Κύριο Θέμα: Τό πρόβληµα ἀπὸ χθὲς ἔως σήμερα

Ἡ ζωὴ σβήνει στὰ σαρανταπέντε χωριὰ τῆς Ὀρεινῆς Ναυπακτίας

Τό πρόβληµα σήµερα τῆς ὀρεινῆς Ναυπακτίας εἶναι ἡ ἀπουσία τῶν κατοίκων της. Αὐτό ἦρθε σάν συνέπεια ἄλλων παλαιοτέρων προβληµάτων, τά ὁποῖα στήν ἐποχή πού ἐμφανίσθηκαν δέν ἀντιμετωπίσθηκαν. Τώρα τά χωριά ἐρήμωσαν, ἡ μετανάστευση ἀπερρόφησε τούς πληθυσμούς τους, πολλά σχολεῖα ἔκλεισαν, δέν ὑπάρχει πιά νέο αἷμα, πού νά δίνη τήν ἐλπίδα γιά µιά νέα πληθυσμιακή ἄνθιση. 

Εἶναι χρέος ὅλων µας νά ἀναζητήσουµε τίς αἰτίες αὐτῆς τῆς ἐρημώσεως - πού δέν εἶναι µόνο Ναυπακτιακό Φαινόµενο -, ὥστε νά γίνουν προσπάθειες νά ἀνατραπῆ αὐτή ἡ φθίνουσα πορεία. Πάντως, πέρα ἀπό τόν σύγχρονο τρόπο ζωῆς, πού συγκεντρώνει τούς πληθυσμούς γύρω ἀπό τά μεγάλα ἁστικά κέντρα, ὑπάρχουν ὁπωσδήποτε καί ἄλλες αἰτίες. Ὁ συνταξιοῦχος Δάσκαλος κ. Γεώργιος Ἀθ. Μποσινάκος μᾶς ἔστειλε ἐπιστολή, στήν ὁποία διεκτραγωδεῖ τήν κατάσταση τῆς ὀρεινῆς Ναυπακτίας, ἀνατρέχει στήν ἱστορία, ἀλλά κάνει καὶ προτάσεις γιά τό μέλλον Ναυπακτιακῆς ὑπαίθρου. 

Στή συνέχεια δημοσιεύουμε χαρακτηριστικά ἀποσπάσματα αὐτῆς τῆς ἐπιστολῆς. Οἱ τίτλοι εἶναι δικοί µας. 

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ 

«... Οἱ ἀπό τουρκοκρατίας ἄρχοντες ποτέ δέν ἐνδιαφέρθησαν νά µάθουν καί νά καλυτερεύσουν τή ζωή τῶν χωρικῶν καὶ νά κάνουν κάτι μεθοδευµένο καί ἀνθρώπινο γιά μετακίνηση τοῦ πλεονάζοντος πληθυσμοῦ. Μετακινοῦντο κάποτε ὀμαδικά γιά τούς Κάµπους Φθιώτιδος καί Θεσσαλίας, ὅπως π.χ. στὸ ἐπαναστατικό κίνηµα τοῦ Φαρμάκη τὸ 1848 καί στόν ἄτυχο πόλεμο τοῦ 1897, ἔφυγαν πολλοί νέοι καί δέν γύρισαν. Ταξίδευαν γιά Βουλγαρία, Ρουμανία, Ρωσία καί πολλοί δέν γύριζαν. Τό 1880 ταξίδεψαν οἱ πρῶτοι γιά ᾽Αμερική. 

Πολλοί καί δυσανάλογοι µέ τήν παραγωγή ἀγαθων ἦσαν οἱ κάτοικοι τῶν χωριῶν τῆς Ὀρεινῆς Ναυπακτίας. Καὶ ἔως τό Λαύριο ἔφτασαν ἀναζητώντας ἐργασία καί στό Αἴγιο ἔσκαβαν ὀμαδικά τά σταφιδάµπελα καί κρασάµπελα γιά ἕνα κοµµάτι ψωμί. Ἡ γἢ λιγόστευε µέ τό ἀδερφομοίρασμα γιά τήν κάθε οἰκογέγεια καί ἡ φτώχεια ἀποτελοῦσε ἐφιάλτη. Οἱ φίλεργοι καί πατριδολάτρες Ναυπάκτιοι ἀταξίδευτοι καί μετανάστες, µέ τό ὑστέρημά τους καὶ προπαντός µέ προσωπική ἐργασία ἀνακαίνισαν ἐκκλησίες, ἔχτισαν σχολεῖα, γεφύρωσαν ποτάµια, ἄνοιξαν δρόµους σέ χωριά µέ σύγχρονες οἰκοδομές. 

Ὕψωσαν πολιτισμό ἐδῶ σάν ἐξέχοντες στό στρατό, στίς τέχνες καί τά γράμματα. Καί στό ἐμπόριο διεκρίθησαν. Ἔκαναν ἕνα τόπο περήφανο. Νά διασκεδάζει τήν καθολικά κατοχυρωμένη φτώχεια, νά ζεῖ καὶ νά προσφέρει στή ζωή καί στήν προκοπή τῆς πατρίδας ἀγόγγυστα, περισσότερα ἀπό ὅ,τι εὐνοημένα ἀπό τή φύση καί τόν ἄνθρωπο διαμερίσματα. Τό δημογραφικό πρόβληµα σωβοῦσε πάντοτε καί ζητοῦσε διέξοδο. 

Μετά ἀπό τήν ἐχθρική κατοχή καὶ τό φιλοτεχνημένο ἐμφύλιο πόλεμο, τό ἡμεροκάµατο στίς οἰκοδομές καί ἡ ἐμπορία γῆς στήν Ἀθήνα, τό ὑπερυψωμένο ἡμεροµίσθιο στή Γερμανία, ἡ ἐπάνδρωση τῆς παραγωγικῆς ἀγαθῶν Αὐστραλίας, ἡ μετανάστευση στὴν Ἀμερική, πού τά σύγορα της τά εἶχε κλεισµένα ὡς τό 1945, ἐμετρίασαν τά δεινά τῆς αὐξημένης µετακατοχικῆς φτώχειας καί τά δέχθηκαν οἱ ἄνθρωποι ὡς δῶρο Θεοῦ, µέ µεγάλη ἀνακούφιση... 

... Θά ἦταν εὐχή ἡ μετανάστευση, ἄν οἱ ἑλληνικοί χῶροι ἐμελετοῦντο καί ἐκ τῆς μελέτης προέκυπτε πόσοι ἐργαζόμενοι χωροῦσαν (γεωργοί, κτηνοτρόφοι, βιομηχανικοί ἐργάτες) καί ἐβοηθοῦντο, νά ἐργασθοῦν, νά παράγουν στή γενέτειρα γῆ, νά παραμείνουν. Καὶ µόνον νά µεταναστέψουν ἐκεῖνοι πού δέν χωροῦσαν, δέν εἶχαν δουλειά. Νά µήν ἐρηµώσει ἡ γενέτειρα. Νά παραμείνει ἡ µετανάστευση εὐχή καί ὄχι ὀργή καί κατάρα, γιά ἐρημούμενες πατρίδες, στημένες μέ πόνους μακρούς καί αἷμα. Αὐτό θά ἦτο δυνατόν νά γένει ἐκεῖ πού λειτουργεῖ ἡ ἀγάπη καί ἡ εὐλογία τοῦ Χριστοῦ μεταξύ τῶν ἀνθρώπων καί ὄχι ὁ θάνατός σου ζωή µου. Ἐκεῖ ὅπου ὁ πολιτισμός δέν ἐκτοπίζεται ἀπό τὀν ἐκφυλισμό. 

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Ἡ γενέτειρα ἀναζητᾶ τά παιδιά της ἔστω καί τά ψυχοπαίδια. Δέν ἀντέχει τήν ἔρημη μοναξιά... 

... Ἡ γῆ κατά τό ἰσχῦον ἰδιοκτησιακό δίκαιο ἀνήκει στούς ὑπερήλικες καί στούς µετοικήσαντες. Ἄδικο εἶναι νά παραμένει ἠ γῇ σέ ἀδράνεια. Ἕνας ὀργανισµός, σάν ἐκεῖνον τῆς ἀποκαταστάσεως προσφύγων τό 1922 µέ κρατική οἰκονομική στήριξη καί τή βοήθεια ἀπό κονδύλια Ντελόρ, πρέπει νά λειτουργήσει καί νά ἐγκαταστήσει νέους ἀγρότες. 

Πρέπει ἡ γῆ νά ἐλευθερωθεῖ, νά βελτιωθεῖ. Νά στηριχθοῦν ὡς καί οἱ βαθμίδες ἀκόμη, ὅπου εἶναι ἀνάγκη, ὅπως συµβαίγει σέ γειτονικά µας κράτη, ἀπό ὅπου εἰσάγονται κηπευτικά. Νά ἑνωποιηθεῖ ἡ γῆ αὐτή κατά περιοχές καί νά χωρισθεῖ κατά µεγάλα ἀγροτεμάχια κατάλληλα γιά βιώσιµες καὶ παραγωγικές γεωργικές ἢ κτηνοτροφικές ἐκμεταλλεύσεις, τό κάθε µεγάλο ἀγροτεμάχιο νά παραχωρηθεῖ σέ νέα ζευγάρια ἀγροτῶν ἐπαναπατριζομένων, ἤ ἀδελφῶν Ποντίων ἤ ὀρθόδοξα προσγειωµένων ᾿Αλβανῶν... 

... Στούς νέους ἀγρότες, πλήν τοῦ βασικοῦ ἀγροτεμαχίου γιά ἐκμετάλλευση νά τούς παραχωρηθεῖ κατοικία καί κῆπος, ἔστω σέ κάποια ἀπόσταση, ἀλλά σέ οἰκισμό µέ σχολεῖο καί ἰατροφαρμακευτική περίθαλψη. Ἡ κάθε οἰκογένεια ἤ µονάδα ἐκμετάλλευσης νά ἐξοδεύει πάντοτε ὀλιγότερα ἀπό ὅσα παράγει, νά ἀποφεύγει τό δανεισμό. Νά ἐργάζονται, συνεταιρικά ἤ οἰκογενειακά, νά παράγουν ἀγαθά καί νά διαιωνίζουν τό ἀνθρώπινο γένος. Μακάρι νά ὑπάρξει ἄλλος καλύτερος τρόπος ἀξιοποίησης τῆς γῆς καί παραμονῆς ἀνθρώπων στήν ὕπαιθρο».