Skip to main content

Γεγονὸς καὶ Σχόλιο: Ἡ ἐπέτειος τοῦ Μάη τοῦ ’68

Πρίν πενήντα χρόνια, τό ἔτος 1968, ὁ μήνας Μάϊος σημαδεύτηκε ἀπό μιά μεγάλη ἐπαναστατική κίνηση τῆς νεολαίας στό Παρίσι καί γενικά στήν Γαλλία, γιά τήν ὁποία διατυπώθηκαν πολλές ἑρμηνεῖες καί ἔγιναν ἀναλύσεις, ὅλο αὐτό τό διάστημα πού πέρασε ἀπό τότε. Κατά καιρούς διάβασα πολλές ἀναλύσεις γιά τό ἐκρηκτικό αὐτό φαινόμενο.

Τά συνθήματα τῆς νεολαίας τῆς ἐποχῆς ἐκείνης ἦταν ἐκρηκτικά, ὅπως διατυπώνονταν ἀπό τούς νέους. Μερικά ἀπό αὐτά ἦταν: «Ἀπαγορεύεται τό ἀπαγορεύεται», «ἡ φαντασία στήν ἐξουσία», «κάτω ἀπό τό πλακόστρωτο εἶναι ἡ παραλία», «ὁ λόγος εἶναι βόμβα Μολότοφ», «μιλᾶτε στούς γείτονες, κατεβάστε ἰδέες», «καταναλώνετε περισσότερο, ζῆτε λιγότερο», «τελικά θά σκάσετε ὅλοι ἀπό τήν καλοπέραση», «ἀρνούμαστε ἕναν κόσμο, ὅπου ἡ βεβαιότητα ὅτι δέν θά πεθάνουμε ἀπό τήν πείνα ἀνταλλάσσεται μέ τόν κίνδυνο νά σβήσουμε ἀπό ἀνία» καί ἄλλα.

Μέ τήν εὐκαιρία τῶν πενήντα ἐτῶν ἀπό τήν ἐπανάσταση ἐκείνη πού ἔχει χαρακτηρισθῆ ὡς «Μάης τοῦ ’68», ἔγιναν πολλά ἀφιερώματα στίς ἐφημερίδες καί τά περιοδικά. Θά ἀναφερθῶ σέ δύο δημοσιεύματα ἀπό τό Βῆμα (Νέες ἐποχές) (Κυριακή 6 Μαΐου 2018).

Τό πρῶτο εἶναι ἕνα κείμενο τῆς Ἔφης Γαζῆ, καθηγήτριας τῆς Ἱστορίας στό Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, στό ὁποῖο κάνει μιά ἀνατομία-παρουσίαση αὐτοῦ τοῦ γεγονότος. Κάνει λόγο γιά «μιά θυελλώδη ἐποχή μέ ξεχωριστή θέση στήν ἱστορία τοῦ ὕστερου εἰκοστοῦ αἰώνα καί μοναδικό ἀποτύπωμα στόν ψυχισμό καί στή διανοητική καί πολιτική συγκρότηση τῆς γενιᾶς πού τό δημιούργησε». Γράφει γιά «μιά ἀνοιξιάτικη θύελλα», γιά μιά «ἐκρηκτική κοινωνική καί νεανική ἐνέργεια πού πλημμύρισε τή Γαλλία -κυρίως τό Παρίσι-», γιά «ἀμφισβήτηση τῶν παγιωμένων κοινωνικῶν ρόλων καί τοῦ κοινωνικοῦ συντηρητισμοῦ», γιά τήν ἀνάδυση μιᾶς τάσης «ἀνατροπῆς ἐξουσιαστικῶν ρόλων καί δομῶν», γιά «νεανική ἐνέργεια, πού ἀκόμα ξεχειλίζει ἔπειτα ἀπό πενήντα χρόνια» κ.ἄ.

Τό δεύτερο κείμενο ἀναφέρεται στόν κοινωνιολόγο Ζάν-Πιέρ λε Γκόφ «ὁ ὁποῖος σέ σχετικό βιβλίο του χαρακτηρίζει αὐτήν τήν κίνηση ὡς «μιά κρίση τοῦ μοντερνισμοῦ καί τήν ἔλευση τοῦ ἔφηβου λαοῦ».

Στό κείμενό του γράφεται ὅτι ἡ δεκαετία τοῦ 1950 ἦταν μιά δεκαετία στήν ὁποία κυριάρχησε ἡ παραδοσιακή κοινωνία, ὅπως ἐκεῖνος τήν ἔζησε σέ ἕνα χωριό τῆς Νορμανδίας, κατά τήν ὁποία «ἡ ὕπαρξη ἦταν μιά θεία λειτουργία. Τό σχολεῖο, ἡ ἐργασία στά χωράφια, ἡ σούπα, ἡ προσευχή τό βράδυ, ἡ προστασία τοῦ φύλακα ἀγγέλου». Ἀπό τήν ἐποχή ἐκείνη ἕνας ὁλόκληρος κόσμος ἀφήνεται πίσω καί παρατηρεῖται ἡ γέννηση ἑνός «ἔφηβου λαοῦ». Ὁ κόσμος εἰσέρχεται στήν ἀταξία μιᾶς κοινωνίας πού δέν εἶναι πιά παραδοσιακή, ἀλλά δέν ἔχει μπεῖ ἀκόμη στόν μοντερνισμό».

Στήν συνέχεια ἐπισημαίνει ὅτι ἀπό τότε «ὁ ἔφηβος λαός ἔχει πάρει κιλά, ἔχει κάνει ρυτίδες, ἔχει χάσει τά μαλλιά καί τίς αὐταπάτες του, ἀλλά συνεχίζει νά μή δέχεται νά γίνει ἐνήλικας. Ἡ Γαλλία τοῦ παρελθόντος ἔχει φύγει, ἡ Γαλλία τοῦ σήμερα ψάχνεται ἀκόμη».

Φαίνεται ὅτι οἱ κοινωνικές ἐπαναστάσεις ὁμοιάζουν μέ τίς ἐαρινές μπόρες, εἶναι δυνατές, ἀλλά προσωρινές. Ὅμως, χρειαζόμαστε μιά ἄλλη διαρκῆ ἐπανάσταση, πού νά μή σταματᾶ ποτέ, μιά ἐπανάσταση ἐναντίον κάθε ποικιλόμορφου κατεστημένου, χρειαζόμαστε ἕναν πόθο, μιά νεανική ὁρμή, μιά «νηφάλια μέθη» γιά τήν συνάντηση μέ τόν ἀρχηγό τῆς ζωῆς πού «νεοποιεῖ τούς γηγενεῖς».

Ν.Ι.

ΓΕΓΟΝΟΣ ΚΑΙ ΣΧΟΛΙΟ

  • Προβολές: 2172