Γεγονός καὶ Σχόλιο: Τα πάθη του Χριστού

Κατά καιρούς δημιουργούνται και προβάλλονται κινηματογραφικές ταινίες που έχουν ως περιεχόμενο τον Σταυρό και τα Πάθη του Χριστού, προκειμένου να συγκινήσουν τους Χριστιανούς για τα μεγάλα αυτά γεγονότα. Αυτό το βλέπουμε και στις ημέρες μας με την νέα ταινία των Παθών του Χριστού με τίτλο “Τα Πάθη του Χριστού”, που σκηνοθέτησε ο Μελ Γκίμπσον.

Η Ορθόδοξη Εκκλησία δεν δίδει μεγάλη σημασία σε τέτοιες κινηματογραφικές προβολές για σοβαρούς θεολογικούς λόγους. Κυρίως εντοπίζουμε τρεις τέτοιους λόγους.

Ο πρώτος ότι τα Πάθη και ο Σταυρός του Χριστού συνδέονται αναπόσπαστα με την Ανάσταση του Χριστού. Όταν τα Πάθη και ο Σταυρός αποσυνδέονται από την Ανάσταση του Χριστού, τότε δεν εκφράζουν το σταυροαναστάσιμο βίωμα της Εκκλησίας.

Ο δεύτερος λόγος είναι ότι ο Σταυρός και η Ανάσταση του Χριστού είναι μεν ιστορικά γεγονότα, τα οποία έγιναν σε κάποια χρονική ιστορική στιγμή, αλλά τελικά είναι μυστήρια και βιώνονται εμπειρικά μέσα στην καρδιά του ανθρώπου, η οποία μεταμορφώνεται με την μετάνοια, την ορθόδοξη άσκηση και την μυστηριακή και λειτουργική ζωή. Επομένως δεν είναι θέμα αισθητικό, αλλά ασκητικό, μυστηριακό, λατρευτικό.

Ο τρίτος λόγος είναι ότι η Εκκλησία με την υπενθύμιση κατ' έτος των Παθών, του Σταυρού και της Αναστάσεως του Χριστού μας παροτρύνει όχι σε μια κατ' αίσθησιν ανάμνηση, όραση και ακοή αυτών των γεγονότων, αλλά σε μια προσωπική συσταύρωση και συνανάσταση με τον Χριστό. Δεν αποβλέπει, δηλαδή, σε μια συναισθηματική φόρτιση η σε μια ανάμνηση, αλλά σε μια μεταμόρφωση των δικών μας παθών και στην ψυχοσωματική μας μεταμόρφωση.

Ακριβώς γι' αυτούς τους λόγους η Εκκλησία μας προσκαλεί να βιώσουμε το μυστήριο του Σταυρού και της Αναστάσεως του Χριστού μέσα στην λατρεία της, αλλά οπωσδήποτε και μέσα στα πλαίσια της ορθοδόξου ασκήσεως. Με την λατρεία, την άσκηση και τα μυστήρια, ιδιαιτέρως το μυστήριο της θείας Ευχαριστίας, μπορεί κανείς να βιώση μυστηριακά, πνευματικά, αλλά και ψυχοσωματικά το μυστήριο του Σταυρού και της Αναστάσεως του Χριστού.

Βέβαια ζούμε σε μια εποχή αισθήσεων και συναισθημάτων, γι' αυτό και οι άνθρωποι προτιμούν να βλέπουν τον Χριστό μέσα από κινηματογραφικές ταινίες και όχι να βιώνουν τον Χριστό με τις προϋποθέσεις που συνιστά η Ορθόδοξη Εκκλησία. Αρέσκονται να βιώνουν τον Χριστό κατά σάρκα και όχι κατά πνεύμα. Όμως τέτοιες αισθητικές προσεγγίσεις του Σταυρού και της Αναστάσεως του Χριστού, εκτός του ότι μας απομακρύνουν από την μέθεξη του σταυροαναστάσιμου μυστηρίου, ταυτοχρόνως μας οδηγούν σε αιρετικές αποκλίσεις, διότι η παρουσίαση δια των κινηματογραφικών ταινιών του ανθρωπίνου στοιχείου του Χριστού οδηγεί κατ' ευθείαν στον νεστοριανισμό.

Πρέπει να αντιληφθούμε την μεγάλη σημασία της ορθοδόξου ασκήσεως, της εκκλησιαστκής λατρείας και της μυστηριακής ζωής. Κάθε ανθρώπινη προσέγγιση του Χριστού αυξάνει την υπαρξιακή απογοήτευση.-

Ν.Ι.