Φιλοκαλικές Σελίδες - «Ταξείδιον διά τούς οὐρανούς»

περί τοῦ Ἁγιορείτου πνευματικοῦ Χαρίτωνος

Ἡ «Φιλοκαλική Ἀναγέννηση» τοῦ ΙΗ΄ αἰῶνος, ἡ ἀναζωογόνηση δηλαδή τοῦ Χριστιανικοῦ καί ἰδιαιτέρως τοῦ Μοναχικοῦ βίου ἀπό τά πλούσια νάματα τῆς Ὀρθοδόξου Θεολογίας, ὁμοιάζει μέ ἕναν ἰσχυρό πνευματικό σεισμό πού ἀνακίνησε τίς στάσιμες θεολογικές πλάκες τοῦ Ἐκκλησιαστικοῦ πληρώματος καί ἐνεργοποίησε τά ἐν πολλοῖς ἀνενεργά Προφητικά, Ἀποστολικά καί Πατερικά ρήγματα.

Τῶν ἰσχυρῶν σεισμῶν συνήθως προηγεῖται μία προσεισμική καί ἕπεται μία ἔντονη μετασεισμική ἀκολουθία. Ἔτσι στήν προσεισμική ἀκολουθία τοῦ παρόντος σεισμοῦ περιλαμβάνονται ἅγιοι ὅπως ὁ ὅσιος Ἀκάκιος ὁ Καυσοκαλυβίτης καί ὁ ἱερομάρτυς Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός, καθώς καί ὁ ὁσιακῆς βιοτῆς καί μεγίστης συμβολῆς στά "Φιλοκαλικά" δρώμενα, ἱερομόναχος Διονύσιος ὁ Ζαγοραῖος. Ἀντίστοιχα στήν ἔντονη Ἁγιορειτική μετασεισμική ἀκολουθία ἐντάσσονται μοναχοί, ἱερομόναχοι καί ἐπίσκοποι πού φθάνουν μέχρι καί τίς ἡμέρες μας, ὅπως γιά παράδειγμα ὁ "Ἀνώνυμος Ἡσυχαστής", συγγραφέας τῆς «Νηπτικῆς Θεωρίας», ὁ περίφημος ἀσκητής τοῦ Ἄθω Χατζη-Γεώργης καί ἄλλοι γνωστοί ἀλλά καί ἀκόμα περισσότεροι ἄγνωστοι Ἀθωνίτες ἀσκητές. Μία ἐναργή εἰκόνα τοῦ "Φιλοκαλικοῦ μετασεισμοῦ" βλέπουμε στό βιβλίο τοῦ Καρουλιώτη ἱερομονάχου Ἀντωνίου «Ἀθωνίτες Ἀσκητές τοῦ ΙΘ΄ αἰῶνος».

Ἕνας ἰσχυρός μετασεισμός τῆς «Φιλοκαλικῆς Ἀναγεννήσεως» εἶναι καί ὁ περίφημος πνευματικός τοῦ Σπηλαίου τοῦ ἁγίου Ἀθανασίου τοῦ Ἀθωνίτου, ἱερομόναχος Χαρίτων.

Ὁ παπα-Χαρίτων «γεννήθηκε στήν περιοχή τῶν Τρικάλων Θεσσαλίας τό 1836, ἀπό πατέρα ἱερέα, ἀπό τόν ὁποῖο ἐμπνεύσθηκε τή μεγάλη του ἀγάπη στή θεία λατρεία. Γιά θρανίο του εἶχε τό ἀναλόγιο τῶν ἐκκλησιῶν, γιά ἀναγνωστικό του τό Μέγα Ὡρολόγιον, γιά μουσικό ὄργανο τό Ψαλτήρι, γιά τραγούδια τούς βυζαντινούς ὕμνους, γιά πρότυπα τούς ἁγίους». «Ἦτο σεβαστός εἰς τήν θεωρίαν καί λίαν πεπαιδευμένος καί ἔμπειρος τῆς θείας Γραφῆς. Τό γένειόν του ἦτο κατάλευκον καί μακρύ ἕως τήν ὀσφύν του καί ἐνάρετος πολύ... Ὁ θάνατος αὐτοῦ ἐλύπησεν πάντας τούς Μοναχούς Ἁγιορείτας, διότι εἶχον αὐτόν πνευματικόν τους πατέρα».

Πρόκειται γιά ἕναν μεγάλο ἡσυχαστή-ἀσκητή τοῦ περασμένου αἰῶνος προικισμένο μέ πολλά πνευματικά χαρίσματα, κυρίως ὅμως μέ τήν διάκριση ἡ ὁποία κατά τόν ἅγιο Ἰωάννη τόν Σιναΐτη εἶναι· «ἡ τοῦ θείου θελήματος ἀσφαλής κατάληψις ἐν παντί καιρῷ, καί τόπῳ, καί πράγματι, ἥτις ἐνυπάρχει μόνοις τοῖς καθαροῖς τῇ καρδίᾳ, καί τῷ σώματι, καί τῷ στόματι» (Λόγος Κϛ΄).

Ὁ πνευματικός Χαρίτων καί ἡ συνοδεία του ζοῦσε ἀθόρυβα, κρυφά. «Τό τυπικό τους ἦταν ἀσκητικό καί ἡσυχαστικό. Ἔτρωγαν μία φορά τήν ἡμέρα ἀλάδωτο. Τό συνηθισμένο τους φαγητό ἦταν φασουλόζουμο μέ παξιμάδι... Κάθε πρωΐ ξυπνοῦσαν στίς 5.30΄ μέ τό ἁγιορείτικο· περίπου μισή ὥρα πρίν τό μεσονύκτιον. Ἀφοῦ ἔκαναν τόν κανόνα τους στά κελλιά τους, μετά διάβαζαν τήν ἀκολουθία τους ὅλοι μαζί στήν ἐκκλησία καί ἔπειτα γινόταν ἡ θεία Λειτουργία. Τά ἔλεγαν ὅλα ψαλτικά. Ὅλον τόν χρόνο ἔκαναν τό Μεγάλο Ἀπόδειπνο».

Ὁ πρώην Λεοντουπόλεως Σωφρόνιος Εὐστρατιάδης γράφει περί αὐτοῦ: «Ὑπῆρξε ὁ ἀοίδιμος εἰς ἄκρον ἀσκητικός καί ἐμπειρότατος πνευματικός, μοναδικός ἐν τοῖς καθ' ἡμᾶς χρόνοις τυγχάνων ἐν Ἁγίῳ Ὄρει τῶν ψυχῶν θεραπευτής καί ταμεῖον πάσης θεολογικῆς γνώσεως».

Πράγματι, ὁ ἱερομόναχος Χαρίτων μέ τήν χρόνια ἐνασχόλησή του μέ τά θεολογικά καί νηπτικά κείμενα τῶν Πατέρων ἀπέκτησε μεγάλη «θεολογική γνώση», ἡ ὁποία γνώση συνδυαζόμενη μέ τήν ἔντονη ἐσωτερική καί τήν ἥσυχη ἐξωτερική ζωή του τόν ἔκανε ἕναν φωτεινό λύχνο πού τέθηκε «ἐπί τήν λυχνίαν ἵνα λάμπῃ πᾶσι τοῖς ἐν τῇ οἰκίᾳ».

Στή συνέχεια θά παραθέσουμε τήν αὐτοβιογραφία τοῦ πνευματικοῦ Χαρίτωνος. Προέρχεται ἀπό ἀκαταλογογράφητο αὐτόγραφό του, φυλασσόμενο στήν βιβλιοθήκη τῆς ἱερᾶς Σκήτεως Καυσοκαλυβίων Ἁγίου Ὄρους. Ἐδῶ ἀντιγράφουμε ἀπό τήν πολύτιμη μονογραφία περί τοῦ παπα-Χαρίτωνος, συγγραφεῖσα ὑπό τοῦ ὁσιολογιωτάτου μοναχοῦ Παταπίου Καυσοκαλυβίτου μέ τίτλο «Χαρίτων ὁ Πνευματικός, Βίος καί ἔργα», ἔκδ. «Βρυέννιος», Θεσ/νίκη 2003.

Γράφει ὁ πνευματικός Χαρίτων:

«Ἐγεννήθην τῇ 14 Δεκεμβρίου τοῦ ἔτους 1836, ἐν τῷ χωρίῳ ὀνόματι Μεγάλον Μέρτσιον, πλησίον τῶν Τρικκάλων τῆς Θεσσαλίας κείμενον τοῦτο. Οἱ γονεῖς μου ὀνομάζοντο Παναγιώτης ἱερεύς καί Εὐαγγελία. Τό ἐπώνυμό μου Παπαγεωργόπουλος· τό δέ χριστιανικόν μου ὄνομα ὀνομαζόμην Χαραλάμπης Παπαγεωργόπουλος. Διῆλθον τά δημοτικά καί Ἑλληνικά γράμματα ἐν Τρικκάλοις ἀπό τοῦ 1844 μέχρι τό 1852 ἔτος. Κατόπιν μετέβηκα εἰς τάς Μονάς τῶν Μετεώρων τό 1854, ποθῶν τόν Μοναχικόν βίον.

Μετά δέ καιρόν πιά ἀνεχώρησα ἐκεῖθεν καί μετέβην εἰς τό Ἅγιον Ὄρος τοῦ Ἄθωνος τό ἔτος 1857 καί ἐγενόμην μοναχός ῥασαφῆ «ῥασοφόρος» τό ἔτος 1862, ὀνομασθείς Χαρίτων Μοναχός καί τῷ 1864 εὑρισκόμην ἐν τῇ Μικρᾷ Ἁγίᾳ Ἄννῃ τοῦ Ἄθω ἐργαζόμενος τήν ἀντιγραφήν τῆς καλλιγραφίας τῶν Ἀκολουθιῶν καί Βίων πάντων τῶν ἑορταζομένων ἁγίων τῆς Ἐκκλησίας. Τό δέ ἔτος 1865 ἀνεχώρησα ἐκ τοῦ Ἁγίου Ὄρους Ἄθω καί μετέβηκα, χάριν προσκυνήσεως εἰς τούς Ἁγίους Τόπους τῆς Ἱερουσαλήμ. Καί περιελθών ὅλους τούς ἁγίους τόπους, μετέβηκα καί ἐμόνασα ὡς Μοναχός εἰς τήν Ἱεράν Μονήν τοῦ Σιναίου Ὄρους. Καί ἐκεῖ ἐν τῇ Μονῇ ταύτῃ ἐγενόμην Σταυροφόρος, ἀφήσας τό ἴδιόν μου ὄνομα καί διέμεινα ἐν αὐτῇ πέντε χρόνους. Διῆλθον πάντα τά βιβλία τῆς Μονῆς αὐτῆς εἰς θείαν μελέτην καί ψυχικήν ὠφέλειαν.

Τό 1867 ἔτος εὑρισκόμην ἐν τῷ Μετοχίῳ τῆς Μονῆς Σιναίου ἐν τῷ Καταγίῳ τῆς Ζουβανίας ἐν Καΐρῳ τόν Μάρτιον μῆνα, ἐργαζόμενος ἐν εὐκαιρίᾳ τήν εἰρημένην συνήθη καλλιγραφίαν τῶν Βίων καί ἀκολουθιῶν τῶν ἁγίων.

Τό ἔτος 1865 μήν Αὔγουστος, εὑρισκόμην ἐν τῇ Μονῇ τοῦ Σιναίου Ὄρους. Ἐκεῖ ἔγραψα τήν ἀκολουθίαν τοῦ ἁγίου Ἀλεξίου τοῦ Ἀνθρώπου τοῦ Θεοῦ καί πολλά ἄλλα βιβλία ἁγίων.

Τό 1870 ἦλθον ἀπό τοῦ Σιναίου Ὄρους καί ἀπό τῆς Ἱερουσαλήμ καί κατώκησα εἰς τήν Σκήτην τοῦ Ἁγίου Βασιλείου, ἐν τοῖς ὁρίοις τῆς Μονῆς Μεγίστης Λαύρας τοῦ Ὁσίου Ἀθανασίου ἐν τῷ ἁγίῳ Ὄρει τοῦ Ἄθωνος ἔχων μικράν Καλύβην ἄνευ Ναοῦ κειμένη πρός Βορρᾶν καί ἄνωθεν τῆς Καλύβης τῶν Εἰσοδίων τῆς Θεοτόκου, πάντοτε ἐργαζόμενος τήν καλλιγραφίαν καί ἀντιγραφήν ἀκολουθιῶν τῶν Ἁγίων· καί τό 1871 ἔτος ἤμην εἰς τό ἴδιον αὐτό μέρος.

Τό δέ ἔτος 1872 ἀνεχώρησα ἐκεῖθεν καί ἦλθον εἰς τό κελλίον τόν Ἅγιον Νεῖλον ἐν ᾧ ἔγινα καί Μεγαλόσχημος μοναχός καί Ἱερεύς παρά τοῦ ἐκεῖ μονάζοντος γέροντος Ἱεροθέου Μοναχοῦ τοῦ Πατμίου Ξενοφωντινοῦ πρώην.

Τό 1873 ἔτος ἦλθον εἰς τό Ἱερόν Κοινόβιον τῆς Μονῆς Κωνσταμονίτου καί τό 1875 τῆ αἰτήσει καί φροντίδι τῆς ἲδιας αὐτῆς Μονῆς ἔγινα καί πνευματικός ὑπό ἀρχιερέως καί ἔμεινα ἐκεῖ ἐν τῇ Μονῇ ταύτῃ ὡς κοινοβιάτης μέχρι τοῦ 1877. Καί ἐκεῖθεν ἀναχωρήσας ἦλθον καί ἔμεινα ἐν τῷ κελλίῳ Ἁγίῳ Δημητρίῳ Κερασίας (τῆς Μονῆς Λαύρας Ἄθω) παρά τῷ ἐκεῖ γέροντι Χατζῆ Γεωργίῳ ἕως τοῦ ἔτους 1880 Νοεμβρίου 25.

Ἔπειτα ἠγόρασα ὀσπήτιον εἰς τόν Ἅγιον Βασίλειον Σκήτην καί κατώκησα ἐκεῖ 7 ἔτη. Τό ὀσπήτιον τοῦτο κεῖται πρός Β. καί ἄνωθεν τῆς καλύβης τῶν Εἰσοδίων τῆς Θεοτόκου μέχρι σήμερον ἄνευ ναϋδρίου καί ὕδατος ὑετίου.

Τό ἑπόμενον δέ ἔτος 1881 λήγοντος τοῦ Ἰουλίου μηνός ἐπῆρα τόν Κοσμᾶν διά ὑποτακτικόν μου, ὀνόματι λαϊκός Κωνσταντῖνος Ἰωάν. Ῥενιέρης ἐτῶν τῆς ἡλικίας του 24 καταγόμενος ἐκ τοῦ χωρίου Ὑστέρνια τοῦ Δήμου Πανόρμου τῆς ἐπαρχίας καί νήσου Τήνου τῶν Κυκλάδων. Καί τό ἄλλο ἔτος 1882, Μαρτίου 25 τοῦ Εὐαγγελισμοῦ οὔσης καί τῆς Μεγάλης Πέμπτης, ἐκούρευσα αὐτόν Καλόγηρον Μεγαλόσχημον, ὀνομάσας αὐτόν Κοσμᾶν Μοναχόν, ἐν τῇ ἐκκλησίᾳ τῶν Εἰσοδίων τῆς Θεοτόκου ἐγίνηκεν ἡ θεία ἱερουργία. Καί ἐμείναμεν εἰς τόν Ἃγιον Βασίλειον ἕως τοῦ 1887 ἔτους.

Ἐν ἔτει δέ 1887 Νοεμβρίου 30, ἀνεχώρησα ἀπό τόν Ἅγιον Βασίλειον Σκήτην καί κατώκησα εἰς τόν ἅγιον Ἀρτέμιον (πλησίον καί ἄνωθεν τοῦ Ἁγίου Νείλου κελλίου) ἐν ᾧ διέμεινα ἕως τοῦ ἔτους 1889 λήγοντος Ἀπριλίου.

Τέλος ἦλθον καί ἐκατοίκησα εἰς τό Σπήλαιον τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου τῆς Μεγίστης Λαύρας Μονῆς καί ἐκεῖ συνέγραψα καί ἀντέγραψα πλῆθος βιβλία μέ καθαράν καλλιγραφίαν.

Ἐν ἔτει δέ 1891 Δεκεμβρίου 25 τῶν Χριστουγέννων ἐχειροτόνησα τόν Κοσμᾶν ἱεροδιάκονον καί μετά ὀκτώ ἡμέρας τῇ πρώτῃ Ἰανουαρίου ἀρχομένου τοῦ ἔτους 1892 ἐχειροτόνησα αὐτόν ἱερέαν. Ἐγένοντο δέ αὗται αἱ δύο χειροτονίαι ἐν τῷ Καθολικῷ τῆς Μονῆς Μεγίστης Λαύρας τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου, παρά τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου Ἰωακείμ τοῦ Γ΄.

Τῷ αὐτῷ ἔτει 1892 λήγοντος τοῦ Ὀκτωβρίου μηνός ἔλαβον συνοδίαν τόν Δαμιανόν, ὀνόματι λαϊκός Γεώργιος Ἰωάννου Ῥενιέρης, αὐτάδελφος τοῦ παπᾶ Κοσμᾶ συνοδίας ἐκ τῆς νήσου Τήνου, χωρίον Ὑστέρνια, ἐτῶν 22 τῆς ἡλικίας του, τήν τέχνην λιθοξόος <μαρμαρογλύπτης>.

Τῷ δέ ἑπομένῳ ἔτει 1893 Νοεμβρίου πρώτη, ἐκούρευσα αὐτόν καλόγηρον Μεγαλόσχημον ὀνομάσας αὐτόν Δαμιανόν Μοναχόν, ἐν τῷ μνησθέν Σπηλαίῳ τοῦ Ἁγίου Ἀθανασιόυ. Ἱερεύς λειτουργός τῆς Καλογερικῆς ταύτης ἦτο ὁ παπα-Διονύσιος πνευματικός καί προηγούμενος ἐκ τοῦ καθίσματος Ἁγίου Κωνσταντίνου τῆς Μονῆς Λαύρας, καταγομένου ἐκ τῆς Θεσσαλίας. Ἐγένετο δέ συλλείτουργον.

Τῷ δέ 1894 ἔτει τῇ 9ῃ Ὀκτωβρίου ἐχειροτόνησα τόν Δαμιανόν αὐτόν ἱεροδιάκονον. Ἡ χειροτονία αὐτοῦ ἐγένετο ὑπό τοῦ Μητροπολίτου Θεσσαλονίκης Ἀθανασίου, ἐν τῷ Καθολικῷ τῆς Μονῆς Μεγίστης Λαύρας τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου ἐν Ἄθωνι.

Τῷ δέ 1898 τῇ δεκάτῃ Ὀκτωβρίου ἐκτύπησεν ὁ Δαμιανός οὗτος τήν ἀριστεράν του χεῖραν, γενόμενος ἀνίκανος καί τραυματίσθη εἰς τόν ἄγκωνα. Κατέβην οὗτος διά σύλλεξιν σαλιάγκων (κογχλίων τῆς ξηρᾶς) καί ἐν τῇ ὁδῷ μεταξύ τοῦ Σπηλαίου μας καί τοῦ κελλίου Γιαννακόπουλα, τόν ἐπλάκωσεν ἕνας βράχος ὀγκωδέστατος εἰς ὅλον τό σῶμα του, ὥστε μόνος του δέν ἠδύνατο νά ἐλευθερωθῇ καί ἔστειλα πρός βοήθειάν του τόν παπά Κοσμᾶν αὐταδελφόν του καί τόν ἐλευθέρωσεν καί τόν ἔβγαλε ἐκ τοῦ βράχου τούτου, τρέχων πλῆθος αἵματα ποταμηδόν ἐκ τῆς χειρός καί τοῦ ποδός του τό ἀριστερόν μέρος. Καί ἐπιζήσας οὗτος πολλά ἔτη ὡς ἀνίκανος πάσης προσωπικῆς ἐργασίας.

Τῷ δέ 1904 ἔτει παρέλαβα διά συνοδίαν μου ἕτερον ὑποτακτικόν τόν Ἀλέξιον Ἀνδρ. Κυριακόπουλον ῥάπτην, καταγόμενον ἐκ τῆς Στρεζόβης τῶν Καλαβρύτων τῆς Πελοποννήσου, τῇ 15 Ἰανουαρίου, ἐτῶν τῆς ἡλικίας του 24σάρων. Καί τό ἑπόμενον ἔτος 1905, Μαρτίου 25 τοῦ Εὐαγγελισμοῦ, ἐκούρευσα αὐτόν καλόγηρον Μεγαλόσχημον ὀνομάσας αὐτόν Ἀθανάσιον Μοναχόν, ἐργαζόμενος τήν ῥαπτικήν τῶν μοναχικῶν ἐνδυμάτων.

Τῷ αὐτῷ ἔτος 1905 τῇ 27 Ὀκτωβρίου κατά τό μεσονύκτιον ἐξημερώνοντας τοῦ ἁγίου Νέστορος, ἐγένετο ὁ μεγάλος σεισμός ἐν Ἁγίῳ Ὄρει καί πολλοί λίθοι ὀγκώδεις κατέρευσαν καί ἀπεκόπησαν ἐκ τοῦ ὑπεράνωθεν τοῦ Σπηλαίου βουνοῦ καί κατεστράφησαν ὅλαι αἱ στέγαι τῶν κελλίων μας ἐκτός τοῦ Σπηλαίου κείμενα, τά ὁποῖα κατόπιν δι' ἐξόδων ἰδικῶν μου τά ἐπεσκεύασα, δαπανήσας ἐξ ἰδίων μου χρημάτων οὐκ ὀλίγα γρόσσια τουρκίας. Ἐκ τῆς συνοδίας μου οὐδέν ἐπεισόδιον δέν ἔπαθον ἐκ τοῦ σεισμοῦ, τῇ χάριτι τῆς Θεοτόκου».

*

Ἕνα ἄλλο γνωστό κείμενο πού προέρχεται ἀπό τό χέρι τοῦ παπα-Χαρίτωνα εἶναι τό «Ταξείδιον διά τούς οὐρανούς». Πρόκειται γιά ἕνα κείμενο πού πραγματεύεται τό θέμα τοῦ θανάτου ἀλληγορικῶς. Παρουσιάζει τόν θάνατο ὡς ἁμαξοστοιχία καί τόν κάθε ἂνθρωπο ὡς ἐπιβάτη στόν ὁποῖον δίνει τίς κατάλληλες ταξιδιωτικές συμβουλές. Τό «Ταξείδιον», εἶχε ἐκδοθῆ ἀρκετές φορές ἀπό τό Ἁγιορειτικό Τυπογραφεῖο σέ μεγάλο χαρτί καί κοσμοῦσε σχεδόν ὅλα τά ἀρχονταρίκια τῶν Ἁγιορειτικῶν Μονῶν καθώς καί πολλῶν Κελλίων. Συνήθως συνοδευόταν καί ἀπό ἕτερον χαρτί ὅπου εἶχε τυπωμένα τά «Τροπάρια προσόμοια τά διαλαμβάνοντα τά χρέη τῆς Μοναχικῆς Πολιτείας». Περί τοῦ «Ταξειδίου» γράφει ὁ μον. Ἀνδρέας Θεοφιλόπουλος στό «Γεροντικό τοῦ Ἁγίου Ὄρους»: «Μέ τά μεστά πνευματικοῦ νοήματος τροπάρια, τά ὁποῖα περιέχουν πνευματικά παραγγέλματα καί θεόσδοτες ἐντολές, ἀπαραίτητες καί γιά τούς μοναχούς, ἀλλά καί γιά κάθε χριστιανό». Τό «Ταξείδιον» γνώρισε καί κάποιες ἐκδοχές «Ἀεροναυτικοῦ» τύπου σέ μεταγενέστερες ἐκδόσεις τῆς Ἱ.Μ. Μεγίστης Λαύρας.

Συμπτύξαμε τά δύο κείμενα (Ταξείδιον καί Τροπάρια) σέ ἕνα «εἰς κοινήν τῶν Ὀρθοδόξων ὠφέλειαν»

 

ΤΑΞΕΙΔΙΟΝ ΔΙΑ ΤΟΥΣ ΟΥΡΑΝΟΥΣ

Πᾶν ὃ,τι καθ' ἑκάστην προβάλλεται εἰς τὸν Χριστιανὸν δεικνύει ἡ ἀκόλουθος ἐκθεσις περὶ τοῦ Εἰσιτηρίου διὰ τὸ ταξείδιον εἰς τούς Οὐρανούς. Τὸ εἰσιτήριον τοῦτο πωλεῖται εἰς τὸ πρακτορεῖον τῆς Εὐσεβείας. Πρὸς εὐκολίαν τοὺς θέλοντας ἳνα ταξειδεύσωσιν εἰς τοὺς οὐρανοὺς παρέχομεν συνοπτικῶς τὰς ἑξῆς πληροφορίας. ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΟΣ ΔΙΑ ΤΟΥΣ ΟΥΡΑΝΟΥΣ Ἀναχώρησις• ἀνὰ πᾶσαν στιγμήν. Ἂφιξις• ὃταν ὁ Θεὸς εὐδοκήσῃ. Τιμαὶ εἰσιτηρίων Α΄. Θέσις. (Ταχεῖα ἁμαξοστοιχία). Ἁγνότης καὶ Μαρτύριον, ἢ τελεία ἐκπλήρωσις τῶν Εὐαγγελικῶν ἀρετῶν. Τάξις. Ἁγνεία καὶ Ὑποταγή, πνεῦμα αὐταπαρνήσεως ὑπὲρ τῆς θείας Ἀγάπης. Β΄. Θέσις. (Κατ' εὐθεῖαν ἁμαξοστοιχία). Μετάνοια, πεποίθησις εἰς τὸν Θεὸν καὶ άκριβὴς ἐκτέλεσις τῶν ἀγαθῶν ἒργων. Προσευχή. Νηστεία καὶ Ἐλεημοσύνη. Γ΄. Θέσις. (Συνήθης ἁμαξοστοιχία). Τήρησις τῶν ἐντολῶν τοῦ Θεοῦ καὶ τῆς Ἐκκλησίας, ἐκπλήρωσις τῶν πρὸς τὸν πλησίον καθηκόντων. Δ΄. Θέσις. (Ἒκτακτος ἁμαξοστοιχία). Μετάνοια κατὰ τὴν τελευταίαν ὣραν τοῦ θανάτου• παράκλησις πρὸς ἂφεσιν τῶν ἁμαρτιῶν. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ 1) Εἰσιτήριον μετ' ἐπιστροφῆς οὐχ ὑπάρχει. 2) Ἁμαξοστοιχίαι διά διασκεδάσεις οὐκ ἀναχωροῦσιν. 3) Παιδία μικρά ἀνήλικα, ὧν ἡ διάνοιά ἐστιν ἂωρος, ταξειδεύουσι δωρεάν, ἀρκεῖ νὰ ἀνήκωσιν εἰς τοὺς κόλπους τῆς Ἐκκλησίας. 4) Οἱ Ἐπιβάται παρακαλοῦνται ἳνα μὴ φέρωσι μεθ' ἑαυτῶν ἂλλο τι, εἰμὴ μόνον ἒργα ἀγαθά, ἐὰν θέλωσιν, ἳνα προφθάσωσι τὴν ἁμαξοστοιχίαν καὶ μὴ καθυστερηθῶσιν. 5) Εἰς πάντα σταθμόν παραλαμβάνονται ἐπιβάται. 6) Ἓκαστον εἰσιτήριον, ἳνα ἒχῃ κῦρος, δεῖ φέρειν τὴν σφραγῖδα τῆς Ὀρθοδόξου πίστεως καὶ τῆς ἁγιαζούσης χάριτος. Πρὸς ἀποφυγὴν ἀσθενειῶν καὶ ἐπιδημιῶν κατὰ τὸ ταξείδιον πρέπει ὁ Ἐπιβάτης ἳνα ἔχῃ ῥίζαν πίστεως, δροσερὰ φύλλα τῆς ἐλπίδος, εὐώδη ἂνθη τῆς ἀγάπης, κρῖνα τῆς καθαρότητος, μύρτους τῆς ἐγκρατείας καὶ ξύλον τοῦ Σταυροῦ.

Ἡ Δευτέρα τοῦ Κυρίου Παρουσία Ταῦτα πάντα πρέπει ἳνα δέσῃ ὁ ἐπιβάτης εἰς δέσμην μετὰ τοῦ νήματος τῆς πρᾳότητος, καὶ θέσῃ ταῦτα εἰς τὴν χύτραν (πήλινον ἀγγεῖον) τῆς προσευχῆς, καὶ βράσῃ εἰς τὸ πῦρ τῆς ἀγάπης καὶ ῥαντίσῃ ἒπειτα δι' οἲνου ἁγίας χαρᾶς, καὶ διὰ μεταλλικοῦ ὓδατος τῆς μετριοφροσύνης, καὶ καλύψῃ διὰ τοῦ καλύμματος τῆς σιωπῆς. Ἂφες ταῦτα, ἐπιβάτα, κατὰ τὴν νύκτα εἰς τὸ φῶς τῆς σκέψεως, καὶ λάμβανε ἐξ αὐτῶν ἓν κυάθιον (φλυτζάνι) τὴν πρωΐαν, καὶ ἓν τὴν ἑσπέραν, καὶ ἒσο βέβαιος, ὃτι μέλλεις ἀπολαῦσαι μακρὸν βίον ἐν πληρεστάτῃ ὑγείᾳ.   Ἳνα διέλθῃς τὸ τελώνιον, καὶ βαδίσῃς εἰς τὸν οἶκον τοῦ Θεοῦ, πρέπει νὰ θέσῃς κάτωθεν εἰς τὸν σάκκον τοῦ ταξειδίου σου τὴν ταπεινοφροσύνην, ἂνωθεν τὴν ὑπακοήν, καὶ ὑπεράνω τὴν προσευχήν. Εἶτα πλήρωσον τὸ κενὸν διὰ τῆς ἀπονεκρώσεως τῶν παθῶν καὶ ἀφοῦ λάβῃς τὸ ἀλεξιβρόχιον (ὀμβρέλλα) τῆς ἀγάπης, βάδισον κατ' εὐθεῖαν εἰς τὸν οἶκον τοῦ Θεοῦ. Πλησίασον εἰς τὴν ἓδραν τῆς ἐξομολογήσεως, καὶ ἐκεῖ δεῖξον τὸ εἰσιτήριόν σου, δι' ὃπερ πρέπει ἳνα πληρώσῃς ἐν φόβῳ ὃ,τι ζητήσωσι παρὰ σοῦ. Εἶτα ἐπικύρωσον τοῦτο διὰ τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ ἐν τῇ θείᾳ εὐχαριστίᾳ, ἢτοι ἐν τῇ μεταλήψει τοῦ τιμίου Σώματος καὶ Αἳματος Αὐτοῦ, καὶ βάδιζε ἡσύχως εἰς τὸ ταξείδιόν σου. Ἀποχαιρετίζω σε καὶ ἐγώ, καὶ ἐλπίζω ἐλέῳ Θεοῦ καὶ δι' εὐχῶν σου, ἳνα συντύχωμεν πάλιν εἰς τοὺς Οὐρανούς. Ἀμήν. ΙΑΤΗΡΙΟΝ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ Πορεύθητι καὶ λάβε τὴν ρίζαν τῆς πνευματικῆς Πτωχείας καὶ τῆς ὑπομονῆς τὰ φύλλα, καὶ τοῦ χρυσοβαλάνου (χρυσοῦς φοίνιξ) τὴν ταπείνωσιν, καὶ τῶν νοσούντων τὴν εὐχήν, καὶ τρίψας αὐτὰ ἐν ἰγδίῳ (γουδί) Ὑπακοῆς, εἳλισσον (κοσκίνισον) ἃπαντα μετὰ κοσκίνου τῶν καθαρῶν λογισμῶν, καὶ βάλε αὐτὰ εἰς καθαρὰν χύτραν τοῦ ἑαυτοῦ σου, καὶ ἐπίθες καὶ τὸ ὓδωρ τῆς Ἀγάπης, καὶ ὑποκάτω τῆς χύτρας ἂναψον τὴν φλόγα τοῦ Θείου πόθου• καὶ ὃταν βράσῃς ἱκανῶς κένωσον αὐτὰ μετὰ πνευματικῆς διακρίσεως, καὶ μετάλαβε αὐτῶν διὰ κοχλιαρίου κατανύξεως, καὶ μὴ στραφῇς εἰς τὰ ὀπίσω τὰς ἡμέρας τῆς ζωῆς σου. Αὓτη ἐστὶν ἡ πόα (βότανον), ἡ λύουσα ἁμαρτημάτων πληθύν. Ἐν τῷ Σπηλαίῳ τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου τοῦ τῆς Μεγίστης Λαύρας τοῦ Ὂρους Ἂθωνος 1902, Μαΐου 30. Ταπεινός Ἱερομόναχος καὶ ἐλάχιστος † ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΣ ΧΑΡΙΤΩΝ

ΤΡΟΠΑΡΙΑ ΠΡΟΣΟΜΟΙΑ ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΤΟΝΤΑ ΤΑ ΧΡΕΗ ΤΗΣ ΜΟΝΑΧΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ Ἦχος α´. Τῶν οὐρανίων ταγμάτων. -Τὴν ἀγρυπνίαν ἀγάπα, νηστείαν δάκρυα, εὐχὰς καὶ ψαλμωδίας, καὶ Γραφῶν τὴν μελέτην, γενοῦ ταπεινόφρων καὶ γαληνός, καὶ τὸν τῦφον ἀπόρριπτε, μὴ σὲ νικήσῃ ὁ φθόνος καὶ τῶν παθῶν, ἀκρασία ἡ ψυχόλεθρος. -Ὑπακοὴν πᾶσαν ἔχε, τῷ προεστῶτι σου, ἀγάπην τε πρὸς τοῦτον, καὶ πρὸς πάντας ἐξ ἴσου, τοὺς ἀδελφούς γνησίαν ὦ μοναχέ, καὶ μηδόλως ἀντίλεγε, τοῖς ἐπιτάγμασι τούτου ἳν΄ ἐκ Θεοῦ, μαρτυρίου λάβῃς στέφανον. -Μὴ ἐπιλάθου τοῦ ψάλλειν, ὥρας μεσώρια, τὴν πρώτην καὶ τὴν τρίτην, ἕκτην καὶ τὴν ἐνάτην, τὰ τυπικὰ συνήθως, ἑσπερινὸν καὶ ἀπόδειπνον ὄρθρον τε, καὶ ἐν νυκτὶ καὶ ἡμέρᾳ τὴν τοῦ Θεοῦ, μνήμην ἔχε ἐν καρδίᾳ σου.   -Ὃταν ἀκούσῃς σημάντρου, δρὰμε ὡς ἔλαφος, εἰς τὸν ναὸν Κυρίου, καὶ προσεύχου καὶ ψάλλε, πρόσχες μὴ ἐξέλθης ἐκ τοῦ ναοῦ, πρὶν ἀπόλυσις γένηται, καὶ ἐν νυκτὶ καὶ ἡμέρᾳ τῆς φοβερᾶς, τοῦ Χριστοῦ δίκης μνημόνευε. -Ἀεὶ σαυτὸν ἐκβιάζου, ἵνα σωθῇς ἀδελφέ, Παρασκευὴ Τετράδι καὶ Δευτέρα ἐπίσης, ἔσθιε ἐφ΄ ἅπαξ ἄρτον ξηρόν, καὶ τὸ ὕδωρ σου μέτριον, πίνε Θεῷ ὁλοψύχως εὐχαριστῶν, καὶ τῆς θείας ἐπιτεύξει τρυφῆς.   -Ἐξομολόγησιν ποίει, τῶν πονηρῶν λογισμῶν, κακῶν ἀπέχου πάντων, τὴν μετάνοιαν πόθει, δίωκε ταχέως τὸ πονηρόν, τῆς πορνείας ἐνθύμιον καὶ ταῦτα πάντα φυλάξας ὦ μοναχέ, κατοικήσεις εἰς Παράδεισον. -Χρημάτων ὅλων φροντίδα, ποίει μηδέποτε, οὔτε τῶν ἐδεσμάτων οὔτε τῶν ἱματίων, πλήν τῶν ἀναγκαίων καὶ ἱκανῶν, πρὸς τὴν σύστασιν σώματος, ἔχε δὲ μέριμναν μόνην ἐν σῇ ψυχῇ, Παραδείσου τῆς τερπνότητος.   -Ὁ ποιητὴς τῶν ἁπάντων, Χριστὸς ὁ Κύριος, διὰ τὴν σωτηρίαν, τῶν ἀνθρώπων κατῆλθεν, ἐξ ὕψους οὐρανίου ἐπὶ τῆς γῆς, καὶ γενόμενος ἄνθρωπος, ὁδὸν ἀρίστην ὑπέδειξεν τοῖς βροτοῖς, σωτηρίας ἐπιτεύξασθαι.

Ἒκδοσις ἐφημερίδος Ἱερᾶς Μητροπόλεως Ναυπάκτου καὶ Ἁγίου Βλασίου, «Ἐκκλησιαστικὴ Παρέμβασις». Ἐπιμελείᾳ "Φιλοκαλικὼν Σελίδων".
Ἐν Ναυπάκτῳ 2018, Νοεμβρίου 20.