Ἡ αἵρεση

Συνήθως, ἡ αἵρεση περιορίζεται στήν θεωρητική διδασκαλία καί θεωρεῖται αἱρετικός αὐτός πού ἀποκλίνει ἀπό τά θεσπισθέντα δόγματα τῆς Ἐκκλησίας. Θά πρέπει, ὅμως, νά δοῦμε τήν αἵρεση ὡς πρός τήν ἐσωτερική της διάσταση. Γιατί, ὅπως τά δόγματα εἶναι ἔκφραση τῆς ἀποκαλύψεως, καί ἡ ἐφαρμογή τῶν δογμάτων ὁδηγεῖ στήν ἐμπειρία, ἔτσι καί ἡ αἵρεση εἶναι ἀπόκλιση ἀπό τήν ἀποκάλυψη, ἀλλά συγχρόνως καταστρέφει τόν δρόμο πρός τήν θέωση. Εἶναι σάν νά ὑπάρχη ἕνα νοσοκομεῖο πού δέν μπορεῖ νά θεραπεύση τόν ἄνθρωπο.

Ἡ ἀνατροπή τῆς ἐμπειρίας τῆς Πεντηκοστῆς γίνεται γιατί οἱ αἱρετικοί ἀρνοῦνται τήν διδασκαλία τῶν θεουμένων Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας, ἐγκαταλείποντας, δηλαδή, τήν ἀποκαλυπτική ἀλήθεια στηρίζονται, κυρίως, στήν λογική τους, τόν στοχασμό τους. Αὐτό σημαίνει ὅτι οἱ αἱρετικοί στηρίζονται περισσότερο στήν φιλοσοφία πού εἶναι γεμάτη ἀπό λογισμούς, στοχασμούς καί φαντασίες καί δέν στηρίζονται στίς ἀποκαλύψεις τοῦ Θεοῦ. Ἐπειδή στηρίζονται σέ φιλοσοφικές ἀρχές, στήν πραγματικότητα ἀρνοῦνται καί τήν διδασκαλία πού ὁδηγεῖ στήν θεοπτία. Ὁ αἱρετικός δέν μπορεῖ νά γνωρίση τόν Θεό, γιατί δέν γνωρίζει τήν μέθοδο θεογνωσίας. Κάθε ἐπιστήμη ἔχει τήν θεωρία καί αὐτή ἐπιβεβαιώνεται μέ πείραμα καί κάθε ἐπαλήθευση τοῦ πειράματος ὁδηγεῖ στήν ἴδια θεωρία.

Ἡ αἵρεση δέν ἀναφέρεται μόνον σέ δογματικά θέματα, ἀλλά καί στήν πνευματική ζωή. Γιά παράδειγμα ὁ χωρισμός τῆς χριστιανικῆς ζωῆς σέ θεωρητική (δόγμα) καί πρακτική (ἀσκητική) εἶναι πλάνη. Μερικοί δέχονται τά δόγματα καί ἀρνοῦνται τίς προϋποθέσεις τῶν δογμάτων.

Ναυπάκτου Ἱεροθέου: Ἡ πίστη τῶν ἁγίων