Κύριο Θέμα: Ὁμιλία Νεοκλῆ Σαρρῆ - Ἀνάγκη νὰ ἀποκτήσουμε τὴν αὐτοσυνειδησία μας

Ἐνδιαφέρουσα ὁμιλία τοῦ Καθηγητῆ κ. Νεοκλῆ Σαρρῆ. 

Τό Σάββατο 17 Φεβρουαρίου, στὶς 7 µ.µ. πραγματοποιήθηκε στήν Παπαχαραλάμπειο αἴθουσα διάλεξη τοῦ καθηγητή τοῦ Παντείου Πανεπιστηµίου Νεοκλῆ Σαρρῆ μὲ θέµα "Ἑλλὰς - Τουρκία στὰ πρόθυρα τοῦ 2000". Ἡ διάλεξη ὀργανώθηκε ἀπό τήν Ὀμάδα Πρωτοβουλίας Ἐκπαιδευτικῶν γιὰ ἔθνικὰ θέματα σέ συνεργασία µέ τήν Ἱερά Μητρόπολη Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου καί τό Δῆμο Ναυπάκτου.

Τήν ἐκδήλωση ἄνοιξε µὲ χαιρετισµὸ ὁ Δήμαρχος Ναυπάκτου κ Ρέππας, ὁ ὁποῖος τόνισε: "Ἡ σηµερινή εἰσήγηση γιὰ τίς ἑλληνοτουρκικές σχέσεις γίνεται σέ µιά ἐποχή πού ὁ τούρκικος ἐπεκτατισμός φανερώνει καὶ πάλι τίς προθέσεις του. Τέτοιες πρωτοβουλίες γιά ἐνημέρωση γύρω ἀπὸ τά ἐθνικά θέµατα εἶναι ἀναγκαῖες ἰδιαίτερα σήµερα ποὺ ἡ πατρίδα µας κινδυνεύει”. Κατόπιν ὁ ἐκπρόσωπος τῆς Ὀμάδας Πρωτοβουλίας κ Στυλιάρας ἔκανε εἰσαγωγή στό θέµα καί ἀναφορά στό πρόσωπο καὶ τό ἔργο τοῦ ὁμιλητή. 

Ὁ κ Σαρρῆς μέ χαρακτηριστικό, προσωπικὸ τρόπο ἀνέπτυξε τὸ θέµα του. Κατ' ἀρχήν ἀπαντώντας στό γιατί δέν µποροῦµε "νὰ τά ϐροῦµε" μέ τοὺς Τούρκους εἶπε ὅτι τό πολιτισµικὀ χάσμα πού ὑπάρχει ἀνάμεσά µας εἶναι µεγάλο. Στή συνέχεια ἀνέλυσε τήν σχέση κοινωνίας καὶ ἐξουσίας στήν Τουρκία. "Ἡ κοινωνία δέν διαµορφωνει τήν ἐξουσία, ἀλλά ἡ έξουσία ἐπιβάλλει ἀλλαγές στήν κοινωνία. Χαρακτηριστικά εἶπε: "Τό κράτος εἶναι ἡ πολιτειακη ἔκφραση τῆς κοινωνίας. Ὑπάρχει ἡ κοινωνία καί ἡ κοινωνία φτιάχνει τό κράτος σάν µιά ἀνωδομή. Στό ὀθωμανικό σύστημα, τό ὀσµανικό σύστημα, εἶναι ἀκριθῶς τὀ ἀντίθετο καὶ ἡ Τουρκία ἔχει ἁλώβητες ὀθωμανικές δοµές.

Δηλαδή τό κράτος φτιάχνει τήν κοινωνία". Ὁ ἐξευρωπαισμός τῆς Τουρκίας γιά παράδειγµα ἐπιβλήθηκε ἁπό τό κράτος, δέν προῇλθε ἀπό ἐξέλιξη τῆς κοινωνίας. Τό ἴδιο συµβαίνει στή σχέση τοῦ ἔθνους καί τῆς ἐξουσίας. Ἡ Τουρκία εἶναι πολυεθνική. Δέν ὑπάρχει τουρκικό ἔθνος. Τό ἔθνος ἐπιβλήθηκε ἀπό τὴν ἐξουσία, ὅπως συμβαίνει στίς ΗΠΑ καί τά Σκόπια. Αὐτό ἔχει ἀνάγκη συνεχῶς νά ἐπεκτείνεται γι αὐτό, ὅσα καί νά τοῦ δώσουμε μέ τίς ὑποχωρήσεις µας, δέν πρόκειται νά σταµατήση τίς ἀπαιτήσεις του. 'Ο ὁμιλητης ἦταν ἐκφραστικός στήν περιγραφή τοῦ πῶς ἀντιλαμβάνονται οἱ Τοῦρκοι τήν σχέση τους µαζί µας. Διαβάζοντας κείµενο Τούρκου ἀρθρογράφου, μέ τίτλο : "Ἄν ἤμουν Ἕλληνας” ἔδειξε ὅτι μᾶς θέλουν σἐ μιά σχέση υποταγῆς. Μᾶς θέλουν πάντα διαλλακτικούς στίς ἀπαιτήσεις τους, ὅπως εἵμασταν στήν περίπτωση τῆς βραχονησίδας Ἴμια. Θέλουν νά εἶναι πάντα "συνεταῖροι στήν πραµάτεια µας".

Πεποίθησή του πάντως εἶναι ὅτι μέ τὴν Τουρκία δέν πρόκειται νά γίνη πόλεμος.  Ὁ κ Σαρρῆς τελείωσε τήν ὁμιλία του λέγοντας "δέν προτάσσω οὔτε τήν ἐθνική µου ταυτότητα, οὔτε τήν ἐθνική µου ὑπερηφάνεια, ἡ ὁποία πληγώνεται. Προτάσσω τήν κοινή λογική καί τό αἴσθημα τοῦ δικαίου, τό ὁποῖο ὑβρίζεται. Διότι ὁποιαδήποτε σχέση στηρίζεται στή βία, στήν ἰσχύ, στό μέγεθος καί ἀψηφᾶ τήν ψυχή, τήν εὐψυχία εἰδικά, καί τήν ἀλήθεια, εἶναι τυραννία. Καί τοῦτος ὁ λαός, τό γένος μας ὁλόκληρο, ἔχει δώσει ἐξετάσεις ἀκριβῶς μέσα στή Φωτιά. Καὶ ἀπ' τή Φωτιά, ἀπ' τίς στάχτες, ἔχει δικαιώσει αὐτό τό ὁποῖο καὶ οἱ παπποῦδες µας καί οἱ πατεράδες µας καί ἐμεῖς ἀποκαλοῦμε ἐλευθερία. Γι’ αὐτήν τήν λέξη, γι' αὐτήν τήν ἔννοια, γι' αὐτήν τήν ἀξία ἀπορρίπτουμε πάσης φύσης ὑποταγή. Καί γι' αὐτό ἀρνούμαστε νά διαπραγματευθοῦμε μέ τούς ὄρους πού ὁ τοῦρκος ἀρθρογράφος καί ἡ τουρκική πολιτική ἡγεσία, στό σύνολό της θέλουν νά μᾶς ὑπαγορεύσουν. Γιατί ἐπιτέλους ἔχουμε καί µιά ἀξιοπρέπεια". 

Τήν ὁμιλία ἀκολούθησε ἐνδιαφέρουσα συζήτηση. 

Ὁ Μητροπολίτης µας, κλείνοντας τήν ἐκδήλωση, ἐξέφρασε τήν χαρά του γιά τήν ὕπαρξη τῆς "ὁμάδας πρωτοβουλίας", ἡ ὁποία ἁσχολεῖται µέ τα ἐθνικά θέµατα ὑπερκομματικά. Στή συνέχεια διατύπωσε ὁρισμένες σκέψεις πού τοῦ γεννήθηκαν ἀκούοντας τήν ὁμιλία καὶ τήν συζήτηση. Μεταξύ ἄλλων εἶπε: "Ὅταν ἐξετάζουμε τά ἱστορικά γεγονότα, πρέπει νά τά ἐξετάζουμε μαζί µέ θεολογικά θέμµατα. Ἡ θεολογία συμβαδίζει μέ τήν ἱστορία. Ὅλες οἱ ἱστορικές ἐπιλογές καί στὀν ἀνατολικό, θά ἔλεγα περισσότερο καί στό δυτικό χῶρο, ξεκινᾶμε ἀπό θεολογικές διαφοροποιήσεις. Καί στή συνέχεια οἱ ἱστορικές µεταβολές ἔχουν συνέχεια καί ἐξέλιξη καί στό θεολογικό θέµα". Εἶπε ἐπίσης ὅτι ὁ Χριστιανισμός τῆς Δύσεως προσεγγίζει περισσότερο στόν Μωαμεθανισµό παρά στήν Ὀρθοδοξία. Γι αὐτό "ὅπου ὑπάρχει Ὀρθοδοξία δέχεται πόλεμο". Καὶ τελείωσε λέγοντας: "Ἄν εἶναι κάτι τό ὁποῖο μποροῦμε νά πάρουμε ἀπό τήν σηµερινή συνάντηση, εἶναι ὅτι πρέπει ν΄ ἀποκτήσουμε τήν αὐτοσυνειδησία µας, ν᾿ ἀποκτήσουμε τήν ταυτότητά µας, τήν ὁποία ἐνδεχομένως ἔχουμε ξεχάσει, ν' ἀποκτήσουμε τό Φιλότιμο καί τήν ἀρχοντιά µας, ν᾿ ἀποκτήσουμε τήν λεβεντιά µας... καί, κυρίως, γιά νά καταλήξω μέ αὐτό πού κατέληξε καί ὁ κ. Καθηγητής, ν᾿ ἀποκτήσουµε, ἄν ὄχι ἐθνική, τουλάχιστον, οὐμανιστική ἀξιοπρέπεια". 

π. Θ.Α.Β.