίνουν φίλοι σου». Καί ὁ ἅγιος Παΐσιος ὁ Ἁγιορείτης προέτρεπε τούς πιστούς νά ἀποκτήσουν φιλία μέ τούς ἁγίους καί τούς ἀγγέλους. Καί ὅταν ἐρωτήθηκε ἀπό κάποιον συνομιλητή του γιά τό πῶς θά μπορέση νά πλησιάση καί νά γνωρίση τούς ἁγίους, ὁ ἅγιος Παΐσιος τοῦ ἀπάντησε: «Δῶσε τους τήν διεύθυνσή σου, -ὁδό καί ἀριθμό- καί θά ἔρθουν νά σέ βροῦν αὐτοί. Καί δείχνοντάς του τό κοσμοσχοίνι τοῦ εἶπε ὅτι κάθε κόμπος του εἶναι ἡ διεύθυνσή σου καί ὁ ἀριθμός σου. Δηλαδή, νά προσεύχεσαι σέ αὐτούς καί αὐτοί θά ἔλθουν κοντά σου». Καί σέ ἄλλη περίπτωση εἶπε ὅτι γιά νά ἀποκτήσουμε φιλία μέ τόν Χριστό, τήν Θεοτόκο καί τούς Ἁγίους πρέπει νά συντονίσουμε τήν πνευματική μας κεραία, οὕτως ὥστε νά ἐκπέμπη στό ἴδιο μῆκος κύματος. Καί τονίζει ὅτι «τό μῆκος κύματος στό ὁποῖο ἐκπέμπουν οἱ ἅγιοι εἶναι ἡ ταπείνωση καί ἡ ἀγάπη».

Ἡ φιλία στήν αὐθεντική της μορφή εἶναι ἀγάπη ἀνιδιοτελής, ἀρχοντική, θυσιαστική. Καί ὅταν ὑπάρχη, ἀποτελεῖ πραγματικό πλοῦτο.

ΑΓΙΟΛΟΓΙΟ