Κύριο ἄρθρο: Ἡ Νέκρωση τοῦ θανάτου
Ἑορτάζουμε καί ἐφέτος τό μεγάλο γεγονός τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ, πού εἶναι ὁ θρίαμβος τῆς ζωῆς πάνω στόν θάνατο, τό ὁποῖο δείχνει ὅτι ὁ θάνατος νικήθηκε, ὁ Ἅδης νεκρώθηκε, ἡ ζωή ἀνέτειλε ἀπό τόν τάφο. Ὅλα τά ἀναστάσιμα τροπάρια ὁμιλοῦν γι’ αὐτό τό μεγάλο γεγονός. Μέσα σέ αὐτήν τήν προοπτική ἑορτάζουμε τό Πάσχα, ὅπως ψάλλουμε: «Πάσχα Κυρίου Πάσχα, ἐκ γάρ θανάτου πρός ζωήν καί ἐκ γῆς πρός οὐρανόν Χριστός ὁ Θεός ἡμᾶς διεβίβασε».
Ὅμως, ὅλοι μας ἐξακολουθοῦμε νά εἴμαστε, κατά διαφόρους βαθμούς, κάτω ἀπό τό κράτος τοῦ θανάτου, τοῦ πνευματικοῦ καί σωματικοῦ θανάτου, ἀφοῦ ἄλλοι ἄνθρωποι ζοῦν χωρίς τόν Ἀναστάντα Χριστό, μέσα στό σκοτάδι τῆς ἁμαρτίας, καί γενικά ὅλοι μας ὅταν θά ἔλθη ἡ ὥρα πεθαίνουμε, καί γι’ αὐτό κλαῖμε γιά τόν θάνατο τῶν ἀγαπητῶν μας ἀνθρώπων, ἀλλά καί ζοῦμε μέ τόν φόβο τοῦ δικοῦ μας θανάτου. Τό ἐρώτημα εἶναι πῶς ἐξηγεῖται νά ἑορτάζουμε τόν Χριστό ὡς νικητή τοῦ θανάτου καί ὁ θάνατος νά ἐξακολουθῆ νά ὑπάρχη καί νά μᾶς βασανίζη;
Πρίν τήν ἐνανθρώπηση τοῦ Χριστοῦ καί τήν Ἀνάστασή Του οἱ ἄνθρωποι ἀπέθνησκαν καί ἡ ψυχή τους κατέβαινε στόν Ἅδη, τήν χώρα τοῦ θανάτου, ἀκόμη καί οἱ δίκαιοι. Μετά τήν Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ καί τήν εὐλογία νά ζοῦμε στό ἀναστημένο Σῶμα τοῦ Χριστοῦ, μέ τό ἅγιο Βάπτισμα καί τά μυστήρια στήν Ἐκκλησία, ἐξακολουθεῖ μέν νά ἐπικρατῆ ὁ σωματικός θάνατος, ἀλλά δημιουργήθηκαν διαφορετικές ἄλλες δυνατότητες. Πρῶτον, ὁ ἄνθρωπος μέ τήν δύναμη τοῦ Χριστοῦ δέν φοβᾶται τόν θάνατο, δηλαδή ἀπαλλάσσεται ἀπό τόν φόβο τοῦ θανάτου· δεύτερον ἡ ψυχή τοῦ ἀνθρώπου πού συνδέεται μέ τόν Χριστό δέν πηγαίνει στό σκότος τοῦ Ἅδη, ἀλλά «ἐν χώρα ζώντων», «ἐν σκηναῖς δικαίων», στήν οὐράνια θεία Λειτουργία, ὅπως περιγράφεται στό βιβλίο τῆς Ἀποκαλύψεως τοῦ Ἰωάννου· καί τρίτον ὑπάρχει ἡ βεβαιότητα τῆς ἀναστάσεως καί αὐτῶν τῶν σωμάτων πού βρίσκονται τώρα ἐνταφιασμένα στήν γῆ, γιά νά ζήση ὁλόκληρος ὁ ἄνθρωπος μέ τόν Χριστό.
Αὐτό εἶναι τό νόημα τοῦ θριαμβευτικοῦ γεγονότος τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ, πού εἶναι γεμάτο ὄχι ἀπό ἐλπίδα ζωῆς, ἀλλά ἀπό βεβαιότητα τῆς αἰωνίου ζωῆς, πού ἀρχίζει ἀπό τώρα καί θά συνεχισθῆ γιά νά ὁλοκληρωθῆ στόν μέλλοντα αἰώνα.
Ὁ ἅγιος Γρηγόριος Νύσσης δίνει μιά ἀπάντηση στό ἐρώτημα αὐτό. Γράφει ὅτι μέ τήν γέννηση τοῦ Χριστοῦ «φάνηκε ὁ ἥλιος τῆς δικαιοσύνης σ’ ἐκείνους πού κάθονται στό σκοτάδι καί τήν σκιά τοῦ θανάτου» καί μέ τό ὅλο ἔργο Του «συνέθλιψε, δηλαδή τσάκισε τίς πολλές κεφαλές τοῦ δράκοντα πατώντας τον μέ τό πόδι του καί συντρίβοντάς τον καί καταπατώντας τον στήν γῆ».
Συνεχίζοντας ἀπαντᾶ σέ ἐκείνους πού ἔλεγαν: «Πῶς γίνεται αὐτό, ἀφοῦ ἐξακολουθοῦν καί σήμερα νά γίνονται φόνοι καί κλοπές, ἁμαρτίες καί χειρότερα κακουργήματα;». Θά μπορούσαμε νά προσθέσουμε πῶς νικήθηκε ὁ θάνατος, ἐνῶ βλέπουμε γύρω μας τήν σκιά τοῦ θανάτου καί ζοῦμε μέ τήν ἐπίγνωση ὅτι θά ἔλθη ἡ ὥρα νά πεθάνουμε;
Χρησιμοποιώντας ὁ ἅγιος Γρηγόριος Νύσσης ἕνα παράδειγμα λέγει ὅτι «ὅταν σκοτώνουμε κάποιο ἑρπετό, βλέπουμε ὅτι δέν πεθαίνει ὅλο τό φίδι μαζί μέ τό κεφάλι, ἀλλά ἐνῶ τό κεφάλι ἔχει πεθάνει, τό ὑπόλοιπο σῶμα εἶναι ζωντανό καί δείχνει τόν θυμό του, χωρίς νά ἔχει στερηθῆ τήν ζωτική δύναμη».
Αὐτό ἔκανε καί ὁ Χριστός. Νίκησε τόν διάβολο-τόν δράκοντα, τοῦ συνέτριψε τήν κεφαλή, «τήν δύναμη πού ἀναιρεῖ τά καλά», ἀλλά «ἐπιτρέπει νά ἀπομείνει ἡ κίνηση μέσα στό νεκρό θηρίο, ὡς ἀφορμή ἄσκησης γιά τούς μεταγενεστέρους». Δηλαδή, ὁ Θεός ἐπιτρέπει τήν ὕπαρξη τοῦ θανάτου γιά νά δώση σέ μᾶς τήν δυνατότητα νά ἀγωνισθοῦμε μέ τήν δύναμη τοῦ ἀναστάντος Χριστοῦ.
Ἐξηγεῖ στήν συνέχεια ὁ ἅγιος Γρηγόριος Νύσσης:
«Αὐτός, λοιπόν, ὁ Χριστός πού κατέλυσε τήν ἐξουσία τοῦ θανάτου, συνέτριψε τήν δύναμη τῆς κεφαλῆς τοῦ φιδιοῦ, ὅπως λέγει ὁ προφήτης. Τό ὑπόλοιπο ὅμως σῶμα τοῦ θηρίου σκορπισμένο μέσα στήν ζωή τοῦ ἀνθρὠπου, ὅσο ὁ ἄνθρωπος βρίσκεται μέσα στίς κινήσεις τῆς κακίας, σκληραίνει ἀδιάκοπα τήν ζωή μας μέ τά λέπια τῆς ἁμαρτίας. Ἡ δυναμή του, βέβαια, εἶναι πιά νεκρή, ἀφοῦ ἀχρηστεύθηκε τό κεφάλι. Ὅταν, ὅμως περάσει ὁ καιρός καί ἀκινητοποιηθοῦν τά κινούμενα κομμάτια κατά τήν συντέλεια τῆς ζωῆς αὐτῆς πού προσδοκοῦμε, τότε καταργεῖται ἡ οὐρά καί τό τελευταῖο τμῆμα τοῦ ἐχθροῦ, κι αὐτό εἶναι ὁ θάνατος. Κι ἔτσι θά πραγματοποιηθῆ ὁ πλήρης ἀφανισμός τῆς κακίας, ἀφοῦ θά ἀνακληθοῦν ὅλοι μέ τήν ἀνάσταση στή ζωή. Οἱ δίκαιοι θά μετοικήσουν ἀμέσως στήν οὐράνια μακαριότητα, ἐνῶ οἱ ἔνοχοι ἁμαρτημάτων θά παραδοθοῦν στό πῦρ τῆς γεέννης».
Ἀγαπητοί ἀδελφοί,
Ὁ θαυμάσιος αὐτός λόγος τοῦ ἁγίου Γρηγορίου Νύσσης, πού ἐκφράζει ὅλη τήν παράδοση τῆς Ἐκκλησίας, δείχνει καθαρά, ὅτι μέ τήν Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ νικήθηκε ὁ διάβολος καί ὁ θάνατος, νεκρώθηκε ἡ κεφαλή του. Ἀκόμη, ὅμως, ὁ θάνατος κινεῖται μεταξύ μας. Καί ὅσο ἐμεῖς ζοῦμε μυστηριακά καί ἀσκητικά στήν Ἐκκλησία πού εἶναι τό Σῶμα τοῦ Ἀναστάντος Χριστοῦ, μποροῦμε ἀπό τώρα νά νικήσουμε τόν διάβολο καί τόν θάνατο πού προέρχεται ἀπό αὐτόν, ἔχοντας ὅμως τήν βεβαιότητα τῆς συμμετοχῆς μας στόν ὁλοκληρωτικό θρίαμβο τῆς Ἀναστάσεως μέ τήν Δευτέρα Παρουσία τοῦ Χριστοῦ.
Μέ αὐτές τίς ἀναστάσιμες σκέψεις, ἑορτάζοντας τήν νέκρωση τῆς κεφαλῆς τοῦ ὄφεως ἀπό τόν Ἀναστάντα Χριστό καί ἀναμένοντας τήν τελική ἀνάσταση ὅλων τῶν ἀνθρώπων ἀναφωνῶ: «Χριστός Ἀνέστη ἐκ νεκρῶν, θανάτῳ θάνατον πατήσας, καί τοῖς ἐν τοῖς μνήμασιν ζωήν χαρισάμενος».
Χριστός Ἀνέστη τέκνα ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά.
Ποιμαντορικὴ ἐγκύκλιος Πάσχα
- Προβολές: 1029