Γραπτὰ Κυρήγματα: 15 Αὐγούστου, Ἑορτὴ τῆς Κοιμήσεως, Η Μητέρα Παναγία

Μετά τον Χριστό μεγάλη τιμή και δόξα έχει η Παναγία, γιατί, όπως λένε οι άγιοι Πατέρες μας, η Παναγία είναι το μεθόριο μεταξύ της ακτίστου και της κτιστής φύσεως, δηλαδή είναι το σύνορο μεταξύ του Θεού που είναι άκτιστος και όλης της δημιουργίας που είναι κτιστή. Η Παναγία είναι το ωραιότερο δώρο που έδωσε ο Θεός στον άνθρωπο, αλλά και ο καλύτερος καρπός της δημιουργίας, που δόθηκε από την κτίση στον Θεό.

Αυτή την δόξα της Παναγίας μας την βλέπουμε σε όλα τα τροπάρια που ψάλλουμε αυτές τις ημέρες στην Εκκλησία, ιδιαίτερα όμως σήμερα, εορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Αλλά βέβαια, την δόξα και την τιμή της Παναγίας μας την βλέπουμε κάθε φορά που τελείται η θεία Λειτουργία. Γιατί αμέσως μετά την μεταβολή του άρτου και του οίνου σε Σώμα και Αίμα Χριστού, μνημονεύουμε όλους τους Αγίους, για τους οποίους προσφέρουμε την θυσία και τέλος ο λειτουργός εκφώνως λέγει: “εξαιρέτως της Παναγίας, αχράντου, υπερευλογημένης, ενδόξου, Δεσποίνης ημών Θεοτόκου και αειπαρθένου Μαρίας.” Δηλαδή, εάν προσφέρουμε την θεία Λειτουργία για να τιμήσουμε τους Αγίους αυτό το κάνουμε “εξαιρέτως”, δηλαδή εξαιρετικώς, ιδιαιτέρως για την Παναγία μας, που είναι άχραντη, υπερευλογημένη, ένδοξη, Δέσποινα Θεοτόκος και αειπάρθενος Μαρία. Και αμέσως μετά ο ψάλτης ψάλλει το “Άξιον εστίν”, που αναφέρεται στην Παναγία ή κάποιο άλλο Θεομητορικό ύμνο, όπως σήμερα ψάλαμε το “αι γενεαί πάσαι μακαρίζομέν σε την μόνην Θεοτόκον”.

Όλοι οι Άγιοι έχουν δόξα και τιμή, αλλά η δόξα και η τιμή της Παναγίας υπερέχει από όλους τους Αγίους - Προφήτας, Αποστόλους, Μάρτυρας, Οσίους, Ομολογητάς. Και αυτό γιατί η Παναγία είναι το πρόσωπο εκείνο που έδωσε την ανθρώπινη φύση στον Χριστό. Ο Χριστός συνελήφθη μέσα στην κοιλία της Θεοτόκου, τράφηκε με το δικό της γάλα, δέχθηκε το δικό της χάδι και φίλημα, διδάχθηκε να περπατάη και δέχθηκε τις δικές της φροντίδες όσο ήταν στην μικρή του ηλικία. Γιατί ο Χριστός ήταν μεν Θεός αληθινός, αλλά ταυτόχρονα και αληθινός και τέλειος άνθρωπος και έτσι το σώμα Του αναπτύχθηκε όπως ακριβώς το δικό μας, χωρίς όμως την αμαρτία.

Στην θεία Λειτουργία βλέπουμε το μεγαλείο της Παναγίας μας. Ο άγιος Κύριλλος Αλεξανδρείας λέγει ότι ο Χριστός στην θεία Λειτουργία είναι νυμφίος και πανηγυριάρχης. Αυτός είναι Εκείνος που νυμφεύεται με τον άνθρωπο και Εκείνος που είναι ο αρχηγός της πανηγύρεως, αλλά όμως η Παναγία είναι εκείνη που παρεσκεύασε αυτήν την τροφή και είναι εστιάτωρ και τροφός των καλεσμένων. Δηλαδή εμείς κοινωνούμε στην θεία Λειτουργία το Σώμα και το Αίμα του Χριστού, αλλά αυτό το Σώμα το έδωσε η Παναγία στον Χριστό και ο Χριστός το εθέωσε. Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο ο άγιος Συμεών ο νέος Θεολόγος λέγει ότι εκείνος που κοινωνεί το Σώμα του Χριστού, κοινωνεί και της σαρκός της Παναγίας μας.

Έπειτα, κατά μία ερμηνεία, το αντίδωρο, το οποίο λαμβάνουμε μετά το τέλος της θείας Λειτουργίας, είναι μία ευλογία της Παναγίας μας, γιατί το αντίδωρο προέρχεται από το πρόσφορο, από το οποίο εξήλθεν ο άρτος που έγινε Σώμα Χριστού. Δηλαδή, όπως ο Χριστός γεννήθηκε και προήλθε από την Παναγία, έτσι και ο άρτος που έγινε Σώμα Χριστού προήλθε από το πρόσφορο, που συμβολίζει την Παναγία μας. Και εμείς όταν το λαμβάνουμε μετέχουμε των δωρεών και των ευλογιών της.

Μέσα στην Εκκλησία μας, αγαπητοί μου αδελφοί, έχουμε Πατέρα, τον επουράνιο Πατέρα, έχουμε αδελφό και φίλο, τον Χριστό, όπως ο Ίδιος μας αποκάλεσε και αδελφούς και φίλους Του, έχουμε μητέρα πνευματική που είναι η Παναγία, έχουμε αδέλφια που είναι όμοιοι με μάς, και αυτοί είναι οι Άγιοι. Η Εκκλησία είναι μια πνευματική οικογένεια και βέβαια σημαντική θέση σε αυτήν την οικογένεια κατέχει η Παναγία, που μας δείχνει αγάπη, στοργή και καλωσύνη. Και όταν εμείς αμαρτάνουμε εκείνη μας παρηγορεί, μας ενισχύει, μας προτρέπει με καλωσύνη και αγάπη για να μετανοήσουμε. Όποια θέση έχει στην ζωή μας η βιολογική μας μητέρα, τέτοια θέση έχει στην Εκκλησία και η πνευματική μας μητέρα. Ποιός από μας δεν έχει γευθή την Θεομητορική της στοργή; Ποιός δεν αισθάνθηκε το πνευματικό της χάδι και την τρυφερή της αγάπη; Ποιός δεν δέχθηκε τον γλυκό της λόγο, την παρθενική της ευαισθησία και την μητρόθεη χάρη; Γι’ αυτό και εμείς, ιδίως αυτήν την ημέρα, τρέχουμε στους Ναούς, μάλιστα δε σε Ναούς που τιμώνται στο όνομά της.Μας προσελκύει σαν μαγνήτης η αγάπη της, η στοργή της και η προσευχή της.

Και αισθανόμαστε σήμερα την ανάγκη να ψάλουμε: “σώζοις αεί Θεοτόκε την κληρονομίαν σου”. Παναγία μας, είμαστε η κληρονομία σου, γι’ αυτό σε παρακαλούμε να μας σώζης με την αγάπη σου και την Θεομητορική σου στοργή.

† Ο Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου ΙΕΡΟΘΕΟΣ