Κύριο ἄρθρο: Ἡ Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ

Ἱερα Μητρόπολις Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου

 Ναύπακτος,  Πάσχα 2021

Ἱ­ε­ρό­θε­ος

 ἐ­λέ­ῳ Θε­οῦ Ἐ­πί­σκο­πος καί Μη­τρο­πο­λί­της

τῆς Θε­ο­σώ­στου Ἱ­ε­ρᾶς Μη­τρο­πό­λε­ως Ναυ­πά­κτου καί Ἁ­γί­ου Βλα­σί­ου

Πρός τούς Κλη­ρι­κούς, μοναχούς καί λα­ϊ­κούς

τῆς καθ᾿ ἡ­μᾶς Ἱ­ε­ρᾶς Μη­τρο­πό­λε­ως

Τέκνα ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά,

Καί πάλιν μᾶς ἀξίωσε ὁ Θεός νά ἑορτάσουμε τήν ἐτήσια ἑορτή τῆς Ἀνα­στάσεως τοῦ Χριστοῦ, μέ τήν προσδοκία αὐτό τό γεγονός νά σηματο­δο­τήση τήν δική μας ἐσωτερική ἀνάσταση ἀπό τήν πνευματική νέκρωση, τήν ὁποία βιώνουμε ἀναλόγως μέ τήν ἐνέργεια τῶν παθῶν καί τῶν ποικι­λω­νύμων θλίψεων.

Μετά τόν σταυρό πού ποικιλοτρόπως σηκώνει ὁ καθένας μας, ἔρχεται τό γεγονός τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ γιά νά μᾶς δώση χαρά, ἐλπίδα, πίστη, βεβαιότητα γιά τήν νίκη τοῦ Χριστοῦ ἐπάνω στά προβλήματα πού ἔχουμε.

Τό βράδυ τῆς Ἀναστάσεως, ἀλλά καί ὅλη τήν περίοδο τοῦ Πεντη­κοσταρίου, κυρίως μέχρι τήν ἑορτή τῆς Ἀναλήψεως, ψάλ­λουμε θριαμβευτικά τόν ὕμνο «Χριστός Ἀνέστη ἐκ νεκρῶν, θανάτῳ θάνατον πατήσας καί τοῖς ἐν τοῖς μνήμασιν ζωήν χαρισάμενος». Ὅμως, καί ἐκεῖνο πού εἶναι ἀξιο­πρόσεκτο εἶναι ὅτι ὅταν ψάλλεται στήν Ἐκκλησία ἐπανειλημμένως ὁ ὕμνος αὐτός, προτάσσονται οἱ στίχοι δύο ψαλμῶν τοῦ Δαυίδ, ὁ ὁποῖος ἀναφέρθηκε μέ προφητικό τρόπο στό γεγονός τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ, διά τῆς ὁποίας ὁ Χριστός νίκησε τούς ἐχθρούς Του καί προξένησε χαρά στούς δι­καίους.

Θά ἤθελα ὡς ἕνα μήνυμα, πίστεως, ἐλπίδας καί ἀγάπης νά ἀναφέρω αὐτούς τούς τέσσερεις στίχους τοῦ Δαυίδ, κάνοντας μιά μικρή ἀνάλυση ὡς μιά μικρή θεολογική ἑρμηνεία τοῦ γεγονότος τῆς Ἀνα­στάσεως τοῦ Χριστοῦ καί τῆς δικῆς μας πνευματικῆς ἀνα­στά­σεως.

Ὁ πρῶτος στίχος εἶναι: «Ἀναστήτω ὁ Θεός, καί διασκορ­πισθήτωσαν οἱ ἐχθροί αὐτοῦ, καί φυγέτωσαν ἀπό προσώπου αὐτοῦ οἱ μισοῦντες αὐτόν» (Ψαλμ. 67, 2).

Ἐχθροί τοῦ Θεοῦ εἶναι, κατά τόν ἅγιο Νικόδημο τόν Ἁγιορείτη, οἱ δαίμονες, οἱ ὁποῖοι μισοῦν τόν Θεό καί τυραννοῦσαν τούς ἀνθρώπους πρίν τήν ἔλευση τοῦ Χριστοῦ στόν κόσμο. Ἐπειδή κανένας ἄγγελος ἤ ἄνθρωπος δέν μποροῦσε νά βοηθήση τούς ἀνθρώπους καί νά τούς ἐλευθερώση ἀπό τήν τυραννία τῶν δαιμόνων, γι’ αὐτό καί ὁ Δαυίδ παρακαλεῖ τόν Θεό νά ἐπέμβη, νά ἀναστηθῆ γιά νά διασκορπισθοῦν καί νά φύγουν ἀπό προσώπου Του ὅλοι αὐτοί πού Τόν μισοῦν καί τυραννοῦν τά πλάσματά Του.

Τά ρήματα «ἀναστήτω ὁ Θεός» καί «διασκορπισθήτωσαν οἱ ἐχθροί Αὐτοῦ» καί «φυγέτωσαν», ἄν καί ἔχουν σχηματισθῆ σέ προ­στακτική, ἐν τούτοις ἔχουν εὐκτική σημασία, πού σημαίνει εἴθε νά ἀναστηθῆ ὁ Θεός καί νά δια­σκορ­πισθοῦν οἱ ἐχθροί Του καί νά φύγουν ἀπό μπροστά Του αὐτοί πού Τόν μι­σοῦν. Εἶναι δυνατή προσευχή παρακλήσεως γιά νά ἐλευθερωθοῦν οἱ ἄν­θρωποι ἀπό τήν δυναστεία τῶν δαιμόνων, οἱ ὁποῖοι εἶναι ἐχθροί τοῦ Θεοῦ.

Ὁ δεύτερος στίχος εἶναι: «Ὡς ἐκλείπει καπνός, ἐκλιπέ­τωσαν· ὡς τήκεται κηρός ἀπό προσώπου πυρός» (Ψαλμ. 67, 2).

Αὐτός ὁ στίχος εἶναι συνέχεια τοῦ προηγουμένου καί δείχνει πῶς θά γίνη αὐτό πού ζητᾶμε ἀπό τόν Θεό. Ὁ Προφήτης Δαυίδ χρησιμοποιεῖ δύο εἰκόνες ἀπό τήν φύση. Ὁ καπνός, ὅταν ἀνέρχεται στόν ἀέρα, ἔπειτα ἀπό λίγο διαλύεται, καί τό κερί, ὅταν πλησιάζη τήν φωτιά, λειώνει. Ἔτσι, ἐξαφανί­ζονται οἱ δαίμο­νες μπροστά στήν δύναμη τοῦ Θεοῦ, ὅπως φαίνεται μέ τήν Ἀνά­στασή Του.

Ὁ ἅγιος Γρηγόριος Νύσσης γράφει ὅτι αὐτό συμβαίνει καί μέ κάθε ἄνθρωπο πού συνδέεται μέ τόν Χριστό. Ὅπως ὁ καπνός διαλύεται, ὅταν ἀνέρχεται στόν ἀέρα καί τό κερί λειώνει ὅταν συνδέεται μέ τήν φωτιά, ἔτσι συμβαίνει ὅταν ἡ θεία Χάρη ἔλθη σέ βοήθεια σέ κάποιον, ἀφανίζει τά πάθη πού ἐπικρατοῦν σέ αὐτόν.

Ὁ τρίτος στίχος εἶναι συνέχεια τοῦ προηγουμένου: «Οὕ­τως ἀπολοῦνται οἱ ἁμαρτωλοί ἀπό προσώπου τοῦ Θεοῦ καί οἱ δίκαιοι εὐφρανθήτωσαν» (Ψαλμ. 67, 3-4).

Καί στόν στίχο αὐτόν ἐννοοῦνται οἱ δαίμονες, οἱ ὁποῖοι μάλιστα χαρακτη­ρίζονται καί ὡς ἁμαρτωλοί, γιατί αὐτοί ἐγέννησαν τήν ἁμαρ­τία καί ἔγιναν διδάσκαλοι τῆς ἁμαρτίας στούς ἀνθρώπους, ἀφοῦ μέ τήν συμβουλή τους οἱ Πρωτόπλαστοι ἁμάρτησαν στόν Παράδεισο. Ἔτσι, μέ τήν Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ, ἡ ὁποία ὁμοιάζει ὡς φωτιά, λειώνουν οἱ δαίμονες, ὅπως γίνεται μέ τό κερί.

 Αὐτό δέν σημαίνει ὅτι παύουν νά ὑπάρχουν οἱ δαίμονες, ἀλλά δέν μποροῦν νά εὑρίσκονται ἐκεῖ πού ἐπισκιάζει ἡ Χάρη τοῦ Χριστοῦ. Αὐτό χαροποιεῖ τούς Χρι­στιανούς, οἱ ὁποῖοι χαρακτηρίζονται δίκαιοι, ἐπειδή ἐπίστευσαν στόν Χριστό καί δικαιώθηκαν ἀπό Αὐτόν διά τῆς ἐν Χριστῷ πί­στεως.

Ὁ τέταρτος στίχος ἀναφέρεται στήν ἡμέρα τοῦ Κυρίου καί τήν ἡμέρα τῆς Ἀναστάσεώς Του: «Αὕτη ἡ ἡμέρα, ἥν ἐποίησεν ὁ Κύριος, ἀγαλλιασώ­μεθα καί εὐφρανθῶμεν ἐν αὐτῇ» (Ψαλμ. 117, 24).

Μέ τόν στίχον αὐτόν ὁ Προφητάναξ Δαυίδ προφητεύει ἐκεῖνα πού θά γίνονταν ἀργότερα, καί τελικά ἔγιναν κατά τήν ἡμέρα τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Χρι­στοῦ. Ἡ μεγάλη καί θαυμαστή ἡμέρα τοῦ Κυρίου εἶναι ἡ ἀνα­στάσιμη ἡμέρα καί «ἡ ἐπώνυμος αὐτοῦ γενομένη Κυριακή», κατά τόν Μέγα Ἀθανάσιο.

Εἶναι εὐφρόσυνη ἡ ἡμέρα τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ, γιατί, κατά τόν ἅγιο Νικόδημο τόν Ἁγιορείτη, τήν ἡμέρα αὐτή ὁ Χριστός συμφιλίωσε τόν Θεό μέ τούς ἀνθρώπους, στήν πραγ­ματικότητα, κατά τόν Ἀπόστολο Παῦλο, ἔγινε καταλλαγή τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν Θεό, κατέπαυσε τήν τυραννία τοῦ διαβόλου, κατήργησε τήν δύναμη τοῦ θανάτου, τούς ἀναξίους ἀνθρώπους στήν γῆ τούς ἔκανε ἀξίους τῶν οὐρανῶν, ἔλυσε τό σκοτάδι τῆς πλάνης, ἐδίωξε τήν ἁμαρτία, ἐφύτευσε τήν ἀρετή καί ἐγέμισε τήν οἰκουμένη ἀπό μύρια πνευ­ματικά ἀγαθά. Ὕστερα ἀπό ὅλα αὐτά πῶς νά μή γεμίσουμε ἀπό ἀγαλλίαση καί εὐφροσύνη, αὐτήν τήν Ἀναστάσιμη ἡμέρα;

Ἑπομένως, οἱ τέσσεροι αὐτοί στίχοι τοῦ Δαυίδ πού προτάσσονται τοῦ ὕμνου «Χριστός Ἀνέστη», ἀλλά καί ἄλλων ἀναστάσιμων τροπαρίων, προσδιο­ρίζουν τό νόημα τοῦ ὕμνου αὐτοῦ καί τό περιεχόμενο τῆς πνευ­ματικῆς μας χαρᾶς μέ τήν ἑορτή τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ.

Ἡ νίκη τοῦ Χριστοῦ ἐναντίον τῶν δαιμονικῶν δυνάμεων συνεχίζεται καί στήν ζωή μας, καίτοι δεχόμαστε πολλές δαιμονικές ἐπιθέσεις, μέ σκέψεις, μέ ἐπιθυμίες, μέ πράξεις, μέ λόγια, ὅμως μέ τήν δύναμη τοῦ Χριστοῦ πρέπει νά ἀγωνιζόμαστε ἐναντίον τους. Αὐτό πρέπει νά γίνη μέ τήν δύναμη τοῦ Χριστοῦ. Ὁ Χριστός νικᾶ μέ τήν δική μας συνέργεια καί συγκατάθεση. Αὐτός ὁ ἀγώνας ἐναντίον τῶν δαιμόνων εἶναι ἡ οὐσία τοῦ Χριστιανισμοῦ.                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                       

Τέκνα ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά,

Ὅλα αὐτά πού ἀναφέρθησαν προηγουμένως, εἶναι τό περιεχόμενο τῆς ἑορτῆς τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ, ἀλλά καί τῆς πνευματικῆς μας χαρᾶς. Καί ἐπειδή ὡς Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί δεχόμαστε σήμερα τόν πόλεμο τῶν δαιμόνων μέ διαφόρους τρόπους, ἐξακολουθοῦμε νά προσευχό­μαστε ὁ Ἀναστάς Κύριος νά ἐκδιώκη τούς ἐχθρούς Του καί νά τούς διασκορπίζη, ὅπως ἐξαφανίζεται ὁ καπνός πού ἀνέρχεται  στόν ἀέρα καί λειώνει τό κερί ἀπό τήν φωτιά.

Ἔτσι, θά ἔχουμε πνευματική χαρά καί νά ἰσχύη ὁ στίχος τοῦ Δαυίδ πού εἶναι συνέχεια τοῦ τελευταίου στίχου, πού προαναφέρθηκε: «Ὦ Κύριε, σῶσον δή, ὦ Κύριε, εὐόδωσον δή», δηλαδή, Κύριε, σῶσε τόν λαόν Σου, τούς Χριστιανούς καί εὐόδωσε τήν πίστη τοῦ κηρύγματος τοῦ Εὐαγγελίου Σου, ὥστε νά κράζουμε: «Εὐλογημένος ὁ ἐρχό­μενος ἐν ὀνόματι Κυρίου» (Ψαλμ. 117, 25-26).

Χριστός Ἀνέστη, Χρόνια πολλά!

Μέ ἀναστάσιμες εὐχές

Ὁ Μητροπολιτης

†  Ὁ Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου ΙΕΡΟΘΕΟΣ