Κύριο ἄρθρο: Ποιμαντικὴ Διακονία

Μητροπολίτου Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου κ. Ἱεροθέου

Σέ ἄλλες στῆλες τῆς ἐφημερίδος ὁ ἀναγνώστης μπορεῖ νά δῆ τά σχετικά µέ τήν Α Ἱερατική Σύναξη, ἡ ὁποία διοργανώθηκε στήν Ἱερά Μητρόπολή µας τόν προηγούμενο µήνα. Ἦταν µιά ἀπαραίτητη, ἀλλά καί ἐπιτυχημένη Ἱερατική Σύναξη. 

Καθ᾽ ὅλη τήν διάρκεια τοῦ ἔτους πραγματοποιοῦνται στήν ἕδρα τῆς Μητροπόλεως κατά µήνα ἡμερήσιες Ἱερατικές Συνάξεις, στίς ὁποῖες γίνονται ἀναλύσεις διαφόρων θεμάτων. Προσπαθοῦμε νά συνδέουµε τά διοικητικά θέµατα µέ τά πνευματικά, τίς αἰώνιες θεολογικές ἀλήθειες µέ τήν σύγχρονη σκληρή πραγματικότητα. Αὐτός ὁ συνδυασμός εἶναι ἀπαραίτητος, γιατί διαφορετικά ὁ Χριστιανισμός παρουσιάζεται ὡς ἀνεπίκαιρος καί ἀνεδαφικός. Ὅμως, ἡ πραγματοποίηση τῶν πολυηµέρων ἱερατικῶν Συνάξεων ἔχει σκοπό νά συναδελφώση τούς ἱερεῖς καί νά ζήσουν γιά λίγες ἡμέρες τήν κοινοβιακή ζωή τῆς Ἐκκλησίας. 

Δέν θά ἤθελα νά ἀναφερθῷ στίς εἰσηγήσεις πού ἐκφωνήθηκαν στήν Σύναξη, πράγµα τό ὁποῖο γίνεται σέ ἄλλη στήλη. Ἐδῶ θά ἤθελα νά παρουσιάσω τούς βασικούς ἄξονες γύρω ἀπό τούς ὁποίους περιστράφηκαν οἱ εἰσηγήσεις, ἀλλά καὶ οἱ συζητήσεις. 

Πρῶτον. Ὁ Ἱερεύς γιά νά ἐξασκῆ σωστά τό ἔργο του πρέπει νά εἶναι µία κατά τό δυνατόν ὁλοκληρωμένη προσωπικότητα ἤ τουλάχιστον γά ἀγωνίζεται νά ὁλοκληρωθῆ πνευματικά. Ἡ πνευματική καί ψυχολογική του συγκρότηση εἶναι ἀπαραίτητη καί ἀναγκαία. 

Δεύτερον. Ἡ λατρεία ἀποτελεῖ τήν πεµπτουσία τῆς ὀρθόδοξης πνευματικῆς ζωῆς, τήν πιό κατάλληλη ἀτμόσφαιρα γιά τήν ἀνάπτυξη τοῦ ἀνθρώπου. Ὁ ἄνθρωπος πλάστηκε γιά νά εἶναι λειτουργικόν ὄν καί νά συμμετέχη στό µεγάλο συλλείτουργο τῆς κτίσεως, ἀλλά µέ τήν ἁμαρτία του ἔπεσε σέ µιά παραλειτουργία. Ἔτσι τώρα καλεῖται ἀπό τήν παραλειτουργία νά ἐπιστρέψη στήν λειτουργία, νά ἔχη σωστή κοινωνία µέ τόν Θεό καί τούς ἀνθρώπους.

Τρίτον. Ὁ Ἱερεύς µέ τήν χειροτονία του ἀποκτᾶ μιά πνευματική οἰκογένεια, ἡ ὁποία εἶναι εὐρύτερη τῆς σαρκικῆς του οἰκογένειας. Εἶναι πατέρας σέ µιά ἐκκλησιαστική κοινότητα καί πρέπει νά ἐνδιαφέρεται γιά ὅλες τίς ἀνάγκες τῶν μελῶν της. Αὐτό σημαίνει ὅτι πρέπει νά τόν συγκινῆ ὁ πόνος, ἡ λύπη καί ἡ δυστυχία τῶν πνευματικῶν του παιδιῶν. 

Τέταρτον. Ὁ πνευματικός Πατέρας, ὡς ἑξομολόγος, πρέπει νά σκύβη µέ στοργή, ἀγάπη, εὐαισθησία καί τρυφερότητα στίς πληγές καί τά τραύματα τῶν πνευματικῶν του παιδιῶν. Ἡ πνευματική του πατρότητα πρέπει νά ἐκφράζεται περισσότερο ὡς ἰατρική παρά ὡς νομική ἐπιστήμη. Αὐτό σηµαίνει ὅτι πρέπει νά γνωρίζη καλά πώς ὅτι ὁ ἄνθρωπος θέλει θεραπεία καί ὄχι ὁ Θεός. Γιατί, ὅταν ἐργάζεται κανείς µέσα ἀπό τήν προοπτική ὅτι πρέπει νά ἐξιλεωθῆ ὁ Θεός, τότε παρουσιάζει τόν Θεό καί ὄχι τόν ἄνθρωπο ὡς ἄρρωστο. 

Πέμπτον. Ἡ διοίκηση τῆς κάθε ἱερᾶς Μητροπόλεως καί τά Γραφεῖα συνδέονται στενότατα µέ τήν ὅλη ἐκκλησιαστική ζωή. Στό σημεῖο αὐτό γίνονται πολλές παρεξηγήσεις καί παραθεωρήσεις. Μερικοί περιφρονοῦν τήν διοίκηση τῆς Ἐκκλησίας ἐν ὀνόματι μιᾶς πνευματικῆς ζωῆς, καί ἄλλοι ὑπερτονίζουν τήν διοίκηση σέ βάρος τῆς πνευμµατικῆς ζωῆς ἤ ἀκόµη τήν θέτουν σέ µιά κοσμική προοπτική. Στήν πρώτη περίπτωση ἐκφράζεται ἕνας ἐκκλησιολογικός μονοφυτισµός καί στήν δεύτερη λειτουργεῖ ἕνας ἐκκλησιολογικός νεστοριανισµός. 

Οἱ Ἱερατικές Συνάξεις εἶναι ἀπαραίτητες, ἰδίως στήν σηµερινή ἐποχή πού ὑπάρχει πολλή σύγχυση, ἀβεβαιότητα, ἀλλά καί ἀναζήτηση τῆς αὐθεντικῆς ἐκκλησιαστικῆς ζωῆς. Γι' αὐτό, ὅπως βλέπουµε στήν παράδοση τῆς Ἐκκλησίας µας, τόσο οἱ Ἐπίσκοποι, ὅσο καί οἱ Ἡγούμενοι στά Μοναστήρια, ἔδιναν µεγάλη σημασία σέ αὐτήν. Ἰδίως σήµερα εἶναι ἀπαραίτητη γιά πολλούς καί ποικίλους λόγους. 

Κατ' ἀρχάς δίνεται ἡ δυνατότητα πιό στενῆς ἐπικοινωνίας τοῦ Μητροπολίτου µέ τούς Κληρικούς του, πού εἶναι οἱ ἄμεσοι συνεργάτες του στό ποιµαντικό ἔργο. Εἶναι γνωστό ὅτι τό ἐκκλησιαστικό πολίτευμα δέν εἶναι δημοκρατικό, µέ τήν ἔννοια ὅτι κάνει ὁ καθένας ὅ,τι θέλει ἐπειδή ἔχουν ἴσα δικαιώµατα, ἀλλά ἱεραρχικό. Στίς Ἱερατικές Συνάξεις γίνεται αὐτό ἀντιληπτό, καθώς ἐπίσης δίνεται ἡ εὐκαιρία νά λύνωνται πολλές παρεξηγήσεις. 

Ἔπειτα, στίς Συνάξεις αὐτές ἀντιμετωπίζονται µερικά κρίσιµα καί ἐπίκαιρα θέµατα καί παρουσιάζεται ὁ τρόπος µέ τόν ὁποῖο μποροῦν νά λυθοῦν. Ἡ ἐποχή µας εἶναι ἀρκετά δύσκολη ὄχι μόνον στά µεγάλα ἀστικά κέντρα, ἀλλά καί στίς ἐπαρχίες. Ποικίλα ρεύματα ἔρχονται ἀπό ὅλες τίς κατευθύνσεις, διάφορες παραδόσεις κατακλύζουν τόν τόπο µας, ὁπότε ἡ Ἐκκλησία πρέπει νά τά ἀντιμετωπίζη ὄχι σπασµωδικά, ἀλλά µέ τόν θεολογικό της λόγο. Ἔχω τήν ἐντύπωση ὅτι πρέπει νά προσεγγίζουµε τά διάφορα θέµατα σοβαρά καί θεολογικά, ὅπως τό µεγάλο πρόβληµα τῆς γενετικῆς, τήν συµβολή τῶν Μέσων Μαζικῆς Ἐνημέρωσης στήν µαζοποίηση τοῦ ἀνθρώπου, τίς ἀναζητήσεις τῶν νέων, τήν ἀδιαφορία τῶν μαζῶν, τήν θρησκειοποίηση τῆς ἐκκλησιαστικῆς ζωῆς, τόν ἐκκλησιαστικό ἀποχρωματισμό τοῦ σύγχρονου πολιτισμοῦ, κ.λ.π. Ὅλα αὐτά καί τόσα ἄλλα πρέπει νά ἀντιμετωπίζωνται µόνον µέσα ἀπό τήν θεολογική προοπτική καί τήν ἐκκλησιαστική εὐαισθησία. 

Πρέπει νά γίνη ἀπό ὅλους ἀντιληπτό ὅτι τό πολίτευμα τῆς Ἐκκλησίας εἶναι ἱεραρχικό καί συνοδικό. Ὁ συνοδικός θεσμός πρέπει νά λειτουργῆ ὄχι µόνον στήν Ἀνωτάτη Διοίκηση τῆς Ἐκκλησίας, ἀλλά καί στίς Μητροπόλεις καί τίς Ἐνορίες. Ἡ ἐνεργοποίηση τῶν χαρισµάτων ὅλων τῶν μελῶν τῆς Ἐκκλησίας δημιουργεῖ τήν κατάλληλη ἀτμόσφαιρα γιά τήν λύση πολλῶν προβληµάτων. Ὅταν δέν λειτουργῆ ὁ συνοδικός θεσμός, ἀκόμη καί σέ Μητροπολιτικό ἐπίπεδο, τότε ὑποβόσκει τόσο ἡ ἀπολυταρχία, ὅσο καί ἡ ἀναρχία, ἀφοῦ κατά τόν ἅγιο Γρηγόριο τόν Θεολόγο, "τό βίᾳ ὑποταττόμενον στασιάζει καιροῦ λαβόµενον»