Ἡ Κάθοδος στὸν Ἅδη

Ἡ εἰκονογράφηση τῆς Άναστάσεως με την κάθοδο τοῦ Χριστοῦ στόν Ἅδη γίνεται για πολλούς καί σοβαρούς θεολογικούς λόγους

• Πρῶτον, γιατί κανείς δέν εἶδε τον Χριστό τήν ὥρα πού ἀναστήθηκε, ἀφοῦ ἐξῆλθε από τον τάφο «ἐσφραγισμένου τοῦ μνήματος». Ὁ σεισμός πού ἔγινε καί ἡ κάθοδος τοῦ ἀγγέλου ποὺ σήκωσε τὴν πλάκα τοῦ τάφου, ἔγινε γιὰ νὰ βεβαιωθοῦν οἱ Μυροφόρες γυναῖκες ὅτι ἀναστήθηκε ὁ Χριστός.
• Δεύτερον, γιατί, ὅταν ἡ ψυχή τοῦ Χριστοῦ ἑνωμένη μὲ τὴν θεότητα κατῆλθε στὸν Ἅδη, συνέτριψε τὸ κράτος τοῦ θανάτου καί τοῦ διαβόλου, ἀφοῦ μέ τόν δικό του θάνατο νίκησε τὸν θάνατο. Φαίνεται καθαρά στήν Ὀρθόδοξη Παράδοση, ὅτι με τον θάνατο τοῦ Χριστοῦ καταργήθηκε ὁλοκληρωτικά το κράτος τοῦ θανάτου. Ἄλλωστε, ψάλλουμε στήν Ἐκκλησία: «Χριστός ἀνέστη ἐκ νεκρῶν θανάτω θάνατον πατήσας». Η θριαμβευτική νίκη του ἐναντίον τοῦ θανάτου ἔγινε ἀκριβῶς την ὤρα πού ή ψυχή τοῦ Χριστοῦ ἐνωμένη μὲ τὴν θεότητα κατῆλθε στόν Ἅδη καί κατήργησε τον θάνατο
• Τρίτον, ὁ Χριστός μέ τήν κάθοδό του στόν Ἅδη ἐλευθέρωσε τὸν Ἀδάμ καί τήν Εὔα ἀπό τόν θάνατο. Ἔτσι, ὅπως διά τοῦ Ἀδάμ προήλθε ἡ πτώση ὁλοκλήρου τοῦ ἀνθρωπίνου γένους, ἀφοῦ αὐτός εἶναι ὁ γενάρχης μας, ἔτσι διά τῆς ἀναστάσεως τοῦ Ἀδάμ γευόμαστε τούς καρπούς τῆς ἀναστάσεως καί τῆς σωτηρίας. Λόγω τῆς ἐνότητος τῆς ἀνθρωπίνης φύσεως ὅ,τι ἔγινε στον προπάτορα ἔγινε σὲ ὅλη τὴν ἀνθρώπινη φύση.

Γι' αὐτούς τούς λόγους ή χαρακτηριστικότερη εἰκόνα τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ θεωρεῖται ή κάθοδός του στόν Ἅδη, ἀφοῦ, ἄλλωστε, ἡ οὐσία τῆς ἑορτῆς τῆς Ἀναστάσεως εἶναι ἡ νέκρωση τοῦ θανάτου καί ἡ κατάργηση τοῦ διαβόλου: «Θανάτου ἑορτάζομεν νέκρωσιν, ἅδου τὴν καθαίρεσιν», ψάλλουμε στόν ἀναστάσιμο κανόνα. Ἡ καθαίρεση τοῦ Ἅδου καί ἡ νέκρωση τοῦ θανάτου εἶναι τὸ βαθύτερο νόημα τῆς ἀναστασίμου ἑορτῆς.

Ναυπάκτου Ἱεροθέου: Οἱ Δεσποτικές ἑορτές