Αποστόλου Ζορμπά: Ἐκκλησιασμὸς Μαθητῶν

του Αποστόλου Ζορμπά, δρ. Φ. διευθυντή του 1ου Λυκείου Ναυπάκτου

Παντοτε από τις πιο προβληματικές “σχολικές δραστηριότητες” ήταν ο εκκλησιασμός. Οι μαθητές, τουλάχιστον οι περισσότεροι, προσπαθούσαν να βρουν τρόπους για να τον αποφύγουν είτε αποσκιρτώντας στον δρόμο είτε πηγαίνοντας στο τέλος της Θείας Λειτουργίας είτε φεύγοντας από αυτήν μετά τα πρώτα 20 λεπτά.

Τα τελευταία χρόνια βλέπουν τον εκκλησιασμό ως δίωρη ελάφρυνση του ημερησίου προγράμματος και ως μια καλή ευκαιρία να κοιμηθούν και να ξεκουραστούν εκείνη την ημέρα περισσότερο. Καθώς οι απαιτήσεις του Λυκείου και των εξετάσεων είναι πιεστικώτερες, οι μανάδες εγκρίνουν η και προτείνουν οι ίδιες την οδό του περισσότερου ύπνου.

Εννοείται ότι κάποιες προσπάθειες για παρουσίες με χαρτάκια η αστυνόμευση των μαθητών, για να μην φεύγουν από τον ναο, είναι καταστροφικές πολλαπλώς. Και η προσέλευση στην Θεία Λειτουργία πρέπει να μην αντιμετωπίζεται ως καταναγκασμός, αλλά ο μαθητής να κατανοή, σε κάποιον τουλάχιστον βαθμό, γιατί πάει εκεί - εδώ η οικογένεια, το Δημοτικό Σχολείο και ο θεολόγος του Γυμνασίου και του Λυκείου έχουν καίριο ρόλο - οι σχολικές σχέσεις να μην διαρρηγνύονται, ο καθηγητής να μην αστυνομεύη.

Γιατί ούτε στιγμή δεν πρέπει να διαφεύγη από τον νου κανενός ότι το Σχολείο και η ζωη του - και η Θεία Λειτουργία - είναι συνάντηση ελεύθερων ανθρώπων, οι οποίοι ζουν μαζί ορισμένες ώρες της ημέρας και για μερικά χρόνια και πέρα από την κατάκτηση της γνώσης οικοδομούν και πλουτίζουν την ύπαρξή τους και το ήθος τους μέσα από σχέσεις, στόχους και κοινές δραστηριότητες.

Στο Σχολείο μας, για να μην κάνουμε πράγματα τα οποία απέχουν από το περιεχόμενο των λέξεων, αρχικώς προσπαθήσαμε να τονίσουμε την συνεπή και υπεύθυνη στάση όλων μας. Π.χ. δεν είναι σωστό να ζητούν οι μαθητές να πάμε στον ναό για εκκλησιασμό και οι περισσότεροι να μην έρχονται. Το ίδιο δεν είναι επιτρεπτό νομικώς να απουσιάζουν από την σχολική, πρωτίστως, αυτή εκδήλωση οι καθηγητές.

Παράλληλα σε αυτή την βάση -της υπεύθυνης στάσεως - ορίζαμε τούς εκκλησιασμούς σε χαρακτηριστικές ημερομηνίες. Με αντιπροσωπεία μαθητών: Στην εορτή του Μητροπολίτη (4 Οκτωβρίου), στις 23 Οκτωβρ?ου, εορτή του Αδελφοθέου Ιακώβου, όταν τελήται η παλαιότερη Θεία Λειτουργία και των Τριών Ιεραρχὼν, όταν εκκλησιάζονται όλα τα Σχολεία της Μεσης Εκπαίδευσης της πόλεώς μας στον Μητροπολιτικό ναο. Και ολόκληρο το Σχολείο: μία στις αρχές του σχολικού έτους, μία πριν τα Χριστούγεννα, μία σε Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία, μία πριν το Πασχα και μία, εάν βοηθούσαν οι περιστάσεις, πριν τη λήξη του σχολικού έτους.

Το σχολικό έτος 2002-2003 σε συνεργασία με τον Ιερέα- Καθηγητή, που υπηρετεί στο Σχολείο μας, και τον Θεολόγο προσπαθήσαμε να κάνουμε ουσιαστικώτερο τον εκκλησιασμό και υπόθεση ολόκληρης της μαθητικής κοινότητας. Καθιερώσαμε δοκιμαστικά τον εκκλησιασμό κατά τμήματα, αποκλειστικά μόνον μαθητών μας. Μετά την πρωινή συγκέντρωση την καθορισμένη ημέρα ανά δύο τμήματα μεταβαίναμε στον γειτονικό με το Σχολείο μας ιερό ναο του Αγίου Διονυσίου. Ο ναός είναι μικρός, βυζαντινού ρυθμού. Υπάρχουν καθίσματα για 55 εκκλησιαζομένους. Κατά την Θεία Λειτουργία ο ιερέας 2-3 φορές σε διάφορα σημεία εξηγεί στούς μαθητές το τι γίνεται εκείνη την ώρα. Στο ψαλτήρι ψάλλει καθηγητής και αναγιγνώσκουν καθηγητές και μαθητές. Στα ειδικά σημεία που ο ιερέας προσεύχεται, δέεται ονομαστικά και εκφώνως υπέρ υγείας των καθηγητών και των μαθητών, που παρακολουθούν την Θεία Λειτουργία. Στις 9:20 συνήθως τελειώνει η Θεία Λειτουργία, οι μαθητές επιστρέφουν στο Σχολείο και εντάσσονται στο σχολικό πρόγραμμα από την τρίτη διδακτική ώρα.

Κρίνουμε ότι έτσι ο εκκλησιασμός των μαθητών αποκτά νόημα, αφού γίνεται πιο προσωπικός. Παράλληλα και η μαθητικη κοινότητα αποκτά έναν άλλο κοινό δεσμό. Επιπλέον έτσι μπορεί να μάθουν οι μαθητές πότε κάθονται στον ναο και πότε σηκώνονται, ποιές είναι οι πιο ιερές στιγμές της Θείας Λειτουργίας, γιατί ανάβουμε κερί.

Πρέπει εδώ, βεβαίως, να ομολογήσουμε ότι αυτό έγινε επειδή το Σχολείο μας έχει την μεγάλη προνομία να έχη στον Συλλογο των καθηγητών ιερέα, ψάλτη και σε ελάχιστη απόσταση από αυτό ιερό ναο.

Ελπίζουμε αυτές τις δωρεές να τις έχουμε και να τις δεχόμαστε για χρόνια.-