Γεγονότα καὶ Σχόλια: Ἡ ἀγάπη ἀδίδακτη - Πειστικότερες οἱ ἀμφιβολίες

Ἡ ἀγάπη ἀδίδακτη

Τό ἀπολυτίκιο τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν τελειώνει μέ τίς ἑξῆς προτάσεις: «πάντες οἱ τῶν λόγων αὐτῶν ἐρασταί, συνελθόντες ὕμνοις τιμήσωμεν∙ αὐτοὶ γὰρ τῇ Τριάδι, ὑπὲρ ἡμῶν ἀεὶ πρεσβεύουσιν». Καλεῖ ὁ ὑμνογράφος τούς ἐραστές τῶν λόγων τους νά συγκεντρωθοῦν στό Ναό καί νά τούς ὑμνήσουν, διότι αὐτοί πρεσβεύουν πάντοτε γιά ἐμᾶς στήν Ἁγία Τριάδα.

Πρεσβεύουν ἐκεῖ πού βρίσκονται τώρα, γιατί ἐνόσω ἦταν στήν γῆ, προσεύχονταν μέ πίστη καί ἀγάπη γιά ὅλο τόν κόσμο.

Εἶχαν ἰσχυρή διανοητική ἐνέργεια καί καλλιέργεια, ἀλλά καί καθαρό βίο, διότι ζοῦσε μέσα τους ἡ πίστη στήν Ἁγία Τριάδα καί στόν ἐνανθρωπήσαντα Υἱό καί Λόγο τοῦ Θεοῦ. Δέν ἦταν μιά πίστη θεωρητική, ἦταν μιά πίστη πού ἐμπότιζε ὅλη τους τήν ὕπαρξη. Ὄχι σάν κάτι τό ἐξωτερικό, ἀλλά σάν αὐτό πού ἦταν ὁ ἵδιος τους ὁ ἑαυτός.

Κατά τόν Μ. Βασίλειο ἡ ἀγάπη πρός τόν Θεό καί τούς ἀνθρώπους δέν εἶναι κάτι πού πρέπει νά ἀποκτήσουμε μιμούμενοι κάποια πρότυπα. Ἡ ἀγάπη βρίσκεται ἐν σπέρματι μέσα μας, στήν φύση μας, ἀπό τήν σύστασή μας, γι’ αὐτό καί εἶναι «ἀδίδακτος». Ὅπως δέν μᾶς δίδαξε κανείς νά χαιρόμαστε τό φῶς καί νά ἐπιθυμοῦμε τήν ζωή, γράφει ὁ Μ. Βασίλειος στό ἔργο του Ὅροι κατά Πλάτος, ἔτσι, καί πολύ περισσότερο, ἡ μάθηση τοῦ θείου πόθου δέν προέρχεται ἀπό ἔξω, «ἀλλ’ ὁμοῦ τῇ συστάσει τοῦ ζώου, τοῦ ἀνθρώπου φημί, σπερματικός τις λόγος ἡμῖν ἐγκαταβέβληται οἴκοθεν ἔχων τάς ἀφορμάς τῆς πρός τό ἀγαπᾶν οἰκειώσεως». Οἱ ἐντολές τοῦ Χριστοῦ δέν φυτεύουν στήν ψυχή μας τήν ἀγάπη, ἀλλά τόν σπόρο πού ὑπάρχει μέσα μας τόν καλλιεργοῦν καί τόν ἀναπτύσσουν.

Σ’ αὐτήν τήν συνάφεια δέν μιλᾶ ὁ Μέγας Βασίλειος ἁπλῶς γιά πίστη, ἀλλά γιά ἀγάπη τοῦ Θεοῦ.

Γιά νά καταλάβουμε τήν ποιότητα καί τό μέγεθος τῆς πίστης τῶν ἁγίων Πατέρων μας εἶναι ἀρκετός ὁ ἑξῆς συμβουλευτικός λόγος τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου: «Μή κάμψωμεν γόνυ τῷ Βάαλ διά τήν χρείαν, μηδέ διά φόβον τῇ εἰκόνι τῇ χρυσῇ προσκυνήσωμεν. Ἕν φοβηθῶμεν μόνον, τό φοβηθῆναί τι Θεοῦ πλέον, καί καθυβρίσαι τήν εἰκόνα διά κακίας». Οὔτε ἡ χρεία, οὔτε ὁ φόβος πρέπει νά μᾶς κάνουν «νά κάμψωμεν γόνυ» σέ εἴδωλα. Ἕνας φόβος πρέπει νά μᾶς διακατέχη. Τό νά φοβηθοῦμε κάτι περισσότερο ἀπό τόν Θεό καί νά καθυβρίσουμε τήν εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ, πού εἶναι ὁ ἑαυτός μας, μέ τήν κακία.

Πειστικότερες οἱ ἀμφιβολίες

Μοῦ ἔκανε ἐντύπωση ἡ ἀκόλουθη ἄποψη πού βρίσκεται στόν ἀντίποδα τῆς πίστης τῶν Ἁγίων: «Τό νά ἐκφράζεις τίς ἀμφιβολίες σου εἶναι πειστικότερο ἀπό τό νά προσπαθεῖς νά ἐπιβάλλεις βεβαιότητες». Εἶναι τοῦ Γαλλοεβραίου δημοσιογράφου Ντανιέλ Σνεντερμάν. Σ’ αὐτήν τήν ἄποψη συμπυκνώνεται ἡ φρικτή κατάσταση τοῦ πεπτωκότος ἀνθρώπου καί τῆς κοινωνίας του.

Ἡ ἀπιστία καί ἡ ἀμφιβολία εἶναι πλέον φυσική κατάσταση. Ἄν προσπαθῆς μέ λόγους ἤ συγγραφές νά βεβαιώσης ἀλήθειες ἤ τήν Ἀλήθεια πού εἶναι ὁ Χριστός, δέν θά πετύχης πολλά πράγματα. Ἄν διασπείρης ἀμφιβολίες, θά ἔχης καλύτερα ἀποτελέσματα! Αὐτή ἡ πικρή διαπίστωση ἐκφράζει μιά πραγματικότητα.

Ἔχει παρεμφερές νόημα μέ τό ἐρώτημα πού διατύπωσε ὁ Χριστός στό τέλος τῆς παραβολῆς τοῦ ἄδικου κριτῆ: «πλήν ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐλθὼν ἆρα εὑρήσει τὴν πίστιν ἐπὶ τῆς γῆς;» (Λουκ. 18,8).

π.Θ.Α.Β.